An Chéad Lch. Lch. Roimhe Seo (Caibidil V. Forála Ilghnéitheacha.) Ar Aghaidh (CUID IV. Forála Airgeadais.)

25 1954

AN tACHT MAOINE STÁIT, 1954

CUID III.

Cearta agus Sainchumais an Phobail maidir le Maoin, Eiséatadh agus bona vacantia.

Cearta agus sainchumais an phobail d'fheidhmiú.

27. —Is é an Rialtas, tríd an Aire, a fheidhmeos gach ceart agus gach sainchumas is leis an bPobal, de bhuaidh Airteagail 49 den Bhunreacht, agus a bhaineas le haon mhaoin (lena n-áirítear ábhair i gcaingean).

Cineachadh maoine comhluchta chorpraithe a discaoileadh.

28. —(1) San alt seo ní fholaíonn “comhlucht corpraithe” comhlucht corpraithe a díscaoileadh le hachtachán lenar foráladh go ndílseodh maoin an chomhluchta chorpraithe sin, ar é a dhíscaoileadh amhlaidh, i nduine éigin eile.

(2) I gcás comhlucht corpraithe a dhíscaoileadh, roimh an dáta feidhme nó ár an dáta sin nó dá éis, beidh feidhm agus éifeacht ag na forála seo a leanas agus, i gcás comhluchta chorpraithe a díscaoileadh roimh an dáta feidhme, measfar go raibh feidhm agus éifeacht acu amhail ón díscaoileadh sin, is é sin le rá:—

(a) láithreach ar an díscaoileadh sin, tiocfaidh an Stát chun bheith agus beidh sé, faoi réir aon eirí nó muirear a bhí ar an talamh díreach roimh an díscaoileadh sin, ina únaer ar an talamh go léir a bhí dílsithe sa chomhlucht corpraithe sin, nó ar iontaobhas dó, díreach roimh a dhíscaoileadh (seachas talamh a bhí ag an gcomhlucht corpraithe sin ar iontaobhas do dhuine eile),

(b) láithreach ar an díscaoileadh sin, tiocfaidh an Stát chun bheith agus beidh sé ina únaer ar an maoin phearsanta go léir (agus ábhair i gcaingean d'áireamh ach gan airnéisí réadacha d'áireamh) a bhí dílsithe sa chomhlucht corpraithe sin, nó ar iontaobhas dó, díreach roimh a dhíscaoileadh (seachas maoin phearsanta a bhí ag an gcomhlucht corpraithe sin ar iontaobhas do dhuine eile).

(3) Is faoi réir aon orduithe a dhéanfas cúirt faoi alt 223 nó faoi fho-alt (6) d'alt 242 den Companies (Consolidation) Act, 1908, agus gan dochar d'aon ordú den tsórt sin, a bheas éifeacht ag fo-alt (2) den alt seo.

Maoin phearsanta airithe leis an Stát a dhílsiú san Aire.

29. —(1) San alt seo ní fholaíonn “maoin phearsanta” airnéisí réadacha, ach folaíonn sé ábhair i gcaingean.

(2) Ar an dáta feidhme beidh an mhaoin phearsanta go léir a dtáinig an Stát, roimh an dáta feidhme, chun bheith ina únaer uirthi, mar bona vacantia nó de bhuaidh ailt 28 arna dílsiú, de bhuaidh an fho-ailt seo, san Aire.

(3) I gcás an Stát a theacht, ar an dáta feidhme nó dá éis, chun bheith ina únaer ar aon mhaoin phearsanta, mar bona vacantia nó de bhuaidh ailt 28, dílseoidh an mhaoin phearsanta sin san Aire ar an Stát a theacht amhlaidh chun bheith ina únaer uirthi.

Cinneadh éileamh ón Stát ar mhaoin áirithe.

30. —(1) Aon uair a éileos an tAire gur chin aon mhaoin (lena n-áirítear talamh) chun an Stáit trí eiséatadh nó go dtáinig an Stát chun bheith ina únaer uirthi mar bona vacantia nó de bhuaidh ailt 28, féadfaidh an tAire, más cuí leis é, ordú d'iarraidh ar an Ard-Chúirt á dhearbhú (do réir mar bheas) gur chin an mhaoin sin amhlaidh chun an Stáit nó go dtáinig an Stát amhlaidh chun bheith ina únaer ar an maoin sin.

(2) Is ex parte a déanfar, ar an gcéad ásc, gach iarratas chun na hArd-Chúirte faoi fho-alt (1) den alt seo agus bhéarfaidh an Ard-Chúirt ansin pé orduithe is cuí léi maidir le fógra i dtaobh an iarratais sin a sheirbheáil nó d'fhoilsiú agus ní dhéanfaidh sí cinneadh críochnaitheach i leith an iarratais sin mura mbeidh ná go dtí go mbeidh na horduithe sin comhlíonta agus pé tréimhse caite tar éis a gcomhlíonta is réasúnach leis an gCúirt sna himthosca.

(3) Faoi réir achomhairc chun na Cúirte Uachtaraí, beidh ordú a dhéanfas an Ard-Chúirt ar iarratas faoin alt seo, á dhearbhú gur chin aon mhaoin áirithe chun an Stáit trí eiséatadh nó go dtáinig an Stát chun bheith ina únaer uirthi mar bona vacantia nó de bhuaidh ailt 28, ina fhianaise dochloíte, agus ina cheangal ar gach uile dhuine (pé acu bhí nó nach raibh fógra faighte aige i dtaobh an iarratais), gur chin an mhaoin sin amhlaidh chun an Stáit, nó go dtáinig an Stát amhlaidh chun bheith ina únaer ar an maoin sin, do réir an dearbhuithe sin.

Tarscaoileadh cearta an Stáit chun maoine áirithe.

31. —Aon uair, roimh an dáta feidhme nó ar an dáta sin nó dá éis, a chinfeas maoin ar bith d'aon chineál nó d'aon tsórt chun an Stáit trí eiséatadh nó a thiocfas an Stát chun bheith ina únaer uirthi mar bona vacantia nó de bhuaidh ailt 28, féadfaidh an tAire, más cuí leis é, ceart an Stáit chun na maoine sin a tharscaoileadh, go hiomlán nó go páirteach, agus sin i bhfábhar pé duine agus ar pé téarmaí (agus íoc airgid a bheith nó gan a bheith ar na téarmaí sin) is cuí leis ag féachaint d'imthosca uile an cháis.

Séanadh cirt chun talún áirithe a chinfeas chun an Stáit trí eiséatadh nó mar bona vacantia.

32. —(1) Más rud é, ar an dáta feidhme nó dá éis, go gcinfidh leas an deontaí faoi dheontas feofheirme (dá ngairmtear an leas feofheirme sa bhfo-alt seo) chun an Stáit trí eiséatadh, féadfaidh an tAire, le barántas faoina shéala oifigiúil, ceart an Stáit chun an leasa feofheirme a shéanadh thar ceann an Stáit, agus air sin beidh éifeacht ag na forála seo a leanas, is é sin le rá—

(a) beidh deireadh le dliteanas an Stáit chun an cíos a

forcoimeádadh leis an deontas feofheirme d'íoc in aghaidh aon tréimhse dar tosach dáta an bharántais nó dáta dá éis sin;

(b) oibreoidh an barántas chun an leas feofheirme a dhílsiú sna daoine céanna, chun na n-eastát agus na leas céanna agus faoi réir na n-úsáid, na n-iontaobhas, na gcoinníoll agus na gcomhaontuithe céanna, a raibh leas an deontóra faoin deontas feofheirme sin dílsithe iontu agus faoina réir díreach roimh dháta an bharántais sin.

(2) Más rud é, ar an dáta feidhme nó dá éis, go dtiocfaidh an Stát chun bheith ina únaer ar leas an léasaí faoi léas (dá ngairmtear an leas léasach sa bhfo-alt seo) mar bona vacantia, féadfaidh an tAire, más cuí leis é, ceart an Stáit chun an leasa léasaigh a shéanadh thar ceann an Stáit le barántas faoina shéala oifigiúil, agus air sin beidh éifeacht ag na forála seo a leanas, is é sin le rá—

(a) beidh deireadh le dliteanas an Stáit chun an cíos a forcoimeádadh leis an léas d'íoc in aghaidh aon tréimhse dar tosach dáta an bharántais nó dáta dá éis sin;

(b) oibreoidh an barántas chun an leas léasach a dhílsiú sna daoine céanna, chun na n-eastát agus na leas céanna agus faoi réir na n-úsáid, na n-iontaobhas, na gcoinníoll agus na gcomhaontuithe céanna, a raibh an fhrithdhílse a bhí feifeach ar an léas sin dílsithe iontu agus faoina réir díreach roimh dháta an bharántais sin nó, más eastát oidhreachta i bhfeo simplí an fhrithdhílse sin, chomh gar dó sin agus a cheadós cineálacha éagsúla an leasa léasaigh agus na frithdhílse.

(3) Más rud é—

(a) go séanfaidh an tAire le barántas faoin alt seo ceart an Stáit chun leasa an deontaí faoi dheontas feofheirme nó chun leasa an léasaí faoi léas, agus

(b) go raibh aon mhuirir, eirí nó éilimh (seachas faoin deontas feofheirme nó faoin léas sin) ar an leas sin ar dháta an bharántais,

leanfaidh siad sin, ar an dáta sin agus dá éis, de bheith ar an leas sin.