|
|||||
|
An Chéad Lch. | Lch. Roimhe Seo ( CUID 1 Réamhráiteach agus Ginearálta ) | Ar Aghaidh ( CUID 3 Lua agus Oibriú Achtachán ) |
An tAcht Léiriúcháin 2005
[EN] | ||
[EN] |
CUID 2 Rialacha Ilghnéitheacha | |
Forálacha débhríocha nó doiléire, etc. a fhorléiriú. |
5. — (1) Le linn foráil d’aon Acht a fhorléiriú (seachas foráil a bhaineann le smachtbhanna pionóis nó le smachtbhanna eile a fhorchur)— | |
[EN] | (a) is foráil atá doiléir nó débhríoch, nó | |
[EN] | (b) is foráil a bheadh áiféiseach dá léireofaí go litriúil í nó nár léir uaithi intinn shoiléir— | |
[EN] | (i) an Oireachtais, i gcás Achta lena mbaineann mír (a) den mhíniú ar “Acht” in alt 2(1), nó | |
[EN] | (ii) na parlaiminte lena mbaineann, i gcás Achta lena mbaineann mír (b) den mhíniú ar “Acht” in alt 2(1), | |
[EN] | tabharfar don fhoráil forléiriú ar léir uaidh intinn shoiléir an Oireachtais nó na parlaiminte lena mbaineann, de réir mar a bheidh, i gcás gur féidir an intinn sin a fhionnadh as an Acht ina iomláine. | |
[EN] | (2) Le linn foráil d’ionstraim reachtúil a fhorléiriú (seachas foráil a bhaineann le smachtbhanna pionóis nó le smachtbhanna eile a fhorchur)— | |
[EN] | (a) is foráil atá doiléir nó débhríoch, nó | |
[EN] | (b) is foráil a bheadh áiféiseach dá léireofaí go litriúil í nó nár léir uaithi intinn shoiléir na hionstraime ina hiomláine i gcomhthéacs an achtacháin (lena n-áirítear an tAcht) faoina ndearnadh í, | |
[EN] | tabharfar don fhoráil forléiriú ar léir uaidh intinn shoiléir an té a rinne an ionstraim i gcás gur féidir an intinn sin a fhionnadh as an ionstraim ina hiomláine i gcomhthéacs an achtacháin sin. | |
Forálacha a fhorléiriú in imthosca atá ag athrú. |
6. — Le linn foráil d’aon Acht nó d’aon ionstraim reachtúil a fhorléiriú, féadfaidh cúirt aird a thabhairt ar aon athruithe ar an dlí, ar dhálaí sóisialacha, ar theicneolaíocht, ar bhrí na bhfocal a úsáidtear san Acht sin nó san ionstraim reachtúil sin agus ar nithe eile is iomchuí, a tharla ó dháta rite an Achta sin nó ó dháta déanta na hionstraime reachtúla sin, ach sin a mhéid amháin a cheadaíonn a théacs, a chuspóir agus a chomhthéacs nó a téacs, a cuspóir agus a comhthéacs sin. | |
Foráil fhorlíontach le hailt 5 agus 6. |
7. — (1) Le linn foráil d’Acht a fhorléiriú chun críocha alt 5 nó 6, féadfaidh cúirt, d’ainneoin alt 18(g), na nithe go léir a úsáid, is nithe a ghabhann leo seo a leanas agus a leagtar amach iontu— | |
[EN] | (a) i gcás Achta den Oireachtas, téacs sínithe an dlí sin mar a cuireadh isteach ina iris in Oifig Iriseoir na Cúirte Uachtaraí de bhun Airteagal 25.4.5° den Bhunreacht, | |
[EN] | (b) i gcás Achta d’Oireachtas Shaorstát Éireann, téacs sínithe an dlí sin mar a cuireadh isteach ina iris in oifig cibé oifigeach de Chúirt Uachtarach Shaorstát Éireann a chinn Dáil Éireann de bhun Airteagal 42 de Bhunreacht Shaorstát Éireann, | |
[EN] | (c) i gcás aon Achta eile, cibé téacs den Acht sin a fhreagraíonn do théacs an Achta a cuireadh isteach ina iris ar an modh dá dtagraítear i mír (a) nó (b). | |
[EN] | (2) Chun críocha fho-alt (1), toimhdeofar, go dtí go suífear a mhalairt, gur cóip den téacs lena mbaineann fo-alt (1) cóip de théacs Achta a gceanglaítear aird bhreithiúnach a thabhairt air. | |
Forálacha a léamh le chéile mar aon ní amháin agus imeachtaí achoimre i leith cionta. |
8. — Más rud é— | |
[EN] | (a) maidir le hAcht nó le páirt d’Acht (a rithfear tráth ar bith)— | |
[EN] | (i) go bhforáiltear leis nó léi go bhféadfaidh duine sonraithe imeachtaí achoimre i leith cionta faoin Acht nó faoin bpáirt a thabhairt ar aghaidh, agus | |
[EN] | (ii) go léifear é nó í agus aon fhoráil d’Acht eile le chéile mar aon ní amháin ina dhiaidh sin, | |
[EN] | agus | |
[EN] | (b) go gcruthaítear cion faoin bhforáil sin a fhéadfar a thabhairt ar aghaidh ar mhodh achomair ach nach dtugtar cumhacht shainráite don duine sonraithe cion a thabhairt ar aghaidh amhlaidh, | |
[EN] | ansin, féadfaidh an duine sonraithe imeachtaí achoimre a thionscnamh i leith ciona faoin bhforáil eile sin mura n-údaraítear d’aon duine eile leis an Acht eile sin na himeachtaí sin a thionscnamh. | |
Tagairtí in achtacháin do Chodanna, etc. |
9. — (1) Aon tagairt in achtachán do Chuid, do Chaibidil, d’alt, do Sceideal nó do roinn eile, cibé ainm a thugtar uirthi, léifear í mar thagairt do Chuid, do Chaibidil, d’alt, do Sceideal nó do roinn eile den achtachán ina bhfuil an tagairt. | |
[EN] | (2) Aon tagairt in achtachán d’fho-alt, do mhír, d’fhomhír, do chlásal, d’fho-chlásal, d’airteagal, d’fho-airteagal nó do roinn eile, cibé ainm a thugtar uirthi, léifear í mar thagairt d’fho-alt, do mhír, d’fhomhír, do chlásal, d’fho-chlásal, d’airteagal, d’fho-airteagal, nó do roinn eile den fhoráil ina bhfuil an tagairt. | |
Achtachán d’éifeacht a bheith leis i gcónaí. |
10. — Leanann achtachán d’éifeacht a bheith leis agus féadfar é a fheidhmiú ó am go ham de réir riachtanas na hócáide. | |
Tagairtí in achtacháin do shamplaí. |
11. — Más rud é faoin gceannteideal— | |
[EN] | (a) “Sampla” nó “Samplaí” i nGaeilge, nó | |
[EN] | (b) “Example” nó “Examples” i mBéarla, | |
[EN] | go bhfuil ar áireamh in achtachán, i ndeireadh forála nó i sceideal a bhaineann le foráil den sórt sin, sampla d’oibriú na forála, ansin— | |
[EN] | (i) ní dhéanfar an sampla a léamh mar iomlán na forála, agus | |
[EN] | (ii) féadfaidh an sampla brí na forála a leathnú ach ní chuirfidh sé teorainn leis an mbrí sin. | |
Claonadh ón bhfoirm. |
12. — I gcás go bhforordófar foirm in achtachán nó faoi achtachán, ní chuirtear an fhoirm a úsáidtear ó bhail de thoradh claonadh ón bhfoirm ar claonadh é nach ndéanann difear ábhartha do shubstaint na foirme nó nach míthreorach an t-ábhar atá ann nó an éifeacht atá leis. |