CUID 4

Leasú ar an Acht Gáis 1976

15 .— Leasaítear alt 2 den Acht Gáis 1976 trí na mínithe seo a leanas a chur in ionad na mínithe ar “urthrá”, “údarás cuain” agus “údarás áitiúil” faoi seach—

ciallaíonn “urthrá” an méid sin, faoi bhun líne barr láin na ngnáth-thaoidí nó na meán-taoidí, de ghrinneall agus cladach na farraige agus na n-abhann taoide agus na n-inbhear taoide uile agus de ghrinneall agus cladach chuislí, chrompáin agus bhánna uile na farraige nó de ghrinneall agus cladach aon abhann nó inbhir den sórt sin agus déanfar teorainn sheachtrach na hurthrá a chinneadh de réir alt 1A (a cuireadh isteach le halt 60 den Acht um Shábháilteacht Mhuirí 2005) den Acht Imeall Trágha 1933;

ciallaíonn “údarás cuain”—

(a) i gcás cuain lena mbaineann an tAcht Cuanta 1996, an chuideachta chuain lena mbaineann,

(b) i gcás cuain lena mbaineann na hAchtanna Cuanta 1946 go 1976, an t-údarás cuain lena mbaineann,

(c) i gcás lárionaid cuain iascaigh lena mbaineann an tAcht um Lárionaid Chuanta Iascaigh 1968 nó i gcás aon chuain eile atá faoi rialú nó faoi bhainistiú ag an Aire Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Nádúrtha, an tAire sin,

(d) i gcás cuain atá faoi rialú nó faoi bhainistiú ag údarás áitiúil, an t-údarás áitiúil lena mbaineann,

(e) i gcás cuain atá faoi rialú nó faoi bhainistiú ag Iarnród Éireann - Irish Rail, an chuideachta sin,

(f) i gcás aon chuain eile, an t-úinéir.

tá le “údarás áitiúil” an bhrí a shanntar dó leis an Acht Rialtais Áitiúil 2001;”.

16 .— Leasaítear Acht 1976 trí na hailt seo a leanas a chur isteach i ndiaidh alt 7:

“Mínithe.

7A.— San alt seo agus in ailt 7B go 7G—

ciallaíonn ‘scéim cheadaithe’ scéim nó scéimeanna a bhaineann leis an mBord agus a gceadaíonn na na Coimisinéirí Ioncaim í nó iad, ó am go ham, de bhun Chuid 17 den Acht Comhdhlúite Cánacha 1997;

tá le ‘stoc caipitiúil’ an bhrí a shanntar dó le halt 7B;

ciallaíonn ‘cuideachta’ cuideachta de réir bhrí Acht na gCuideachtaí 1963;

ciallaíonn ‘fostaithe de chuid an Bhoird’ oifigigh agus seirbhísigh an Bhoird;

ciallaíonn ‘glansócmhainní an Bhoird’ na cúlchistí uile atá i gclár comhardaithe an Bhoird.

Cumhacht chun stoc caipitiúil a chruthú agus a eisiúint.

7B.— (1) De bhua an ailt seo, tá cumhacht ag an mBord, mar chuid dá fheidhmeanna, chun stoc (‘stoc caipitiúil’) a chruthú faoi réir cibé téarmaí agus coinníollacha a bheidh in aon scéim stoic chaipitiúil arna déanamh de bhun alt 7E, i méideanna atá, san iomlán, comhionann le glansócmhainní an Bhoird.

(2) (a) Féadfaidh an Bord, de réir scéime ceadaithe, suas le 5 faoin gcéad den stoc caipitiúil a chur ar fáil d’fhostaithe de chuid an Bhoird nó d’iontaobhaithe thar a gceann i gcomaoin claochluithe sa chuideachta a dhéanann fostaithe an Bhoird agus lena ngabhann an luach céanna ar a laghad.

(b) Déanfaidh an Bord 10 faoin gcéad d’aon stoc caipitiúil a eisiúint, gan íocaíocht, chuig an Aire Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Nádúrtha agus déileálfar leis an stoc caipitiúil sin mar stoc láníoctha.

(c) Déanfaidh an Bord an chuid eile d’aon stoc caipitiúil a eisiúint, gan íocaíocht, chuig an Aire Airgeadais agus déileálfar leis an stoc caipitiúil sin mar stoc láníoctha.

An tAire Airgeadais agus an tAire Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Nádúrtha d’fheidhmiú cumhachtaí i leith stoic chaipitiúil.

7C.— (1) Faoi réir fhorálacha an Achta seo, féadfaidh an tAire Airgeadais, i leith an stoic chaipitiúil atá ar seilbh aige nó aici, na cearta nó na cumhachtaí go léir atá ag sealbhóir stoic chaipitiúil den sórt sin a fheidhmiú agus, i gcás ina bhfuil ceart nó cumhacht den sórt sin infheidhmithe trí aturnae, é nó í a fheidhmiú trína aturnae nó trína haturnae.

(2) Faoi réir fhorálacha an Achta seo, féadfaidh an tAire Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Nádúrtha, i leith an stoic chaipitiúil atá ar seilbh aige nó aici, na cearta nó na cumhachtaí go léir atá ag sealbhóir stoic chaipitiúil den sórt sin a fheidhmiú agus, i gcás ina bhfuil ceart nó cumhacht den sórt sin infheidhmithe trí aturnae, é nó í a fheidhmiú trína aturnae nó trína haturnae.

(3) Ní dhéanfaidh an tAire Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Nádúrtha an stoc caipitiúil uile sa Bhord, nó aon chuid de, atá ar seilbh aige nó aici a dhíol, a mhalartú, a thabhairt suas nó a dhiúscairt ar shlí eile gan toiliú roimh ré ón Aire Airgeadais.

Stoc caipitiúil a chomhshó ina scaireanna cuideachta.

7D.— Má achtaítear tuilleadh reachtaíochta tar éis an tAcht seo a rith chun an Bord a athbhunú mar chuideachta, ansin déanfar an stoc caipitiúil a chomhshó ina ghnáth-scairchaipiteal sa chuideachta ar mhodh a fhágfaidh go mbeidh na scairshealbháin nua sa chuideachta ar cóimhéid leis na sealbháin stoic chaipitiúil sa Bhord díreach roimh athbhunú an Bhoird mar chuideachta.

Socruithe a bhaineann le cearta agus oibleagáidí a bhaineann le stoc caipitiúil.

7E.— (1) Féadfaidh an Bord scéim a dhéanamh (dá ngairtear ‘scéim stoic chaipitiúil’ san alt seo) maidir leis na nithe seo a leanas—

(a) na téarmaí agus na coinníollacha a bhaineann le stoc caipitiúil a chruthú, agus

(b) na cearta agus na hoibleagáidí a ghabhann leis an stoc caipitiúil,

agus beidh aon scéim stoic chaipitiúil den sórt sin faoi réir a réamhthoilithe i scríbhinn ag an Aire Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Nádúrtha agus ag an Aire Airgeadais.

(2) Gan dochar do ghinearáltacht fho-alt (1), féadfaidh forálacha a bhaineann le díbhinní, le cearta vótála, le hionadaíocht ar an mBord agus le teorannú nó coimhthiú leasa thairbhiúil i stoc caipitiúil a bheith san áireamh i scéim stoic chaipitiúil arna déanamh faoi fho-alt 1.

(3) Gach scéim stoic chaipitiúil a dhéanfar de bhun an ailt seo, leagfar í faoi bhráid gach Tí den Oireachtas a luaithe is féidir tar éis a déanta agus má dhéanann ceachtar Teach acu sin, laistigh den 21 lá a shuífidh an Teach sin tar éis an scéim a leagan faoina bhráid, rún a rith ag neamhniú na scéime stoic chaipitiúil, beidh an scéim stoic chaipitiúil ar neamhní dá réir sin, ach sin gan dochar do bhailíocht aon ní a rinneadh roimhe sin faoin scéim.

Cumhacht an Bhoird chun scéim cheadaithe a bhunú.

7F.— Beidh cumhacht ag an mBord chun scéim cheadaithe a bhunú.

Díbhinn a íoc isteach sa Státchiste.

7G.— Déanfar na méideanna go léir in ionannas díbhinní nó airgid eile a gheobhaidh an tAire Airgeadais nó an tAire Cumarsáide, Mara agus Acmhainní Nádúrtha i leith stoic chaipitiúil a bheidh ar seilbh ag ceachtar díobh a íoc isteach sa Státchiste nó a chur chun tairbhe don Státchiste i cibé slí a ordóidh an tAire Airgeadais.”.

17 .— (1) Leasaítear alt 10A den Acht Gáis 1976 tríd an bhfo-alt seo a leanas a chur in ionad fho-alt (2):

“(2) (a) Faoi réir fho-alt (7) agus faoi réir cibé díolúintí a dheonófar de réir Airteagal 22 den Treoir, i gcás ina bhfaighfear iarratas ar rochtain tríú páirtí ó chustaiméir cáilithe nó thar ceann custaiméara cháilithe i leith saoráide íos-srutha a oibríonn duine atá ceadúnaithe faoi alt 16 den Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil) 2002, tairgfidh an t-oibritheoir saoráide comhaontú a dhéanamh le haghaidh na rochtana sin, faoi réir téarmaí agus coinníollacha a bheidh sonraithe in ordacháin arna n-eisiúint ag an gCoimisiún faoi fho-alt (5).

(b) I mír (a), ciallaíonn ‘custaiméir cáilithe’—

(i) sealbhóir ceadúnais gáis nádúrtha faoi alt 16 den Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil) 2002, chun aon ghníomhaíocht a sheoladh a bhfuil an sealbhóir ceadúnaithe lena haghaidh,

(ii) sealbhóir léasa peitriliam faoi alt 13 den Acht um Fhorbairt Pheitriliaim agus Mianraí Eile 1960, chun aon ghníomhaíocht a bhaineann leis an léas a sheoladh,

(iii) duine a bhfuil ordú déanta ina leith faoi alt 2(1) den Acht Gáis (Leasú) 1987, chun na feidhmeanna a thugtar don duine leis an ordú a chomhall,

(iv) duine a oibríonn stáisiún giniúna gásdóiteach, is cuma cad é a leibhéal bliantúil tomhaltais, chun fuinneamh a sholáthar d’fhonn leictreachas a ghiniúint sa stáisiún sin,

(v) custaiméir a cheannaíonn gás nádúrtha nach dá úsáid nó dá húsáid tís go heisiach é, agus

(vi) faoi réir fhorálacha alt 17(2) den Acht Fuinnimh (Forálacha Ilghnéitheacha) 2006, le héifeacht ó theacht i ngníomh na míre seo, aon duine.”.

(2) (a) Faoi réir fhorálacha an fho-ailt seo, tiocfaidh fomhír (vi) d’alt 10A(2)(b) den Acht Gáis 1976 (a cuireadh isteach le fo-alt (1)) i ngníomh—

(i) cibé lá nó laethanta a cheapfaidh an tAire le hordú nó le horduithe, i gcoitinne nó faoi threoir aon chríche nó forála áirithe, agus féadfar laethanta éagsúla a cheapadh amhlaidh le haghaidh forálacha éagsúla nó chun críoch éagsúil agus, go háirithe, féadfaidh an tAire in aon ordú den sórt sin faoin alt seo, limistéar geografach a shonrú nó teorainn limistéir gheografaigh a shocrú a mbeidh feidhm ag an ordú maidir leis, nó

(ii) a mhéid nár tháinig fomhír (vi) i bhfeidhm roimhe sin, ar an 1ú lá d’Iúil 2007,

cibé acu is luaithe.

(b) Sula ndéanfaidh sé nó sí ordú faoi mhír (a)(i) rachaidh an tAire i gcomhairle leis an gCoimisiún agus cuirfidh an Coimisiún in iúl don Aire an ar mhaithe le leas an mhargaidh gáis nádúrtha agus tomhaltóirí gáis nádúrtha sa Stát i gcoitinne nó in aon chuid den Stát, i dtuairim an Choimisiúin, a bheadh sé an t-ordú sin a dhéanamh.

18 .— (1) Leasaítear alt 10B den Acht Gáis 1976 tríd an bhfo-alt seo a leanas a chur in ionad fho-alt (1):

“(1) (a) Faoi réir fho-alt (6) agus faoi réir cibé díolúintí a dheonófar de réir Airteagal 22 den Treoir, i gcás ina bhfaighfear iarratas ar rochtain tríú páirtí ó chustaiméir cáilithe nó thar ceann custaiméara cháilithe i leith píblíne uas-srutha, tairgfidh oibritheoir na píblíne uas-srutha comhaontú a dhéanamh le haghaidh na rochtana sin, faoi réir téarmaí agus coinníollacha a bheidh sonraithe i rialacháin arna ndéanamh ag an Aire faoi fho-alt (3).

(b) I mír (a), ciallaíonn ‘custaiméir cáilithe’—

(i) sealbhóir ceadúnais gáis nádúrtha faoi alt 16 den Acht Gáis (Eatramhach) (Rialáil) 2002, chun aon ghníomhaíocht a sheoladh a bhfuil an sealbhóir ceadúnaithe lena haghaidh,

(ii) sealbhóir léasa peitriliam faoi alt 13 den Acht um Fhorbairt Pheitriliaim agus Mianraí Eile 1960, chun aon ghníomhaíocht a bhaineann leis an léas a sheoladh,

(iii) duine a bhfuil ordú déanta ina leith faoi alt 2(1) den Acht Gáis (Leasú) 1987, chun na feidhmeanna a thugtar don duine leis an ordú a chomhall,

(iv) duine a oibríonn stáisiún giniúna gásdóiteach, is cuma cad é a leibhéal bliantúil tomhaltais, chun fuinneamh a sholáthar d’fhonn leictreachas a ghiniúint sa stáisiún sin.

(v) custaiméir a cheannaíonn gás nádúrtha nach dá úsáid nó dá húsáid tís go heisiach é, agus

(vi) faoi réir fhorálacha alt 18(2) den Acht Fuinnimh (Forálacha Ilghnéitheacha) 2006, le héifeacht ó theacht i ngníomh na fomhíre seo, aon duine.”.

(2) Faoi réir fhorálacha an fho-ailt seo, tiocfaidh fomhír (vi) d’alt 10B(1)(b) den Acht Gáis 1976 (a cuireadh isteach le fo-alt (1)) i bhfeidhm—

(a) ar cibé lá nó laethanta a cheapfaidh an tAire le hordú nó le horduithe go ginearálta nó faoi threoir aon chríche nó forála áirithe agus féadfar laethanta éagsúla a shocrú amhlaidh chun críoch éagsúil nó le haghaidh forálacha éagsúla, nó

(b) a mhéid nach mbeidh fomhír (vi) tosaithe roimhe sin, an 1ú lá d’Iúil 2007,

cibé acu is luaithe.