Uimhir 24 de 1974
AN tACHT UCHTÁLA, 1974
[An tiontú oifigiúil]
Léiriú.
1.—San Acht seo—
ciallaíonn “ordú uchtála” ordú faoi alt 9 den Phríomh-Acht;
ciallaíonn “an Bord” an Bord Uchtála;
ciallaíonn “an Príomh-Acht” an tAcht Uchtála, 1952.
Leas linbh.
2.—In aon ábhar, iarratas nó imeachtaí os comhair an Bhoird nó aon chúirte a bhaineann le comhshocraíochtaí le haghaidh ordaithe uchtála nó le hordú uchtála a dhéanamh, áireoidh an Bord nó an chúirt, le linn an cheist sin a chinneadh, gur ní ró-thábhachtach ag a bhfuil tosach airde leas an linbh.
Cumhacht ordú uchtála a dhéanamh gan toiliú.
3.—(1) In aon chás ina mbeidh duine tar éis ordú uchtála a iarraidh i ndáil le leanbh agus aon duine ar gá a thoiliú le hordú uchtála a dhéanamh i ndáil leis an leanbh agus a mbeidh aontaithe aige an leanbh a chur le huchtáil—
(a) do mhainniú, d'fhailliú nó do dhiúltú a thoiliú a thabhairt, nó
(b) do tharraingt siar toiliú a bheidh tugtha,
féadfaidh iarratasóir an ordaithe uchtála iarratas a dhéanamh chun na hArd-Chúirte ar ordú faoin alt seo.
(2) Féadfaidh an Ard-Chúirt, más deimhin léi gurb é leas an linbh sin a dhéanamh, ordú a dhéanamh faoin alt seo—
(a) ag tabhairt choimeád an linbh don iarratasóir go ceann cibé tréimhse a chinnfidh an Chúirt, agus
(b) ag údarú an Bhoird toiliú an duine eile dá dtagraítear i bhfo-alt (1) den alt seo le hordú uchtála i bhfabhar an iarratasóra ar feadh na tréimhse réamhráite a ligean thar ceal.
(3) Ní ligfear toiliú coimircí cúirte thar ceal de bhua ordaithe Ard-Chúirte faoin alt seo ach amháin le ceadú na Cúirte.
Creideamh.
4.—Ní dhéanfar ordú uchtála in aon chás nach den chreideamh céanna na hiarratasóirí, an leanbh agus a thuismitheoirí, nó, más leanbh neamhdhlisteanach an leanbh, a mháthair, mura feasach gach duine ar gá a thoiliú leis an ordú de réir alt 14 den Phríomh-Acht nó de réir alt 2 den Acht Uchtála, 1964, creideamh (más ann) gach duine de na hiarratasóirí nuair a bheidh a thoiliú á thabhairt aige.
Iarratas ó bhaintreach fir ar ordú uchtála.
5.—(1) D'ainneoin aon ní in alt 11 den Phríomh-Acht (arna leasú le halt 5 d'Acht 1964), i gcás—
(a) leanbh a bheith faoi chúram lánúna pósta a bhfuil iarratas ar ordú uchtála i ndáil leis an leanbh sin déanta acu, agus
(b) an banchéile d'fháil bháis sula mbeidh an t-ordú uchtála déanta,
féadfaidh an Bord ordú uchtála a dhéanamh i ndáil leis an leanbh sin ar an mbaintreach fir á iarraidh sin: Ar choinníoll—
(i) go mbeidh leanbh eile ina choimeád ag an mbaintreach fir ar dháta an iarratais uaidh, agus
(ii) i gcás gach duine, ar gá de réir alt 14 den Phríomh-Acht nó de réir alt 2 d'Acht 1964 a thoiliú leis an ordú uchtála a dhéanamh, gur feasach é, le linn dó a thoiliú a thabhairt, gur baintreach fir an t-iarratasóir.
(2) Déanfar neamhshuim, in aon chás a n-iarrfar ordú uchtála faoin alt seo, d'aon toiliú a tugadh le hordú uchtála a dhéanamh maidir leis an leanbh i bhfabhar na lánúna pósta.
Srian le comhshocraíochtaí uchtála a dhéanamh.
6.—Leasaítear leis seo an Príomh-Acht tríd an alt seo a leanas a chur in ionad alt 34:
“34. (1) Ní dleathach d'aon chomhlacht daoine aon chomhshocraíochtaí a dhéanamh, ná féachaint le hiad a dhéanamh, chun leanbh a uchtáil ná, chun na críche sin, leanbh a choinneáil ina choimeád ná a shocrú go gcoinneoidh aon duine eile nó aon chomhlacht eile leanbh.
(2) Má ghlacann aon duine páirt ar bith i mbainistí nó i rialú comhlachta daoine arb é is aon-chuspóir dó, nó ar ceann dá chuspóirí, comhshocraíochtaí a dhéanamh le haghaidh uchtála, beidh an duine sin ciontach i gcion agus dlífear ar é a chiontú go hachomair fíneáil nach mó ná céad punt nó príosúnacht ar feadh téarma nach faide ná dhá mhí dhéag nó an fhíneáil sin agus an phríosúnacht sin le chéile a chur air.
(3) Má thugtar cruthúnas, in aon imeachtaí faoi fho-alt (2) den alt seo, ar nithe a bheidh déanta nó focail a bheith scríofa, ráite nó foilsithe (cibé acu i láthair aon pháirtí sna himeachtaí é nó nach ea) ag duine ar bith a ghlac páirt i mbainistí nó i rialú comhlachta daoine, nó i ndéanamh comhshocraíochtaí le haghaidh uchtála thar ceann an chomhlachta, beidh an cruthúnas sin inghlachta mar fhianaise ar an gcuspóir ar chuige atá an comhlacht sin ann.
(4) Ní dleathach d'aon duine leanbh a thabhairt, ná a chur faoi deara leanbh a thabhairt, d'aon duine eile le go n-uchtódh an duine eile sin, nó aon duine eile, an leanbh sin, mura rud é gur duine de thuismitheoirí an linbh an duine chéadluaite nó gur duine, nó céile duine, a bhfuil gaol aige leis an leanbh an duine a bheartaíonn an leanbh a uchtáil.
(5) Aon duine a sháróidh fo-alt (4) den alt seo beidh sé ciontach i gcion agus dlífear ar é a chiontú go hachomair fíneáil nach mó ná céad punt nó príosúnacht ar feadh téarma nach faide ná dhá mhí dhéag nó an fhíneáil sin agus an phríosúnacht sin le chéile a chur air.
(6) Ní bhaineann an t-alt seo le cumainn uchtála chláraithe ná le boird sláinte.”
Cumhacht Leas-Chathaoirleach a cheapadh.
7.—Leasaítear leis seo alt 8 den Phríomh-Acht tríd an méid seo a leanas a chur isteach i ndiaidh fho-alt (4):
“(4A) Féadfaidh an Rialtas duine de na gnáth-chomhaltaí a cheapadh ina Leas-Chathaoirleach agus féadfaidh an Leas-Chathaoirleach gníomhú mar chathaoirleach le linn don Chathaoirleach a bheith as láthair.
(4B) Ní cheapfar duine ina Leas-Chathaoirleach mura mbeidh sé cáilithe le ceapadh ina Chathaoirleach.”
Leasú ar alt 15 den Phríomh-Acht.
8.—Leasaítear leis seo an Príomh-Acht tríd an alt seo a leanas a chur in ionad alt 15:
“15. (1) Ní bheidh toiliú bailí mura tar éis don leanbh sé sheachtain d'aois a shlánú agus tráth nach luaithe ná trí mhí roimh an lá a dhéanfar an t-iarratas ar uchtáil a thabharfar é.
(2) Deimhneoidh an Bord dó féin maidir le gach duine ar gá a thoiliú agus nach mbeidh a thoiliú ligthe thar ceal go bhfuil a thoiliú tugtha aige agus go dtuigeann sé cad é an rud é an toiliú agus an t-ordú uchtála agus a n-éifeacht.”
Srian le hordú uchtála a dhéanamh.
9.—(1) Faoi réir fho-alt (2) den alt seo, ní dhéanfar ordú uchtála maidir le leanbh mura mbeidh cibé tréimhse (más ann) a bheidh forordaithe caite ag an leanbh faoi chúram na n-iarratasóirí.
(2) Féadfaidh an Bord, ag féachaint d'imthosca áirithe an cháis, ordú uchtála a dhéanamh maidir le leanbh d'ainneoin nach mbeidh an tréimhse a bheidh forordaithe de bhun fho-alt (1) den alt seo caite ag an leanbh faoi chúram na n-iarratasóirí.
Leasú ar alt 22 den Phríomh-Acht.
10.—Leasaítear leis seo alt 22 den Phríomh-Acht trí “Is san fhoirm atá leagtha amach sa Dara Sceideal, nó i cibé foirm eile a cheadóidh an tAire ó am go ham le toiliú an Aire Sláinte, a bheidh an taifead agus beidh sa taifead sin na sonraí is gá de réir na foirme sin” a chur i bhfo-alt (2) in ionad “Is sa bhfoirm atá leagtha amach sa Dara Sceideal a bheas an taifead agus beidh ann na sonraí is gá do réir na foirme.”
Leasú ar alt 3 den Acht Uchtála, 1964.
11.—Leasaítear leis seo alt 3 den Acht Uchtála, 1964—
(a) tríd an méid seo a leanas a chur in ionad fho-alt (1)—
“(1) D'ainneoin aon ní in alt 10 den Phríomh-Acht, féadfaidh an Bord, i gcás inar deimhin leis gurb inmhianaithe, in imthosca áirithe an cháis, sin a dhéanamh, ordú uchtála a dhéanamh maidir le leanbh a bhí os cionn seacht mbliana d'aois ar dháta an ordaithe a iarraidh”, agus
(b) trí fho-alt (3) a scriosadh.
Luach saothair an Leas-Chathaoirligh.
12.—Leasaítear leis seo an Chéad Sceideal a ghabhann leis an bPríomh-Acht tríd an méid seo a leanas a chur isteach i ndiaidh mhír 5:
“Luach saothair an Leas-Chathaoirligh. | Féadfar cibé luach saothair a chinnfidh an tAire, le toiliú Aire na Seirbhíse Poiblí, a íoc leis an Leas-Chathaoirleach in aghaidh aon tréimhse a ghníomhóidh sé mar chathaoirleach.” |
Aisghairm.
13.—Déantar leis seo na hachtacháin a luaitear sa Sceideal a ghabhann leis an Acht seo a aisghairm a mhéid a shonraítear sa tríú colún den Sceideal sin.
Gearrtheideal, forléiriú agus comhlua.
14.—(1) Féadfar an tAcht Uchtála, 1974, a ghairm den Acht seo.
(2) Forléireofar na hAchtanna Uchtála, 1952 agus 1964, agus an tAcht seo le chéile mar aon ní amháin.
(3) Féadfar na hAchtanna Uchtála, 1952 go 1974, a ghairm de na hAchtanna Uchtála, 1952 agus 1964, agus den Acht seo le chéile.
AN SCEIDEAL
Aisghairm
Uimhir agus bliain | Gearrtheideal | Méid na hAisghairme |
(1) | (2) | (3) |
I mír (b) d'alt 10, na focail “sé mhí ar a laghad agus”. | ||
Alt 12. | ||
In alt 16 (1) (g), na focail “a admhaíos an Bunreacht”. | ||
In alt 41 (1) (a), na focail “faoi bhun seacht mbliana d'aois”. | ||
Alt 6. |