Uimhir 21 de 1971
AN tACHT UM RANNÍOCAÍ SLÁINTE, 1971
[An tiontú oifigiúil]
Mínithe.
1.—San Acht seo—
ciallaíonn “Acht 1952” an tAcht Leasa Shóisialaigh, 1952;
ciallaíonn “Acht 1970” an tAcht Sláinte, 1970;
ciallaíonn “an tArd-Bhailitheoir” an tArd-Bhailitheoir a ceapadh faoi alt 162 den Acht Cánach Ioncaim, 1967;
ciallaíonn “bord sláinte” bord sláinte a bunaíodh faoi Acht 1970;
tá le “ranníocaí sláinte” an bhrí a shanntar dó le halt 2 den Acth seo;
ciallaíonn “an tAire” an tAire Sláinte.
Dliteanas i leith ranníoc sláinte.
2.—(1) Íocfar, de réir an Achta seo agus rialachán faoi, ranníocaí (dá ngairtear ranníocaí sláinte san Acht seo) i leith chostas seirbhísí a sholáthar faoi Chuid IV d'Acht 1970.
(2) Ach amháin mar a bhforáiltear a mhalairt in alt 4 den Acht seo, beidh ranníocaí sláinte iníoctha ag daoine ag a bhfuil, de bhua alt 46 d'Acht 1970, cáilíocht theoranta le haghaidh seirbhísí faoi Chuid IV den Acht sin, nach daoine a luaitear in alt 46 (1) (d) den Acht sin ná daoine d'aicme arna forordú chun críche an ailt seo.
Rátaí ranníoc.
3.—(1) Sa tréimhse dar tús dáta tosach feidhme an Achta seo agus dar críoch an dáta a shonrófar le hordú chun críocha fho-alt (2) den alt seo, beidh ranníocaí sláinte—
(a) i gcás duine faoi árachas faoi Acht 1952 lena mbaineann alt 4 nó 5 den Acht seo, de réir 15 phingin nua sa tseachtain, agus
(b) i gcás aon duine eile, de réir £7 sa bhliain, agus cruinneofar iad i gceann cibé eatramh a fhorordófar.
(2) Ón dáta a shonrófar le hordú chun críocha an fho-ailt seo, beidh ranníocaí sláinte—
(a) i gcás daoine seachas iad sin a luaitear in alt 46 (1) (c) d'Acht 1970, de réir ráta a bhainfidh le hioncaim na ndaoine agus a shocrófar le rialacháin a dhéanfaidh an tAire ó am go ham chun críocha an ailt seo, agus
(b) i gcás daoine a luaitear in alt 46 (1) (c) d'Acht 1970, de réir cibé scála ranníoc, a bhainfidh le luacháil inrátaithe na feirme nó na bhfeirmeacha (lena n-áirítear foirgnimh ar an gcéanna) arb ó fheirmeoireacht ar an gcéanna a fhaightear ioncaim na ndaoine, a shocrófar ó am go ham le rialacháin a dhéanfaidh an tAire faoin alt seo.
(3) Chun críocha an ailt seo, folóidh ioncam, maidir le haon duine, ioncam céile an duine sin i gcás ina gcónaíonn an céile leis an duine sin.
(4) Féadfaidh an tAire, le hordú a dhéanfar le toiliú an Aire Airgeadais, dáta a shonrú chun críocha fho-alt (2) den alt seo.
(5) Féadfaidh an tAire, le rialacháin a dhéanfar le toiliú an Aire Airgeadais, ioncam a shainiú chun críocha an ailt seo faoi threoir aon achtacháin eile nó i cibé slí eile is oiriúnach leis.
Fostóirí d'íoc ranníoc i leith fostaithe áirithe.
4.—(1) Sa tréimhse dar tús tosach feidhme an Achta seo agus dar críoch an dáta a shonrófar le hordú chun críocha alt 3 (2) den Acht seo, déanfaidh fostóir duine atá árachaithe faoi Acht 1952 agus lena mbaineann an t-alt seo an ranníoc sláinte i leith an duine sin a íoc in aghaidh aon seachtaine fostaíochta inárachaithe a dhlífidh sé ranníoc fostaíochta faoin Acht sin i leith an duine sin a íoc ina haghaidh.
(2) In aon chás lena mbaineann fo-alt (1) den alt seo, déanfar an ráta ranníoca fostaíochta is iníoctha faoi Acht 1952 a mhéadú méid an ranníoca shláinte faoi alt 3 (1) (a) den Acht seo, agus measfar gur ranníoc fostaíochta de réir brí agus chun críocha Acht 1952 an ranníoc sláinte.
(3) Beidh fostóir a dhlíonn ranníoc sláinte a íoc faoin alt seo i dteideal méid aon ranníoca den sórt sin a ghnóthú ón bhfostaí arb ina leith a íocadh an ranníoc (seachas lán-cháilíocht chun na seirbhísí faoi Chuid IV d'Acht 1970 sin a bheith, de bhua alt 45 den Acht sin, ag aon fhostaí den sórt sin), agus féadfar aon ghnóthú den sórt sin a dhéanamh trí asbhaintí iomchuí as luach saothair an fhostaí.
(4) Baineann an t-alt seo le cibé daoine árachaithe nó aicmí daoine árachaithe, nach ranníocóirí saorálacha de réir brí Acht 1952, a fhorordóidh an tAire chun críche an ailt seo le toiliú an Aire Leasa Shóisialaigh.
(5) San alt seo folaíonn “fostóir” an duine a n-áirítear gurb é an fostóir é faoi rialacháin faoi alt 2 (4) d'Acht 1952.
Ranníocaí sláinte ó ranníocóirí saorálacha.
5.—(1) Sa tréimhse dar tús tosach feidhme an Achta seo agus dar críoch an dáta a shonrófar le hordú chun críocha alt 3 (2) den Acht seo, déanfaidh duine is ranníocóir saorálach de réir brí Acht 1952 ranníoc sláinte a íoc in aghaidh aon seachtaine a n-íocfaidh sé ranníoc saorálach ina haghaidh de réir brí Acht 1952.
(2) Déanfar an ráta ranníoca shaorálaigh in iníoctha in aon chás faoi Acht 1952 a mhéadú méid an ranníoca sláinte faoi alt 3 (1) (a) den Acht seo agus measfar gur ranníoc saorálach de réir brí agus chun críocha Acht 1952 an ranníoc sláinte.
Ranníocaí sláinte áirithe a íoc.
6—Íocfar isteach sa Chiste Árachais Shóisialaigh ranníocaí sláinte is iníoctha faoi alt 4 nó 5 den Acht seo.
Bailiú ranníoc.
7.—(1) Féadfaidh an tAire rialacháin a dhéanamh ina mbeidh socrú chun go n-íocfar, agus i dtaobh cinneadh a dhéanamh ar dhliteanas maidir le, ranníocaí sláinte (seachas iad sin is iníoctha de bhua alt 4 nó 5 den Acht seo) agus go ginearálta i dtaobh aon ní a bhaineann leis an gcéanna.
(2) Gan dochar do ghinearáltacht fho-alt (1) den alt seo, féadfaidh socrú a bheith i rialacháin faoin alt seo i dtaobh—
(a) a chinneadh (trína cheangal dearbhú i scríbhinn a thabhairt, clár a thiomsú ag duine a bhailíonn ranníocaí sláinte nó ar aon slí eile is oiriúnach leis an Aire tar éis dul i gcomhairle leis an Aire Airgeadais) ar duine a luaitear in alt 46 (1) (seachas alt 46 (1) (d)) d'Acht 1970 duine áirithe,
(b) an tArd-Bhailitheoir nó bord sláinte do bhailiú ranníoc sláinte (ó gach duine a dhlíonn na ranníocaí sin a íoc nó ó aicmí sonraithe de dhaoine den sórt sin) thar ceann an Aire.
(3) Aon duine—
(a) a mhainneoidh nó a dhiúltóidh déanamh de réir cheanglais a bheidh i rialachán faoin alt seo,
(b) a dhéanfaidh go feasach aon ráiteas bréagach nó uiríoll bréagach nó a cheilfidh go feasach aon fhíoras ábhartha maidir le haon cheanglas den sórt sin, nó
(c) a thabharfaidh ar aird nó a thabharfaidh aon doiciméad nó eolas maidir le haon cheanglas den sórt sin is feasach dó a bheith bréagach in aon phonc ábhartha nó a cheadóidh go feasach aon doiciméad den sórt sin a thabhairt ar aird nó a thabhairt,
ar a shon féin nó ar son aon duine eile, dlífear, ar é a chiontú go hachomair, fíneáil nach mó ná £100, nó, de rogha na cúirte, príosúnacht ar feadh aon téarma nach faide ná trí mhí nó an fhíneáil agus an phríosúnacht sin le chéile, a chur air.
Ranníocaí sláinte a íoc leis an Aire.
8.—Déanfar na suimeanna go léir a íocfar isteach sa Chiste Arachais Shóisialaigh faoi alt 6 den Acht seo agus na suimeanna go léir a bhaileoidh an tArd-Bhailitheoir nó bord sláinte faoi alt 7 den Acht seo a íoc leis an Aire agus déanfaidh an tAire na suimeanna go léir a íocfar leis amhlaidh a dhiúscairt de réir rialacháin a dhéanfaidh sé le toiliú an Aire Airgeadais.
Mainneachtain ranníocaí a íoc.
9.—(1) I gcás ina mainneoidh duine ranníoc sláinte a íoc a bheidh air a íoc faoin Acht seo, beidh sé ciontach i gcion agus, ar é a chiontú go hachomair, dlífear fíneáil nach mó ná £100 a chur air.
(2) I gcás ina mainneoidh duine, is duine a luaitear in alt 46 (1) (c) d'Acht 1970, ranníoc sláinte a íoc beidh méid an ranníoca inghnóthaithe mar fhiach gnáthchonartha a bheidh dlite don bhord sláinte iomchuí.
(3) Féadfar ionchúiseamh i leith ciona faoin Acht seo a thionscnamh ar agra an Aire nó an bhoird sláinte iomchuí.
(4) Ní bhainfidh an t-alt seo le ranníocaí sláinte is iníoctha faoi alt 4 nó 5 den Acht seo.
Ranníocaí sláinte a ghnóthú.
10.—(1) (a) Na forálacha d'aon achtachán a bhaineann le gnóthú cánach ioncaim agus na forálacha d'aon riail chúirte a bhaineann mar an gcéanna beidh feidhm acu, i gcás ranníocaí sláinte atá ar an Ard-Bhailitheoir a bhailiú, maidir le haon ranníocaí sláinte a ghnóthú ó dhuine a dhlíonn an duine sin a íoc faoin Acht seo mar atá feidhm acu maidir le gnóthú ioncaim.
(b) Aon fhorálacha a chuirtear chun feidhme leis an bhfo-alt seo beidh feidhm acu amhlaidh faoi réir aon mhodhnuithe is dóigh leis an Aire is gá agus a fhorordóidh an tAire le toiliú an Aire Airgeadais.
(2) In imeachtaí a thionsonófar de bhua an ailt seo—
(a) beidh deimhniú a bheidh sínithe ag an Ard-Bhailitheoir ag deimhniú go bhfuil suim áirithe dlite agus iníoctha ag an gcosantóir ina fhianaise, go dtí go gcruthófar a mhalairt, go bhfuil an tsuim sin dlite agus iníoctha, agus
(b) féadfar deimhniú ag deimhniú mar a dúradh agus a airbheartóidh a bheith sínithe ag an Ard-Bhailitheoir a thairiscint i bhfianaise gan chruthúnas agus measfar, go dtí go gcruthófar a mhalairt, gurb eisean a shínigh é.
(3) Faoi réir an ailt seo, bainfidh na rialacha cúirte is inchurtha chun feidhme maidir le himeachtaí sibhialta le himeachtaí de bhua an ailt seo.
Forálacha a bhaineann le foirceannadh agus féimheacht.
1963, Uimh. 53.
1889 c 60.
11.—(1) Aireofar ar na fiacha a bheidh, faoi alt 285 d'Acht na gCuideachtaí, 1963, le híoc, le linn sócmhainní cuideachta atá á foirceannadh, a bheith á ndáileadh, i dtosaíocht ar gach fiach eile, na ranníocaí sláinte uile ab iníoctha ag an gcuideachta faoin Acht seo in imeacht an dá mhí dhéag roimh an dáta a tosaíodh ar an bhfoirceannadh nó roimh thosach feidhme an ordaithe fhoirceannta, agus beidh éifeacht dá réir sin ag an Acht sin, agus ní gá cruthúnas foirmiúil ar na fiacha dá dtabharfar tosaíocht faoin bhfo-alt seo ach amháin i gcásanna ina mbeidh a mhalairt foráilte le rialacha a rinneadh faoin Acht sin.
(2) Ní bheidh feidhm ag fo-alt (1) den alt seo i gcás ina bhfoirceannfar cuideachta go toilteanach d'aontoisc chun athchóiriú a dhéanamh nó chun cónascadh le cuideachta eile.
(3) Beidh ar áireamh na bhfiach, a bheidh, faoi alt 4 den Preferential Payments in Bankruptcy (Ireland) Act, 1889, le híoc, le linn maoin féimhigh nó féichiúnaí chomhshocraíochta a bheith á dáileadh, i dtosaíocht ar gach fiach eile, na ranníocaí sláinte go léir ab iníoctha faoin Acht seo ag an bhféimheach nó ag an bhféichiúnaí comhshocraíochta in imeacht an dá mhí dhéag roimh dháta an bhreithnithe i gcás féichiúnaí chomhshocraíochta nó an achainí ar chomhshocraíocht a chomhadú i gcás féichiúnaí chomhshocraíochta, agus beidh éifeacht dá réir sin ag an Acht sin, agus ní bheidh gá le cruthúnas foirmiúil ar na fiacha dá dtabharfar tosaíocht faoin bhfo-alt seo ach amháin i gcásanna ina mbeidh a mhalairt foráilte le horduithe ginearálta a rinneadh faoin Acht sin.
Rialacháin.
12.—(1) Féadfaidh an tAire rialacháin a dhéanamh maidir le haon ní dá dtagraítear san Acht seo mar ní atá forordaithe nó le forordú.
(2) (a) Aon uair a bheifear le rialacháin a dhéanamh faoi alt 3 (2) den Acht seo, gheobhfaidh an tAire ceadú an Aire Airgeadais leis na rialacháin agus cuirfidh sé faoi deara go leagfar dréacht de na rialacháin bheartaithe faoi bhráid gach Tí den Oireachtas.
(b) Ní dhéanfar rialacháin faoi alt 3 (2) den Acht seo nó go mbeidh rún ag ceadú an dréachta rite ag gach Teach den Oireachtas.
(3) Gach rialachán a dhéanfar faoin Acht seo (seachas rialacháin faoi alt 3 (2) de seo) leagfar é faoi bhráid gach Tí den Oireachtas a luaithe is féidir tar éis a dhéanta agus má dhéanann ceachtar Teach acu sin, laistigh den lá is fiche a shuífidh an Teach sin tar éis an rialachán a leagan faoina bhráid, rún a rith ag neamhniú an rialacháin sin, beidh an rialachán are neamhní dá réir sin, ach sin gan dochar d'aon ní a rinneadh roimhe sin faoin rialachán.
Caiteachas.
13.—Déanfar na caiteachais a thabhóidh an tAire ag riaradh an Achta seo a íoc, a mhéid a cheadóidh an tAire Airgeadais, as airgead a sholáthróidh an tOireachtas.
Gearrtheideal agus tosach feidhme.
14.—(1) Féadfar an tAcht um Ranníocaí Sláinte, 1971, a ghairm den Acht seo.
(2) Tiocfaidh an tAcht seo i ngníomh ar cibé dáta a cheapfaidh an tAire le hordú.