Uimhir 4 de 1948.
AN tACHT RIALTAIS ÁITIÚIL (AOISLIÚNTAS), 1948.
[An tiontó oifigiúil.]
CUID I.
Reamhraiteach agus Ginearalta.
Gearrtheideal.
1.—Féadfar an tAcht Rialtais Áitiúil (Aoisliúntas), 1948, a ghairm den Acht seo.
Mínithe.
2.—San Acht seo—
ciallaíonn an abairt “Acht 1925” an tAcht Rialtais Áitiúil, 1925 (Uimh. 5 de 1925);
ciallaíonn an abairt “an tAire iomchuí”—
(a) i gcás inar coiste gairm-oideachais an t-údarás áitiúil atá i gceist, an tAire Oideachais,
(b) i gcás inar coiste talmhaíochta an t-údarás áitiúil atá i gceist, an tAire Talmhaíochta,
(c) in aon chás eile, an tAire;
folaíonn an abairt “an stát-sheirbhís” nuair a húsáidtear í gan cháiliú, i dteannta stát-sheirbhíse an Rialtais, na státsheirbhísí a luaitear i míreanna (a), (b), (e) agus (f) d'fho-alt (1) d'alt 2 den Acht Aoisliúntas, 1936 (Uimh. 39 de 1936);
ciallaíonn an abairt “sochar oifige” aon tseomraí, ciondála, nó forliúntais eile in earraí (nó, do réir mar is gá sa chás, íocaíocht airgid in ionad na seomraí, na gciondáil, nó na bhforliúntas eile sin) a ghabhas le hoifig nó fostaíocht;
ciallaíonn an abairt “oifigeach bunaithe” oifigeach d'údarás áitiúil a bhfuil a ainm iontrálta sa chlár d'oifigigh bhunaithe atá á choimeád ag an údarás áitiúil sin faoi alt 8 den Acht seo;
tá leis an abairt “post bunaithe,” nuair a húsáidtear í maidir leis an stát-sheirbhís, an bhrí atá léi san Acht Aoisliúntas, 1936 (Uimh. 39 de 1936);
ciallaíonn an abairt “seirbhíseach bunaithe” seirbhíseach d'údarás áitiúil a bhfuil a ainm iontrálta sa chlár de sheirbhísigh bhunaithe atá á choimeád ag an údarás áitiúil sin faoi alt 38 den Acht seo;
ciallaíonn na habairtí “oifigeach briogáide tóiteáin” agus “seirbhíseach briogáide tóiteáin,” faoi seach, oifigeach nó seirbhíseach d'údarás briogáide tóiteáin faoin Acht Briogáideacha Tóiteáin, 1940 (Uimh. 7 de 1940), is d'aicme a sonrófar i rialacháin faoi alt 71 den Acht seo;
ciallaíonn an abairt “údarás cuain” údarás cuain do réir bhrí an Achta Cuanta, 1946 (Uimh. 9 de 1946);
tá leis an abairt “comhlucht áitiúil” an bhrí atá léi i gCuid IV d'Acht 1925;
ciallaíonn an abairt “údarás áitiúil,” faoi réir fo-ailt (7) d'alt 5 den Acht seo, aon chomhlucht acu seo a leanas:—
(a) údarás áitiúil chun críocha na nAcht Rialtais Áitiúil, 1925 go 1946, seachas bord ospidéil mheabhairghalar,
(b) coiste gairm-oideachais,
(c) coiste talmhaíochta,
(d) coiste freastail scoile,
(e) Bord Ospidéil Fhiabhrais Bhaile Atha Cliath,
(f) Bord Ospidéil Fhiabhrais Chorcaighe;
ciallaíonn an abairt “bord ospidéil mheabhair-ghalar” comhbhord do réir bhrí an Achta Cóireála Meabhair-Ghalar, 1945 (Uimh. 19 de 1945);
ciallaíonn na habairtí “oifigeach d'ospidéal meabhair-ghalar” agus “seirbhíseach d'ospidéal meabhair-ghalar,” faoi seach, oifigeach nó seirbhíseach a mbaineann a dhualgais ar fad leis na feidhmeanna atá dílsithe anois in údarás ospidéil mheabhairghalar faoin Acht Cóireála Meabhair-Ghalar, 1945 (Uimh. 19 de 1945);
ciallaíonn an abairt “an tAire” an tAire Rialtais Áitiúil;
ní fholaíonn an focal “oifigeach” oifigeach d'ospidéal meabhairghalar ná duine i seilbh aon oifige dá luaitear in alt 17 den Acht Rialtais Áitiúil, 1941 (Uimh. 23 de 1941);
ciallaíonn an abairt “seirbhís áitiúil inphinsin”—
(a) maidir le hoifigeach bunaithe, a sheirbhís áitiúil inphinsin arna cinneadh faoi Chuid II den Acht seo,
(b) maidir le seirbhíseach bunaithe, a sheirbhís áitiúil inphinsin arna cinneadh faoi Chuid III den Acht seo,
(c) maidir le hoifigeach inphinsin lena mbaineann Cuid IV d'Acht 1925, a sheirbhís chun críocha na Coda sin IV,
(d) maidir le hoifigeach inphinsin lena mbaineann aon Acht a ritheadh roimh Acht 1925 agus a bhaineas le haoisliúntas, a sheirbhís chun críocha an Achta sin;
ciallaíonn an abairt “oifigeach inphinsin” buan-oifigeach—
(a) a bheir a chuid aimsire ar fad do sheirbhís údaráis áitiúil amháin nó níos mó,
(b) i gcás oifigigh atá ag gníomhú mar ard-chláraitheoir breitheanna, básanna agus póstaíocha nó mar chláraitheoir póstaíocha, a bheir iarmhar a chuid aimsire do sheirbhís údaráis áitiúil amháin nó níos mó,
(c) ar gá gur dochtúir leighis cláraithe nó altra nó bean chabhartha a bheas ann, nó
(d) is oifigeach inphinsin chun críocha Coda IV d'Acht 1925;
ciallaíonn an abairt “oifig inphinsin” oifig oifigigh inphinsin;
ciallaíonn an focal “buan-oifigeach” oifigeach seachas oifigeach arna cheapadh—
(a) go ceann tréimhse sonraithe amháin,
(b) go dtí go gcríochnófaí obair nó dualgas sonraithe,
(c) go dtí go gceapfaí duine eile chun na hoifige, nó
(d) ar feadh duine eile a bheith as láthair nó faoi éagumas;
ciallaíonn an focal “buan-tseirbhíseach” seirbhíseach ar fostaíocht bhuan lán-aimsire a fhostaíocht agus nach fostaíocht (seachas fostaíocht i gcáil mhaoirseachta) ar aon obair nó scéim oibreacha í agus a n-íoctar a costais go hiomlán nó go páirteach as airgead arna sholáthar ag an Oireachtas chun fostaíocht a chur ar fáil agus chun fóirithint ar ghátar;
ní fholaíonn an focal “seirbhíseach” seirbhíseach d'ospidéal meabhair-ghalar;
ciallaíonn an abairt “na hAchta Aoisliúntas” na hAchta Aoisliúntas, 1834 go 1946;
ciallaíonn an focal “neamhoiriúnacht” neamhoiriúnacht oifigigh nó seirbhísigh dá oifig nó dá fhostaíocht, ach ní fholaíonn sé neamhoiriúnacht de dheasca éiglíochta coirp nó meabhrach nó sean-aoise.
Rialacháin a leagadh faoi bhráid an Oireachtais.
3.—Gach rialachán a déanfar faoin Acht seo leagfar é faoi bhráid gach Tí den Oireachtas a luaithe is féidir tar éis a dhéanta agus, má dhéanann ceachtar Teach acu sin, laistigh den lá agus fiche a shuífeas an Teach sin tar éis an rialachán a leagadh faoina bhráid, rún a rith ag neamhniú an rialacháin, beidh an rialachán arna neamhniú dá réir sin, ach sin gan dochar do bhailíocht aon ní a rinneadh roimhe sin faoin rialachán sin.
Tosach feidhme Coda II.
4.—Tiocfaidh Cuid II den Acht seo i ngníomh pé lá a cheapfas an tAire, le hordú, chuige sin.
Tosach feidhme Coda III.
5.—(1) Féadfaidh údarás áitiúil, le rún, a chinneadh go nglacfaid le Cuid III den Acht seo amhail ar dháta sonraithe, agus ó dháta sonraithe, nach luaithe ná mí tar éis dáta an rúin.
(2) Aon rún a rithfear faoin alt seo, beidh ann dearbhú ar an méid uasta daoine atá le bheith, aon tráth áirithe, i bhfostaíocht an údaráis áitiúil mar bhuan-tseirbhísigh.
(3) Is feidhm fhorcoimeádta chun críocha na nAcht um Bainistí Chontae, 1940 agus 1942, agus chun críocha an Achta nó na nAcht i dtaobh bainistí aon chontae-bhuirge, rún a rith faoin alt seo.
(4) Mí ar a laghad nó dhá mhí ar a mhéid roimh rún a rith faoin alt seo déanfar fógra i scríbhinn go bhfuiltear ar intinn an rún a thairiscint do thabhairt don Aire iomchuí agus—
(a) i gcás bardais chontae-bhuirge, do gach comhalta de chomhairle na buirge, nó
(b) in aon chás eile, do gach comhalta den údarás áitiúil.
(5) Má ritheann údarás áitiúil rún faoin alt seo á chinneadh go nglacfaid le Cuid III den Acht seo amhail ar dháta sonraithe agus uaidh sin amach, tiocfaidh an Chuid sin, agus an dearbhú sa rún ar an méid uasta daoine atá le bheith, aon tráth áirithe, i bhfostaíocht an údaráis áitiúil, i bhfeidhm maidir leo ar an dáta sin.
(6) Tiocfaidh Cuid III den Acht seo i ngníomh mar foráltar le fo-alt (5) den alt seo agus ní ar aon tslí eile.
(7) Ní fholaíonn tagairt i gCuid III den Acht seo d'údarás áitiúil tagairt d'aon údarás áitiúil ná beidh an Chuid sin tar éis teacht i ngníomh maidir leo.
(8) Ní bheidh d'éifeacht le tosach feidhme Coda III den Acht seo maidir le húdarás áitiúil go dtabharfaidh sé feidhm d'alt 53 d'Acht 1925 maidir leis an údarás áitiúil sin.
Costais an Aire.
6.—Na costais faoina raghaidh aon Aire ag riaradh an Achta seo déanfar, a mhéid a cheadós an tAire Airgeadais, iad d'íoc as airgead a sholáthrós an tOireachtas.
Athghairm.
7.—Déantar leis seo na hachtacháin a luaitear sa Sceideal a ghabhas leis an Acht seo d'athghairm a mhéid a sonraítear sa tríú colún den Sceideal sin.
CUID II.
Oifigigh Bhunaithe.
Clár d'oifigigh bhunaithe.
8.—(1) Coimeádfaidh údarás áitiúil clár ar a dtabharfar an clár d'oifigigh bhunaithe (dá ngairmtear an clár sa Chuid seo den Acht seo).
(2) Má thagann duine chun bheith ina oifigeach inphinsin d'údarás áitiúil, iontrálfaidh an t-údarás áitiúil a ainm sa chlár.
(3) Má éiríonn aon amhras, díospóid nó ceist i dtaobh ó a bheith ceart ainm duine áirithe d'iontráil sa chlár, is é an tAire iomchuí a chinnfeas an t-amhras, an díospóid nó an cheist agus beidh a chinneadh sin ina chinneadh críochnaitheach.
(4) Ní dhéanfaidh údarás áitiúil ainm aon duine d'iontráil sa chlár ach amháin do réir an ailt seo.
(5) Déanfaidh údarás áitiúil an clár a choimeád ar oscailt ina bpríomh-oifig gach tráth réasúnach chun a iniúchta ag a n-oifigigh agus—
(a) i gcás bardais bhuirge, ag comhaltaí comhairle na buirge, nó
(b) in aon chás eile, ag comhaltaí an údaráis áitiúil.
Tuarastail, sochair oifige, agus oifigí a chur ar taifead sa chlár.
9.—(1) Cuirfidh údarás áitiúil ar taifead ó am go ham sa chlár, maidir le hainm gach oifigigh bhunaithe ann,—
(a) a thuarastal agus an luach bliantúil in airgead atá ar a shochar oifige (más ann) arna chinneadh faoi alt 35 den Acht seo,
(b) sonraí ar gach oifig ina sheilbh fúthu sin nó faoi aon údarás áitiúil eile.
Duine a scoirfeas de bheith ina oifigeach inphinsin a bhaint den chlár.
10.—(1) Bainfidh údarás áitiúil den chlár ainm aon duine a scoirfeas de bheith ina oifigeach inphinsin don údarás áitiúil sin.
(2) Féadfar ainm a bhaint den chlár trí nóta a chur sa chlár á rá go bhfuiltear tar éis an ainm a bhaint de agus an dáta a baineadh de í agus féadfar ainm a chur thar n-ais sa chlár trí nóta chur sa chlár á rá go bhfuiltear tar éis an ainm a chur thar n-ais agus an dáta a cuireadh thar n-ais í.
(3) Duine ar bith ar cúis mhí-shásaimh leis údarás áitiúil do bhaint a ainme den chlár, féadfaidh sé achomharc a dhéanamh chun an Aire iomchuí i gcoinne a ainm a bhaint de agus féadfaidh an tAire sin, le hordú, diúltú don achomharc nó a ordú an ainm a chur thar n-ais sa chlár agus, sa chás deiridh sin, cuirfidh an t-údarás áitiúil an ainm thar n-ais sa chlár.
(4) Beidh cinneadh an Aire iomchuí ar achomharc faoin alt seo ina chinneadh críochnaitheach.
Eolas a thabhairt d'údarás áitiúil ar dhuine do scor de bheith i seilbh oifige faoi údarás áitiúil eile.
11.—Má scoireann oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil d'aon oifig a shealbhú fúthu, cuirfid é sin in iúl d'aon údarás áitiúil eile faoina mbeidh aon oifig ar seilbh ag an oifigeach sin.
Gan feidhm a bheith ag achtacháin láithreacha áirithe maidir le hoifigeach bunaithe.
12.—Na forála d'aon Acht, poiblí nó áitiúil (seachas an tAcht seo), trína gcumasaítear d'údarás áitiúil liúntas nó aisce a dheonadh do dhuine ar bith ina seirbhís ar é do scor de bheith i seilbh a phoist, ní bheidh feidhm acu maidir le haon oifigeach bunaithe don údarás áitiúil sin.
Teoranta ginearálta leis an tseirbhís a bheas le háireamh ag oifigeach bunaithe.
13.—(1) Aon fhoráil sa Chuid seo den Acht seo a bheir teideal d'oifigeach bunaithe aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís, beidh sí faoi réir an choinníll sháraithigh nach mbeidh sé i dteideal aon tréimhse acu seo a leanas d'áireamh amhlaidh:—
(a) aon tréimhse a mbeidh cnapshuim, liúntas nó aisce faighte aige cheana ina leith faoin Acht seo nó faoi aon Acht eile a bhaineas le haoisliúntas nó faoi aon scéim maidir le haoisliúntas arna déanamh faoi aon Acht,
(b) aon tréimhse roimh ocht mbliana déag d'aois a bheith slán aige,
(c) aon tréimhse a mbeifear tar éis aon ranníocaíochta ina leith a thabhairt thar n-ais dó faoi alt 32 den Acht seo, mura mbeidh sé tar éis na ranníocaíochta sin d'aisíoc faoi alt 33 den Acht seo,
(d) aon tréimhse a mbeifear tar éis aon ranníocaíochta ina leith a thabhairt thar n-ais dó faoi alt 57 den Acht seo,
(e) aon tréimhse roimh dháta a cuireadh as oifig faoi údarás áitiúil é de dheasca mí-iompair nó neamhoiriúnachta,
(f) aon tréimhse roimh dháta a fhanfas sé as láthair go toiliúil ón áit ina mbíonn a dhualgais á ndéanamh aige nó a staonfas sé óna dhualgais a dhéanamh chun a thabhairt ar an údarás áitiúil darb oifigeach é a thuarastal nó a choinníollacha seirbhíse d'athrú nó chun a thabhairt ar aon údarás áitiúil eile tuarastail, páigh nó coinníollacha seirbhíse aon oifigeach nó seirbhíseach dá gcuid d'athrú.
(2) Más rud é, ag féachaint do mhír (f) d'fho-alt (1) den alt seo, go gcaillfidh oifigeach d'údarás áitiúil tréimhse sheirbhíse—
(a) déanfaidh an t-údarás áitiúil fógra i scríbhinn i dtaobh a cailliúna a thabhairt don oifigeach,
(b) féadfaidh an t-oifigeach, tráth nach déanaí ná mí tar eis an fógra sin a thabhairt dó, achomharc a dhéanamh chun an Aire iomchuí i gcoinne na cailliúna,
(c) féadfaidh an tAire iomchuí, le hordú, diúltú don achomharc nó a dhearbhú go dtabharfar thar n-ais iomlán na tréimhse seirbhíse nó cuid di agus, sa chás deiridh sin, beidh éifeacht ag an mír sin (f) faoi réir an dearbhuithe,
(d) beidh cinneadh an Aire iomchuí ar an achomharc ina chinneadh críochnaitheach.
Seirbhís mar oifigeach bunaithe.
14.—Beidh oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil i dteideal na tréimhsí seo a leanas d'áireamh mar sheirbhís—
(a) aon tréimhse a chaith sé ina oifigeach bunaithe don údarás áitiúil sin,
(b) aon tréimhse de dhá bhliain nó níos mó a chaith sé ina oifigeach bunaithe d'aon údarás áitiúil eile,
(c) aon tréimhse faoi bhun dhá bhliain a chaith sé ina oifigeach bunaithe d'aon údarás áitiúil eile agus ar éirigh sé as oifig ar í a bheith thart le cead i scríbhinn ón údarás áitiúil eile sin agus le toiliú an Aire iomchuí.
Seirbhís oifigigh bhunaithe mar oifigeach nó seirbhíseach d'ospidéal meabhair-ghalar.
15.—(1) Beidh oifigeach bunaithe i dteideal na tréimhsí seo a leanas d'áireamh mar sheirbhís—
(a) aon tréimhse de dhá bhliain nó níos mó a chaith sé ina oifigeach nó ina sheirbhíseach d'ospidéal meabhairghalar agus a bhí sé i dteideal d'áireamh mar sheirbhís chun críocha Coda VIII den Acht Cóireála Meabhair-Ghalar, 1945 (Uimh. 19 de 1945), nó aon achtacháin roimhe sin atá i gcomhréir leis an gCuid sin VIII, agus
(b) aon tréimhse faoi bhun dhá bhliain a chaith sé ina oifigeach nó ina sheirbhíseach d'ospidéal meabhairghalar agus a bhí sé i dteideal d'áireamh mar sheirbhís chun críocha Coda VIII den Acht Cóireála Meabhair-Ghalar, 1945 (Uimh. 19 de 1945), nó aon achtacháin roimhe sin atá i gcomhréir leis an gCuid sin VIII agus ar éirigh sé as a oifig nó ar scar sé lena fhostaíocht ar í a bheith thart le cead i scríbhinn ón údarás ospidéil mheabhair-ghalar faoina raibh sé i seilbh a oifige nó a fhostaíochta agus le toiliú an Aire Shláinte,
mura rud é, má rinne sé ranníocaíochta ar feadh na tréimhse chun críocha na Coda sin VIII nó an achtacháin sin roimhe sin, gur haisíocadh na ranníocaíochta sin leis agus nár thug sé thar n-ais iad.
(2) Ní bheidh feidhm ag alt 91 den Acht Cóireála Meabhair-Ghalar, 1945, maidir le hoifigeach bunaithe.
Seirbhís oifigigh bhunaithe faoi údarás cuain.
16.—Beidh oifigeach bunaithe i dteideal aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís a chaith sé i seilbh poist inphinsin i seirbhís údaráis chuain.
Seirbhís mar mhúinteoir scoile.
17.—Beidh oifigeach bunaithe do choiste gairm-oideachais i dteideal aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís a ceadaítear dó d'áireamh le rialacháin faoi alt 72 den Acht seo.
Seirbhís sa stát-sheirbhís.
18.—I gcás—
(a) oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil a bheith i seilbh poist bhunaithe sa stát-sheirbhís díreach roimh é a cheapadh ina oifigeach inphinsin d'údarás áitiúil, agus
(b) an tAire Airgeadais do thoiliú le feidhm a thabhairt don alt seo maidir leis, agus
(c) gan an t-údarás áitiúil ar chun a seirbhíse a ceapadh é do dhiúltú tráth an cheaptha sin toiliú le feidhm a thabhairt don alt seo maidir leis.
beidh an t-oifigeach i dteideal a sheirbhís chun críocha na nAcht Aoisliúntas roimh dháta an cheaptha sin d'áireamh mar sheirbhís.
Seirbhís mar sheirbhíseach inphinsin.
19.—(1) Beidh oifigeach bunaithe do bhardas contae-bhuirge Bhaile Atha Cliath i dteideal aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís is tréimhse leanúnach dar críoch an lá a chéad-tháinig sé chun bheith ina oifigeach inphinsin don bhardas sin agus a chaith sé ina sheirbhíseach inphinsin don bhardas sin.
(2) Beidh oifigeach bunaithe do bhardas buirge Dhún Laoghaire i dteideal aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís is tréimhse leanúnach dar críoch an lá a chéad-tháinig sé chun bheith ina oifigeach inphinsin don bhardas sin agus a chaith sé ina sheirbhíseach inphinsin don bhardas sin.
(3) Ní tuigthe duine a bheith, chun críocha fo-ailt (1) nó (2) den alt seo, ina sheirbhíseach inphinsin do bhardas ar feadh tréimhse mura raibh sé ar feadh na tréimhse sin ina sheirbhíseach bunaithe don bhardas nó cláraithe sa chlár de bhuan-fhostaithe a bhí á choimeád acu i dtosach feidhme na Coda seo den Acht seo.
(4) Beidh oifigeach bunaithe i dteideal aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís is tréimhse leanúnach a chríochnaigh nuair a chéadtháinig sé chun bheith ina oifigeach bunaithe d'aon údarás áitiúil agus a chaith sé ina sheirbhíseach bunaithe d'aon údarás áitiúil.
Seirbhís áitiúil inphinsin oifigigh bhunaithe.
20.—(1) Chun críocha an Achta seo, is í seirbhís áitiúil inphinsin oifigigh bhunaithe tráth ar bith ná an uimhir de bhlianta iomlána sa tréimhse, nó i gcomhshuim na dtréimhsí, a bheas sé i dteideal an tráth sin, faoin gCuid seo den Acht seo, d'áireamh mar sheirbhís, gan aon chorr-chodán de bhliain iomlán a chur san áireamh.
(2) D'ainneoin fo-ailt (1) den alt seo, más aon agus fiche nó níos mó ná sin an uimhir de bhlianta iomlána a bheas sa tréimhse, nó i gcomhshuim na dtréimhsí, a bheas oifigeach briogáide tóiteáin i dteideal d'áireamh mar sheirbhís faoin gCuid seo den Acht seo, gan aon chorr-chodán de bhliain iomlán a chur san áireamh, ansin, chun críocha na Coda seo den Acht seo, is í seirbhís áitiúil inphinsin an oifigigh sin ná an uimhir sin de bhlianta i dteannta na breise a bheas ag an uimhir sin de bhlianta ar fiche bliain.
Blianta a chur le seirbhís áitiúil inphinsin oifigigh bhunaithe.
21.—(1) Má bhíonn deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin ag oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil agus—
(a) go gcuirfear as a oifig é ar chúis seachas mí-iompar nó neamhoiriúnacht,
(b) go gcuirfear deireadh lena oifig, nó
(c) gur dóigh leis an Aire iomchuí a phost a bheith athraithe go abhartha chun dochair dó trí athruithe a bheith déanta ar choinníollacha an phoist gan cúis réasúnach, agus go n-éireoidh sé as a oifig le toiliú an Aire iomchuí,
cuirfidh an t-údarás áitiúil lena sheirbhís áitiúil inphinsin pé uimhir de bhlianta breise a cheadós an tAire ach nach mó ná—
(i) i gcás fiche bliain nó níos mó de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige—deich mbliana sa bhreis,
(ii) i gcás a sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith ré-uimhir de bhlianta faoi bhun fiche bliain—leath na huimhreach sin de bhlianta breise, nó
(iii) i gcás a sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith corruimhir de bhlianta faoi bhun fiche bliain—leath na céad slán-uimhreach eile faoina bhun sin de bhlianta breise.
(2) I gcás—
(a) ina scoirfidh oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil, a mbeidh deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, de bheith i seilbh a oifige ar shlí seachas trína chur as oifig de dheasca a mhí-iompair nó a neamhoiriúnachta dá oifig agus in imthosca de shórt nach mbeidh feidhm ag fo-alt (1) den alt seo, agus
(b) inar dóigh leis an údarás áitiúil fátha speisialta a bheith ann a bheir gur cóir blianta a chur lena sheirbhís áitiúil inphinsin,
féadfaidh an t-údarás áitiúil, más oiriúnach leo, uimhir de bhlianta breise nach mó ná deich a chur, le toiliú an Aire, lena sheirbhís áitiúil inphinsin.
Seirbhís oifigigh bhunaithe ar a oifig d'fhorceannadh.
22.—Chun críocha na Coda seo den Acht seo, is í seirbhís oifigigh bhunaithe ar a oifig d'fhorceannadh ná a sheirbhís áitiúil inphinsin i dteannta aon bhlianta breise a cuirfear léi faoi alt 21 den Acht seo.
Cnapshuim agus liúntas a dheonadh d'oifigeach bunaithe ar é do scor de bheith i seilbh oifige.
23.—(1) Más rud é—
(a) go gcoirfidh oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil de bheith i seilbh a oifige agus nach gceapfar chun oifige inphinsin eile é faoi údarás áitiúil ná chun bheith ina oifigeach chun críocha Coda VIII den Acht Cóireála Meabhair-Ghalar, 1945 (Uimh. 19 de 1945), agus
(b) gur dóigh leis an údarás áitiúil gur fhónaigh sé i gcoitinne san oifig sin go dícheallach dílis agus chun a sástachta nó, mura dóigh leo sin, go gcinnfid mar sin féin gur ceart, in imthosca speisialta a cháis, cnapshuim agus liúntas laghdaithe a dheonadh dhó,
deonfaidh an t-údarás áitiúil cnapshuim agus liúntas dó in aon chás dá sonraítear i bhfo-alt (2) den alt seo.
(2) Is iad seo a leanas na cásanna dá dtagartar i bhfo-alt (1) den alt seo:—
(a) i gcás an t-oifigeach do scor de bheith i seilbh a oifige ar shlí seachas trína chur as oifig agus—
(i) seasca bliain d'aois a bheith slán aige agus fiche bliain ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige,
(ii) é a bheith ina oifigeach briogáide tóiteáin, cúig bliana caogad d'aois a bheith slán aige agus fiche bliain ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige, nó
(iii) é a bheith éagumasach ar a dhualgais a chomhlíonadh de dheasca buan-éiglíochta meabhrach nó coirp agus deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige;
(b) i gcás an t-oifigeach a chur as a oifig ar chúis seachas mí-iompar nó neamhoiriúnacht agus deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige;
(c) i gcás deireadh a chur le hoifig an oifigigh agus deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige;
(d) i gcás inar dóigh leis an Aire iomchuí post an oifigigh a bheith athraithe go habhartha chun dochair dó trí athruithe a bheith déanta ar choinníollacha an phoist gan cúis réasúnach, agus é d'éirí as a oifig le toiliú an Aire iomchuí agus deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige;
(e) i gcás an t-oifigeach do scor de bheith i seilbh a oifige toisc an teora aoise chuige sin a bheith sroichte aige agus deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige.
An chnapshuim a deonfar d'oifigeach bunaithe a chinneadh.
24.—Is é méid na cnapshuime a deonfar faoi alt 23 den Acht seo d'oifigeach bunaithe ná méid is ionann agus—
(a) an tríochadú cuid dá luach saothair inphinsin arna iolrú faoin uimhir de bhlianta seirbhíse a bheas aige ar a oifig d'fhorceannadh, nó
(b) oiread go leith a luach saothair inphinsin,
pé acu sin is lú.
An liúntas a deonfar d'oifigeach bunaithe a chinneadh.
25.—Is é liúntas a deonfar d'oifigeach bunaithe faoi alt 23 den Acht seo ar é do scor de bheith i seilbh oifige ná—
(a) liúntas do réir ráta sa bhliain is comhionann leis an ochtódú cuid dá luach saothair inphinsin arna iolrú faoin uimhir de bhlianta seirbhíse a bheas aige ar a oifig d'fhorceannadh, nó
(b) liúntas do réir ráta sa bhliain is comhionann le leath a luach saothair inphinsin,
pé acu sin is lú.
Cnapshuim agus liúntas oifigigh bhunaithe a laghdú mar gheall ar sheirbhís neamhshásúil.
26.—Má chinneann údarás áitiúil, faoi alt 23 den Acht seo, gur cnapshuim agus liúntas laghdaithe a deonfar d'oifigeach bunaithe, déanfaid méid na cnapshuime agus ráta bliantúil an liúntais a deonfar dó faoi alt 23 den Acht seo a laghdú faoi bhun an méid agus an ráta dob iomchuí dhó sin faoi ailt 24 agus 25 den Acht seo agus oiread nach lú ná caoga faoin gcéad.
Aisce ghearrsheirbhíse a dheonadh d'oifigeach bunaithe.
27.—I gcás oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil, a mbeidh bliain ar a laghad agus faoi bhun deich mblian de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, do scor de bheith i seilbh a oifige toisc é a bheith éagumasach ar a dhualgais a chomhlíonadh de dheasca buanéiglíochta meabhrach nó coirp, deonfaidh an t-údarás áitiúil aisce dhó de pé méid is dóigh leo is ceart ach nach mó ná an dóú cuid déag dá luach saothair inphinsin arna iolrú faoin uimhir de bhlianta de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheas aige.
Aisce a dheonadh d'ionadaí dlíthiúil pearsanta oifigigh bhunaithe mhairbh.
28.—(1) I gcás oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil d'fháil bháis i seilbh oifige agus cúig bliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, deonfaidh an t-údarás áitiúil dá ionadaí dlíthiúil pearsanta aisce de mhéid is ionann agus—
(a) an tríochadú cuid dá luach saothair inphinsin arna iolrú faoin uimhir (nach mó ná cúig ceathrachad) de na blianta sin de sheirbhís áitiúil inphinsin, nó
(b) a luach saothair inphinsin,
pé acu sin is mó.
(2) I gcás oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil d'fháil bháis i seilbh oifige agus bliain ar a laghad agus faoi bhun chúig bliana de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, deonfaidh an t-údarás áitiúil dá ionadaí dlíthiúil pearsanta aisce de pé méid is dóigh leo is ceart ach nach mó ná an dóú cuid déag dá luach saothair inphinsin arna iolrú faoin uimhir de bhlianta de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheas aige.
Aisce a dheonadh faoi alt 23 d'ionadaí dlíthiúil pearsanta deonaí mhairbh.
29.—I gcás duine dob oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil agus dar deonadh, faoi alt 23 den Acht seo, cnapshuim agus liúntas ar é do scor de bheith i seilbh oifige, d'fháil bháis sar a mbeidh iomlán na suimeanna a gheobhaidh sé ar scór na cnapshuime agus an liúntas comhionann lena luach saothair inphinsin, deonfaidh an t-údarás áitiúil dá ionadaí dlíthiúil pearsanta aisce is comhionann leis an difríocht idir an méid iomlán sin agus an luach saothair inphinsin sin.
Aisce a dheonadh do bhan-oifigeach bunaithe ar phósadh dhi.
30.—Má scoireann ban-oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil, a mbeidh cúig bliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin aici, de bheith i seilbh a hoifige toisc í a phósadh nó a bheith chun pósadh agus go ndéanfaidh sí, roimh trí mhí a bheith caite tar éis an scoir sin, deimhniú pósta a thabhairt ar aird don údarás áitiúil á chruthú gur pósadh í, beidh éifeacht ag na forála seo a leanas:—
(a) más dóigh leis an údarás áitiúil gur fhónaigh sí ina hoifig go dícheallach dílis agus chun a sástachta, deonfaidh an t-údarás áitiúil aisce dhi de mhéid is ionann agus—
(i) an dóú cuid déag dá luach saothair inphinsin arna iolrú faoin uimhir de bhlianta seirbhíse áitiúla inphinsin a bheas aici, nó
(ii) a luach saothair inphinsin,
pé acu sin is lú;
(b) má dhéanann an t-údarás áitiúil, bíodh nach dóigh leo gur fhónaigh sí ina hoifig go dícheallach dílis agus chun a sástachta, a chinneadh mar sin féin gur ceart, in imthosca speisialta an cháis, aisce laghdaithe a dheonadh di, deonfaid aisce dhi de mhéid is comhionann leis an méid dob iomchuí faoi mhír (a) den alt seo arna laghdú an oiread sin, nach lú ná caoga faoin gcéad, is dóigh leo is ceart.
Ranníocaíochta ó oifigigh bhunaithe.
31.—(1) Déanfaidh oifigeach bunaithe d'údarásá itiúil ranníocaíocht leis an údarás áitiúil sin chun críocha na Coda seo den Acht seo do réir ráta sa bhliain is ionann agus cúig faoin gcéad—
(a) dá thuarastal bliantúil, agus
(b) de luach bliantúil, arna chinneadh faoi alt 35 den Acht seo, a shochair oifige, más ann.
(2) An ranníocaíocht a bheas le déanamh ag oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil faoin alt seo, féadfaidh an t-údarás áitiúil sin í d'fháil trí asbhaintí tréimhsiúla as a thuarastal, ach, mura ndéantar aon asbhaint den tsórt sin is dligh d'údarás áitiúil a dhéanamh as a thuarastal, féadfaidh an t-údarás áitiúil sin, gan dochar d'aon leigheas eile, an tsuim d'aisgabháil trína coimeád as aon tsuimeanna a bheas dlite uathu dhó nó as aon chnapshuim nó liúntas is iníoctha acu leis nó ina leith.
(3) Más rud é, faoi alt 64 den Acht seo, go mbeidh cnapshuimeanna, liúntais nó aiscí a dheonfas údarás áitiúil iníoctha ag údarás áitiúil eile, aistreoidh an t-údarás áitiúil céadluaite sin ó am go ham (ach uair sa ráithe ar a laghad) chun an údaráis áitiúil eile—
(a) más coiste gairm-oideachais an t-údarás áitiúil céadluaite—leath na suimeanna uile a fuaireadar i bhfoirm ranníocaíochta faoin alt seo,
(b) in aon chás eile—iomlán na suimeanna sin uile.
Ranníocaíochta ó oifigeach bunaithe a thabhairt thar n-ais.
32.—(1) Sa Chuid seo den Acht seo, ciallaíonn an abairt “na ranníocaíochta,” maidir le hoifigeach bunaithe, a gcomhshuim seo a leanas—
(a) aon ranníocaíochta a bheas déanta aige faoi alt 31 den Acht seo,
(b) i gcás aon ranníocaíochta a bheith déanta aige faoi alt 56 den Acht seo, na ranníocaíochta sin,
(c) i gcás ranníocaíochta a bheith déanta aige faoi alt 85 den Acht Cóireála Meabhair-Ghalar, 1945 (Uimh. 19 de 1945), na ranníocaíochta sin,
(d) i gcás ranníocaíochta a bheith déanta aige faoin Asylum Officers' Superannuation Act, 1909, na ranníocaíochta sin,
ach gan áireamh a dhéanamh ar aon ranníocaíochta acu sin a bheas tugtha thar n-ais dó agus ná beidh aisíoctha aige.
(2) Má scoireann oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil, a mbeidh deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, de bheith i seilbh a oifige ar aon chúis seachas mí-iompar agus nach ndeonfar aisce faoi alt 28 den Acht seo dhó, bhéarfaidh an t-údarás áitiúil na ranníocaíochta thar n-ais dó.
(3) I gcás oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil, a mbeidh níos lú ná bliain de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, d'fháil bháis, bhéarfaidh an t-údarás áitiúil na ranníocaíochta thar n-ais dá ionadaí dlíthiúil pearsanta.
(4) Má scoireann oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil, a mbeidh deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, de bheith i seilbh a oifige ar aon chúis seachas mí-iompar, agus nach nglacfaidh sé aon oifig inphinsin eile faoi údarás áitiúil agus nach mbeidh teideal aige chun cnapshuime agus liúntais faoi alt 23 den Acht seo ná chun aisce phósta d'fháil faoi alt 30 den Acht seo, bhéarfaidh an t-údarás áitiúil na ranníocaíochta thar n-ais dó.
(5) Má cuirtear oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil as a oifig de dheasca mí-iompair, féadfaidh an t-údarás áitiúil, más dóigh leo go bhfuil fátha speisialta ann chun déanamh amhlaidh, na ranníocaíochta a thabhairt thar n-ais dó.
(6) Má thugann údarás áitiúil na ranníocaíochta thar n-ais agus go mbeidh sa mhéid a bhéarfar thar n-ais suim i leith ranníocaíocht a rinne an t-oifigeach a bheas i gceist agus atá ar seilbh ag údarás áitiúil eile nó ag bord ospidéil mheabhairghalar, íocfaidh an t-údarás nó an bord sin an tsuim sin thar n-ais leis an údarás áitiúil a thug na ranníocaíochta thar n-ais.
(7) Beidh feidhm, maidir le ranníocaíochta a bhéarfar thar n-ais faoin alt seo, ag an bproviso atá ag gabháil le fo-alt (1) d'alt 31 den Finance Act, 1922.
Ranníocaíochta a tugadh thar n ais d'aisíoc.
33.—Más rud é, tar éis na ranníocaíochta a bheith tugtha thar n-ais faoi alt 32 den Acht seo d'oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil ar é do scor de bheith ina oifigeach bunaithe, go mbeidh sé arís ina oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil de bhuaidh a cheaptha iardain, beidh teideal aige, roimh dheireadh (ach ní bheidh tar éis deireadh) dhá mhí dhéag i ndiaidh an cheaptha iardain, an tsuim sin d'aisíoc leis an údarás áitiúil céadluaite a thugadar thar n-ais dó amhlaidh ionas go mbeidh ináirmhe aige mar sheirbhís áitiúil inphinsin an tréimhse sheirbhíse den tsórt sin a bhí aige roimh an scor sin agus, má aisíocann sé an tsuim sin agus go ndearna aon údarás áitiúil eile nó aon bhord ospidéil mheabhair-ghalar aon chuid di d'íoc thar n-ais, déanfaidh an t-údarás áitiúil céadluaite an méid a híocadh thar n-ais d'aisíoc leis an údarás áitiúil eile nó leis an mbord ospidéil mheabhairghalar.
Ciall an fhocail “tuarastal.”
34.—(1) Sa Chuid seo den Acht seo, is é ciall atá leis an bhfocal “tuarastal”—
(a) ní fholaíonn sé aon ní acu seo a leanas:—
(i) íocaíochta i leith breisaimsire,
(ii) costais taistil ná liúntais eile in aghaidh costas áirithe,
(iii) íocaíochta as gníomhú mar chléireach do choiste pinsean áitiúil faoi alt 8 den Old Age Pensions Act, 1908, nó d'fho-choiste arna cheapadh ag aon choiste den tsórt sin,
(iv) íocaíochta as gníomhú mar ard-chláraitheoir breitheanna, básanna agus póstaíocha nó mar chláraitheoir póstaíocha,
(v) íocaíochta as obair speisialta chorr-aimsireach nó shealadach nó as post a líonadh go sealadach nó mar ionadaí go dtí go ndéanfar buancheapachán;
(b) faoi réir míre (a) den fho-alt seo, folaíonn sé gach uile tháille, puntáiste agus íocaíocht eile airgid a bhéarfar chun a úsáide féin d'oifigeach i gcáil oifigigh dó.
(2) Féadfaidh an tAire, más oiriúnach leis, a ordú le hordú, maidir le híocaíochta de shaghas sonraithe is saghas a luaitear i bhfo-mhír (i) nó (v) de mhír (a) d'fho-alt (1) den alt seo, go mbeid, chun críocha na Coda seo den Acht seo, ina gcuid de thuarastal oifigigh áirithe nó de thuarastal gach oifigigh agus air sin, d'ainneoin fo-ailt (1) den alt seo, folóidh an focal “tuarastal” sa Chuid seo den Acht seo, maidir leis an oifigeach sin nó le gach oifigeach (do réir mar is iomchuí), íocaíochta den tsaghas sin.
Luach saothair inphinsin oifigigh bhunaithe a ríomh.
35.—(1) Cinnfidh údarás áitiúil, ó am go ham agus aon uair a ordós an tAire amhlaidh, an luach bliantúil in airgead atá ar gach ceann (más ann) de shochair oifige oifigigh bhunaithe agus coimeádfaid ar taispeáint, i ngach oifig nó foras a bheas á chothabháil acu agus in áit fheiceálach a mbeidh teacht air ag a n-oifigigh, liosta de na luacha a cinnfear amhlaidh do shochair oifige na n-oifigeach bunaithe a bheas ar fostú san oifig nó uaithi nó san bhforas sin nó uaidh.
(2) Ní foláir cinneadh faoi fho-alt (1) den alt seo a bheith ceadaithe ag an Aire.
(3) Má bhíonn oifigeach bunaithe ag fáil ráta áirithe tuarastail aon lá faoi leith, is é is luach saothair inphinsin dó chun críocha na Coda seo den Acht seo an lá sin ná—
(a) mura lú ná trí bliana an tréimhse, nó comhshuim na dtréimhsí, a bheas sé i dteideal faoin gCuid seo den Acht seo d'áireamh mar sheirbhís—
(i) más rud é, ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí arb í nó arb iad na trí bliana deiridh den tréimhse nó de chomhshuim na dtréimhsí a bheas sé i dteideal, faoin gCuid seo den Acht seo, d'áireamh mar sheirbhís, go raibh sé ag fáil tuarastail do réir an ráta áirithe sin nó go raibh sé sa ghrád céanna oifigeach—an méid tuarastail a gheobhadh sé i mbliain arna áireamh do réir an ráta áirithe sin, nó
(ii) in aon chás eile—tríú cuid de chomhshuim na méideanna a fuair sé i bhfoirm tuarastail ar feadh na tréimhse nó na dtréimhsí sin arb í nó arb iad na trí bliana sin, nó, mura raibh sé ar lán-tuarastal ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí sin, an tríú cuid de chomhshuim na méideanna a gheobhadh sé amhlaidh dá mbeadh sé ar lántuarastal ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí sin, nó
(b) i gcás inar lú ná trí bliana an tréimhse nó comhshuim na dtréimhsí a bheas sé i dteideal, faoin gCuid seo den Acht seo, d'áireamh mar sheirbhís—
(i) más rud é, ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí sin, go raibh sé ag fáil tuarastail do réir an ráta áirithe sin nó go raibh sé sa ghrád céanna oifigeach—an méid tuarastail a gheobhadh sé i mbliain arna ríomh do réir an ráta áirithe sin, nó
(ii) in aon chás eile—meánaíocht mhíosúil, arna hiolrú faoi dhó dhéag, na méideanna a fuair sé i bhfoirm tuarastail ar feadh na tréimhse nó na dtréimhsí sin nó, mura raibh sé ar lántuarastal ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí sin, meánaíocht mhíosúil, arna hiolrú faoi dhó dhéag, na méide a gheobhadh sé amhlaidh dá mbeadh sé ar lán-tuarastal ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí sin,
maraon leis an luach bliantúil, arna chinneadh an tráth sin faoi fho-alt (1) den alt seo, ar a shochar oifige, más ann.
Foráil idirlinne maidir le seirbhís ag múineadh Gaeilge.
36.—(1) Beidh oifigeach bunaithe do choiste gairm-oideachais i dteideal aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís is tréimhse, maidir leis an oifigeach sin, a mbaineann an t-alt seo léi.
(2) Aon tréimhse—
(a) a thosnaigh tar éis oifigeach bunaithe do choiste gairmoideachais do shlánú bliain agus fiche d'aois agus a chríochnaigh roimh an 31ú Iúil, 1924, agus
(b) ar deimhin leis an Aire Oideachais ina taobh go ndearna an t-oifigeach sin ar feadh iomlán na tréimhse sin a chuid ama ar fad a thabhairt faoi stiúrú Chonradh na Gaeilge do mhúineadh na Gaeilge nó d'eagrú a múinte,
beidh sí, maidir leis an oifigeach sin, ina tréimhse lena mbaineann an t-alt seo má bhíonn cúig bliana nó níos mó d'fhaid inti nó más ceann í de dhá thréimhse nó níos mó den tsórt sin adúradh a bhfuil cúig bliana nó níos mó d'fhaid ina n-iomlán.
Forála idirlinne ginearálta do Chuid II.
37.—(1) Más rud é, i dtosach feidhme na Coda seo den Acht seo, gur oifigeach inphinsin d'údarás áitiúil duine agus, ar an 1ú lá d'Eanáir, 1947, nach raibh slán aige—
(a) más oifigeach briogáide tóiteáin é, cúig bliana caogad d'aois, nó
(b) in aon chás eile, seasca bliain d'aois,
féadfaidh sé, laistigh de shé mhí ar a fhaid tar éis tosach feidhme na Coda seo den Acht seo, a iarraidh i scríbhinn ar an údarás áitiúil a ainm d'iontráil sa chlár agus air sin iontrálfaidh an t-údarás áitiúil a ainm sa chlár agus beidh éifeacht ag an iontráil amhail is dá ndéantaí é i dtosach feidhme na Coda seo den Acht seo.
(2) Más rud é, i dtosach feidhme na Coda seo den Acht seo, gur oifigeach inphinsin d'údarás áitiúil duine, ní hiontrálfar a ainm i gclár aon údaráis áitiúil mura faoi fho-alt (1) den alt seo a déanfar an iontráil nó mura tar éis a ainm d'iontráil faoin bhfo-alt sin a déanfar sin.
(3) Duine ar bith a n-iontrálfar a ainm faoi fho-alt (1) den alt seo beidh teideal aige go n-áireofaí mar sheirbhís an tseirbhís a bheas aige i dtosach feidhme na Coda seo den Acht seo chun críocha Coda IV d'Acht 1925 nó chun críocha aon Achta den tsórt sin a ritheadh roimh Acht 1925 agus a bhaineas le haoisliúntas agus a mbeidh feidhm aige maidir leis.
(4) Beidh feidhm ag fo-alt (1) d'alt 15 den Acht seo maidir le duine a n-iontrálfar a ainm faoi fho-alt (1) den alt seo amhail is dá bhfágtaí ar lár na focail “de dhá bhliain nó níos mó” i mír (a) agus iomláine mhíre (b).
(5) I gcás duine a n-iontrálfar a ainm faoi fho-alt (1) den alt seo a bheith i seilbh poist bhunaithe sa stát-sheirbhís tráth a cheaptha ina oifigeach inphinsin d'údarás áitiúil, beidh feidhm ag alt 18 den Acht seo maidir leis amhail is dá bhfágtaí míreanna (b) agus (c) de ar lár.
(6) I gcás oifigeach bunaithe a bheith ina oifigeach inphinsin ar dháta an Achta seo a rith agus bliain iomlán ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige tráth a rite, déanfar, má bhíonn feidhm ag alt 24 den Acht seo maidir leis, an t-alt sin a léiriú amhail is dá bhforáladh sé go ndéanfaí an tsuim is lú a luaitear ansin a mhéadú leath faoin gcéad den tsuim sin arna hiolrú faoin uimhir de bhlianta iomlána (gan aon chodán de bhliain iomlán d'áireamh) de sheirbhís áitiúil inphinsin a bhí aige tráth a rite.
(7) Ní hiarrfar aon ranníocaíocht faoi alt 31 den Acht seo ar dhuine a mbeidh a ainm iontrálta faoi fho-alt (1) den alt seo ar feadh tréimhse leanúnaí seirbhíse dar tús dáta thosach fe dhme na Coda seo den Acht seo.
(8) Ní hiarrfar aon ranníocaíocht faoi alt 31 den Acht seo ar feadh na tréimhse iomchuí ar dhuine a ceapfar tar éis tosach feidhme na Coda seo den Acht seo ina oifigeach inphinsin d'údarás áitiúil de thoradh scrúduithe (trí chomórtas oscailte nó ar shlí eile) a bhí ann roimh thosach feidhme na Coda seo den Acht seo má ceapadh aon duine eile roimh thosach feidhme na Coda seo den Acht seo chun bheith ina oifigeach inphinsin don údarás áitiúil de thoradh an scrúduithe sin.
Sa bhfo-alt seo, ciallaíonn an abairt “an tréimhse iomchuí,” maidir le duine a ceapfar ina oifigeach inphinsin d'údarás áitiúil, tréimhse sheirbhíse leanúnaí an duine sin dar tosach an dáta a raghaidh i mbun dualgais tar éis a cheaptha amhlaidh.
(9) I gcás—
(a) duine d'fháil bháis an 1ú lá d'Eanáir, 1947, nó dá éis sin, agus roimh thosach feidhme na Coda seo den Acht seo,
(b) an duine sin a bheith, díreach roimh é d'fháil bháis, ina oifigeach inphinsin d'údarás áitiúil, agus
(c) an duine sin a bheith, dá mba nach bhfuair sé bás agus gur fhan sé i seirbhís an údaráis áitiúil, i dteideal a iarraidh go n-iontrálfaí a ainm faoi fho-alt (1) den alt seo,
beidh cumhacht ag an údarás áitiúil, a bheas infheidhmithe acu as a gcomhairle féin agus, d'ainneoin aon fhorála eile den Acht seo, nach mbeidh aon achomharc ina leith, chun an aisce chéanna (más ann) a dheonadh faoi alt 28 den Acht seo a deonfaí dá mba rud é gur tháinig an Chuid seo den Acht seo i bhfeidhm díreach roimh bhás an duine sin agus go raibh a ainm iontrálta an tráth sin faoi fho-alt (1) den alt seo.
(10) Béidh éifeacht ag forála an ailt seo d'ainneoin aon fhorála eile sa Chuid seo den Acht seo.
CUID III.
Seirbhisigh Bhunaithe.
Clár de sheirbhísigh bhunaithe.
38.—(1) Coimeádfaidh údarás áitiúil clár ar a dtabharfar an clár de sheirbhísigh bhunaithe (dá ngairmtear an clár sa Chuid seo den Acht seo).
(2) I gcás duine faoi bhun seasca bliain d'aois a bheith ina bhuan-tseirbhíseach d'údarás áitiúil ar feadh tréimhse leanúnaí de thrí bliana, iontrálfaidh an t-údarás áitiúil a ainm sa chlár.
(3) Má dhéanann seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil, le toiliú ón údarás áitiúil, a fhostaíocht a thabhairt suas chun bheith ina bhuan-tseirbhíseach d'údarás áitiúil eile agus go dtiocfaidh sé chun bheith ina bhuan-tseirbhíseach don údarás áitiúil eile sin iontrálfaidh an t-údarás áitiúil eile sin a ainm sa chlár.
(4) Má éiríonn aon amhras, díospóid nó ceist i dtaobh é a bheith ceart ainm duine áirithe d'iontráil sa chlár, is é an tAire iomchuí a chinnfeas an t-amhras, an díospóid nó an cheist agus beidh a chinneadh sin ina chinneadh críochnaitheach.
(5) Ní dhéanfaidh údarás áitiúil ainm aon duine d'iontráil sa chlár ach amháin do réir an ailt seo.
(6) Taispeánfar sa chlár an uimhir uasta daoine is cead, de thuras na huaire, a bheith, aon tráth áirithe, i bhfostaíocht an údaráis áitiúil mar bhuan-tseirbhísigh.
(7) Déanfaidh údarás áitiúil an clár a choimeád ar oscailt ina bpríomh-oifig gach tráth réasúnach chun a iniúchta ag a seirbhísigh agus—
(a) i gcás bardais bhuirge, ag comhaltaí comhairle na buirge, nó
(b) in aon chás eile, ag comhaltaí an údaráis áitiúil.
Páigh agus sochair oifige a chur ar taifead sa chlár.
39.—Cuirfidh údarás áitiúil ar taifead ó am go ham sa chlár, maidir le hainm gach seirbhísigh bhunaithe ann, a pháigh agus an luach bliantúil in airgead atá ar a shochar oifige (más ann) arna chinneadh faoi alt 59 den Acht seo.
Duine a scoirfeas de bheith ina bhuantseirbhíseach a bhaint den chlár, etc.
40.—(1) Bainfidh údarás áitiúil den chlár ainm aon duine a scoirfeas de bheith ina bhuan-tseirbhíseach don údarás áitiúil sin.
(2) D'ainneoin fo-alt (1) den alt seo, más gnáthach le húdarás áitiúil aon duine áirithe a ghlacadh ó am go ham ina bhfostaíocht mar bhuan-tseirbhíseach tar éis tréimhse nach raibh sé fostaithe amhlaidh ar a feadh—
(a) ní bhainfidh an t-údarás áitiúil ainm an duine sin den chlár ar aon ócáid áirithe nuair a scoirfeas sé de bheith ar fostú amhlaidh mura mbeid tar éis a chinneadh gan é d'fhostú amhlaidh arís agus, faid a bheas a ainm sa chlár de dhroim na míre seo, is tuigthe, chun críocha ailt 49 nó fo-ailt (2) d'alt 57 den Acht seo, gan é do scor de bheith ar fostú amhlaidh,
(b) má tharlann, le linn aon tréimhse áirithe nuair nach mbeidh an duine sin ar fostú amhlaidh ag aon údarás áitiúil, go gcinnfid gan é d'fhostú amhlaidh arís, bainfid a ainm den chlár agus, chun críocha ailt 49 nó fo-ailt (2) d'alt 57 den Acht seo, is tuigthe é do scor ansin de bheith i seilbh a fhostaíochta.
(3) Más rud é, maidir le seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil a mbeidh níos lú ná cúig bliana de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, go bhfionnfar tar éis aon bhliana áirithe (is bliain dar tosach an lá a chéad-tháinig sé chun bheith ina sheirbhíseach amhlaidh nó aon lá cothroim bliana ón lá sin) a bhí sé gan bheith ag obair don údarás áitiúil mar bhuan-tseirbhíseach dhá chéad lá nó níos mó sa bhliain sin, bainfidh an t-údarás áitiúil a ainm den chlár agus cuirfid in iúl dó go ndearnadh amhlaidh agus a chúis sin.
(4) Féadfar ainm a bhaint den chlár trí nóta a chur sa chlár á rá go bhfuiltear tar éis an ainm a bhaint de agus an dáta a baineadh de í agus féadfar ainm a chur thar n-ais sa chlár trí nóta a chur sa chlár á rá go bhfuiltear tar éis an ainm a chur thar n-ais agus an dáta a cuireadh thar n-ais í.
(5) Duine ar bith ar cúis mhí-shásaimh leis údarás áitiúil do bhaint a ainme den chlár, féadfaidh sé achomharc a dhéanamh chun an Aire iomchuí i gcoinne a ainm a bhaint de agus féadfaidh an tAire sin, le hordú, diúltú don achomharc nó a ordú an ainm a chur thar n-ais sa chlár agus, sa chás deiridh sin, cuirfidh an t-údarás áitiúil an ainm thar n-ais sa chlár.
(6) Beidh cinneadh an Aire iomchuí ar achomharc faoin alt seo ina chinneadh críochnaitheach.
Gan feidhm a bheith ag achtacháin láithreacha áirithe maidir le seirbhíseach bunaithe.
41.—Na forála d'aon Acht, poiblí nó áitiúil (seachas an tAcht seo), trína gcumasaítear d'údarás áitiúil liúntas nó aisce a dheonadh do dhuine ar bith ina seirbhís ar é do scor de bheith i seilbh a phoist, ní bheidh feidhm acu maidir le haon tseirbhíseach bunaithe don údarás áitiúil sin.
Teoranta ginearálta leis an tseirbhís a bheas le háireamh ag seirbhíseach bunaithe.
42.—(1) Aon fhoráil sa Chuid seo den Acht seo a bheir teideal do sheirbhíseach bunaithe aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís beidh sí faoi réir an choinníll sháraithigh nach mbeidh sé i dteideal aon tréimhse acu seo a leanas d'áireamh amhlaidh:—
(a) aon tréimhse a mbeidh cnapshuim, liúntas nó aisce faighte aige cheana ina leith faoin Acht seo nó faoi aon Acht eile a bhaineas le haoisliúntas nó faoi aon scéim maidir le haoisliúntas arna déanamh faoi aon Acht,
(b) aon tréimhse roimh ocht mbliana déag d'aois a bheith slán aige,
(c) aon tréimhse a bheas a ainm sa chlár de dhroim míre (a) d'fho-alt (2) d'alt 40 den Acht seo,
(d) aon tréimhse a mbeifear tar éis aon ranníocaíochta ina leith a thabhairt thar n-ais dó faoi alt 57 den Acht seo,
(e) aon tréimhse a mbeifear tar éis aon ranníocaíochta ina leith a thabhairt thar n-ais dó faoi alt 32 den Acht seo, mura mbeidh sé tar éis na ranníocaíochta sin d'aisíoc faoi alt 33 den Acht seo,
(f) aon tréimhse roimh dháta a hurscaoileadh é as a fhostaíocht faoi údarás áitiúil de dheasca mí-iompair nó neamhoiriúnachta,
(g) aon tréimhse roimh dháta a fhanfas sé as láthair go toiliúil ón áit ina mbíonn a dhualgais á ndéanamh aige nó a staonfas sé óna dhualgais a dhéanamh, chun a thabhairt ar an údarás áitiúil dar seirbhíseach é a pháigh nó a choinníollacha seirbhíse d'athrú nó chun a thabhairt ar aon údarás áitiúil eile tuarastail, páigh nó coinníollacha seirbhíse aon oifigeach nó seirbhíseach dá gcuid d'athrú,
(h) aon tréimhse in aon bhliain, is bliain dar tosach an lá a chéad-tháinig sé chun bheith ina sheirbhíseach amhlaidh nó aon lá cothroim bliana ón lá sin, a bhí sé gan bheith ag obair d'údarás áitiúil mar bhuantseirbhíseach dhá chéad lá nó níos mó.
(2) Más rud é, ag féachaint do mhír (g) d'fho-alt (1) den alt seo, go gcaillfidh seirbhíseach d'údarás áitiúil tréimhse sheirbhíse—
(a) déanfaidh an t-údarás áitiúil fógra i scríbhinn i dtaobh a cailliúna a thabhairt don tseirbhíseach,
(b) féadfaidh an seirbhíseach, tráth nach déanaí ná mí tar éis an fógra sin a thabhairt dó, achomharc a dhéanamh chun an Aire iomchuí i gcoinne na cailliúna,
(c) féadfaidh an tAire iomchuí, le hordú, diúltú don achomharc nó a dhearbhú go dtabharfar thar n-ais iomlán na tréimhse seirbhíse nó cuid di agus, sa chás deiridh sin, beidh éifeacht ag an mír sin (g) faoi réir an dearbhuithe,
(d) beidh cinneadh an Aire iomchuí ar an achomharc ina chinneadh críochnaitheach.
Seirbhís mar sheirbhíseach bunaithe.
43.—Beidh seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil i dteideal aon tréimhse a chaith sé ina sheirbhíseach bunaithe don údarás áitiúil sin d'áireamh mar shéirbhís.
Seirbhís faoi údarás áitiúil eile.
44.—I gcás seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil a bheith, díreach roimh é a dhul ina seirbhís, ina oifigeach nó ina sheirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil eile, beidh sé i dteideal a sheirbhís áitiúil inphinsin an tráth a scoir sé de bheith ina oifigeach nó ina sheirbhíseach don údarás áitiúil eile sin d'áireamh mar sheirbhís faoin údarás áitiúil céadluaite.
Seirbhís seirbhísigh bhunaithe mar oifigeach nó seirbhíseach d'ospidéal eabhair-ghalar.
45.—(1) Beidh seirbhíseach bunaithe i dteideal aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís is tréimhse a chaith sé ina oifigeach nó ina sheirbhíseach d'ospidéal meabhair-ghalar agus a bhí sé i dteideal d'áireamh mar sheirbhís chun críocha Coda VIII den Acht Cóireála Meabhair-Ghalar, 1945 (Uimh. 19 de 1945), nó aon achtacháin roimhe sin atá i gcomhréir leis an gCuid sin VIII mura rud é, má rinne sé ranníocaíochta ar feadh na tréimhse chun críocha na Coda sin VIII nó an achtacháin roimhe sin adúradh, gur haisíocadh na ranníocaíochta sin leis agus nár thug sé thar n-ais iad.
(2) Ní bheidh feidhm ag alt 91 den Acht Cóireála Meabhair-Ghalar, 1945, maidir le seirbhíseach bunaithe.
Seirbhís seirbhísigh bhunaithe faoi údarás cuain.
46.—Beidh seirbhíseach bunaithe i dteideal aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís a chaith sé i seilbh poist inphinsin i seirbhís údaráis chuain.
Tréimhse ar dualgas mar chomhalta de Chúltaca na bhFórsaí Cosanta d'áireamh mar sheirbhís.
47.—I gcás seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil, is comhalta de Chúltaca na bhFórsaí Cosanta, a bheith as láthair óna fhostaíocht chun freastal ar a dhualgas agus é a chomlíonadh mar chomhalta den tsórt sin, beidh sé i dteideal an tréimhse a chaith sé as láthair amhlaidh d'áireamh mar sheirbhís.
Seirbhís áitiúil inphinsin seirbhísigh bhunaithe.
48.—(1) Chun críocha an Achta seo, is í seirbhís áitiúil inphinsin seirbhísigh bhunaithe ná an uimhir de bhlianta iomlána sa tréimhse, nó i gcomhshuim na dtréimhsí, a bheas sé i dteideal, faoin gCuid seo den Acht seo, d'áireamh mar sheirbhís, gan aon chorr-chodán de bhliain iomlán a chur san áireamh.
(2) D'ainneoin fo-ailt (1) den alt seo, más aon agus fiche nó níos mó ná sin an uimhir de bhlianta iomlána a bheas sa tréimhse, nó i gcomhshuim na dtréimhsí, a bheas seirbhíseach briogáide tóiteáin i dteideal d'áireamh mar sheirbhís faoin gCuid seo den Acht seo, gan aon chorr-chodán de bhliain iomlán a chur san áireamh, ansin, chun críocha na Coda seo den Acht seo, is í seirbhís áitiúil inphinsin an oifigigh sin ná an uimhir sin de bhlianta i dteannta na breise a bheas ag an uimhir sin de bhlianta ar fiche bliain.
Liúntas a dheonadh do sheirbhíseach bunaithe ar é de scor de bheith i seilbh fostaíochta.
49.—(1) Más rud é—
(a) go scoirfidh seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil de bheith i seilbh a fhostaíochta agus nach bhfostóid é mar bhuan-tseirbhíseach i bhfostaíocht eile, agus
(b) gur dóigh leis an údarás áitiúil gur fhónaigh sé sa bhfos taíocht sin go dícheallach dílis agus chun a sástachta nó, mura dóigh leo sin, go gcinnfid mar sin féin, gur ceart, in imthosca speisialta a cháis, liúntas laghdaithe a dheonadh dhó,
deonfaidh an t-údarás áitiúil liúntas dó in aon chás dá sonraítear i bhfo-alt (2) den alt seo.
(2) Is iad seo a leanas na cásanna dá dtagartar i bhfo-alt (1) den alt seo:—
(a) i gcás an seirbhíseach do scor de bheith i seilbh a fhostaíochta ar shlí seachas trína dhíbheadh de dheasca mí-iompair agus—
(i) seasca bliain d'aois a bheith slán aige agus fiche bliain ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige,
(ii) é a bheith ina sheirbhíseach briogáide tóiteáin, cúig bliana caogad d'aois a bheith slán aige agus fiche bliain ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige,
(iii) é a bheith éagumasach ar a dhualgais a chomhlíonadh de dheasca buan-éiglíochta meabhrach nó coirp agus deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige;
(b) i gcás an seirbhíseach do scor de bheith i seilbh a fhostaíochta toisc an teora aoise chuige sin a bheith sroichte aige agus deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheith aige.
An liúntas a deonfar do sheirbhíseach bunaithe a chinneadh.
50.—Is é liúntas a deonfar do sheirbhíseach bunaithe faoi alt 49 den Acht seo ar é do scor de bheith i seilbh a fhostaíochta ná—
(a) liúntas do réir ráta sa bhliain is comhionann leis an seascadú cuid dá luach saothair inphinsin arna iolrú faoin uimhir de bhlianta de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheas aige, nó
(b) liúntas do réir ráta sa bhliain is comhionann le dhá dtrian dá luach saothair inphinsin,
pé acu sin is lú.
Liúntas seirbhísigh bhunaithe a laghdú mar gheall ar sheirbhís neamhshásúil.
51.—Má chinneann údarás áitiúil, faoi alt 49 den Acht seo, gur liúntas laghdaithe a deonfar do sheirbhíseach bunaithe, déanfaid ráta bliantúil an liúntais a deonfar dó faoi alt 49 den Acht seo a laghdú faoi bhun an ráta dob iomchuí dhó sin faoi alt 50 den Acht seo agus oiread nach lú ná caoga faoin gcéad.
Aisce ghearrsheirbhíse a dheonadh do sheirbhíseach bunaithe.
52.—I gcás seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil, a mbeidh bliain ar a laghad agus faoi bhun deich mblian de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, do scor de bheith i seilbh a fhostaíochta toisc é a bheith éagumasach ar a dhualgais a chomhlíonadh de dheasca buan-éiglíochta meabhrach nó coirp, deonfaidh an t-údarás áitiúil aisce dhó de pé méid is dóigh leo is ceart ach nach mó ná an dóú cuid déag dá luach saothair inphinsin arna iolrú faoin uimhir bhlianta de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheas aige.
Aisce a dheonadh d'ionadaí dlíthiúil pearsanta seirbhísigh bhunaithe mhairbh.
53.—(1) I gcás seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil d'fháil bháis le linn é a bheith ar fostú agus cúig bliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, deonfaidh an t-údarás áitiúil dá ionadaí dlíthiúil pearsanta aisce de mhéid is comhionann lena luach saothair inphinsin.
(2) I gcás seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil d'fháil bháis le linn é a bheith ar fostú agus bliain ar a laghad agus faoi bhun chúig bliana de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, deonfaidh an t-údarás áitiúil dá ionadaí dlíthiúil pearsanta aisce de pé méid is dóigh leo is ceart ach nach mó ná an dóú cuid déag dá luach saothair inphinsin arna iolrú faoin uimhir de bhlianta de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheas aige.
Aisce a dheonadh faoi alt 49 d'ionadaí dlíthiúil pearsanta deonaí mhairbh.
54.—I gcás duine, dob oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil agus dar deonadh, faoi alt 49 den Acht seo, liúntas ar é do scor de bheith i seilbh a fhostaíochta, d'fháil bháis sar a mbeidh iomlán na suimeanna a gheobhaidh sé ar scór an liúntais comhionann lena luach saothair inphinsin, deonfaidh an t-údarás áitiúil dá ionadaí dlíthiúil pearsanta aisce is comhionann leis an difríocht idir an méid iomlán sin agus an luach saothair inphinsin sin.
Aisce a dheonadh do bhantseirbhíseach bunaithe ar phósadh dhi.
55.—Má scoireann ban-tseirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil, a mbeidh cúig bliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin aici, de bheith i seilbh a fostaíochta toisc í a phósadh nó bheith chun pósadh agus go ndéanfaidh sí, roimh trí mhí a bheith caite tar éis an scoir sin, deimhniú pósta a thabhairt ar aird don údarás áitiúil á chruthú gur pósadh í beidh éifeacht ag na forála seo a leanas:—
(a) más dóigh leis an údarás áitiúil gur fhónaigh sí ina fostaíocht go dícheallach dílis agus chun a sástachta, deonfaidh an t-údarás áitiúil aisce dhi de mhéid is ionann agus—
(i) an dóú cuid déag dá luach saothair inphinsin arna iolrú faoin uimhir de bhlianta de sheirbhís áitiúil inphinsin a bheas aici, nó
(ii) a luach saothair inphinsin,
pé acu sin is lú;
(b) má dhéanann an t-údarás áitiúil, bíodh nach dóigh leo gur fhónaigh sí ina fostaíocht go dícheallach dílis agus chun a sástachta, a chinneadh mar sin féin gur ceart, in imthosca speisialta an cháis, aisce laghdaithe a dheonadh di, deonfaid aisce dhi de mhéid is comhionann leis an méid dob iomchuí faoi mhír (a) den alt seo arna laghdú an oiread sin, nach lú ná caoga faoin gcéad, is dóigh leo is ceart.
Ranníocaíochta ó sheirbhísigh bhunaithe.
56.—(1) Déanfaidh seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil ranníocaíocht leis an údarás áitiúil sin chun críocha na Coda seo den Acht seo do réir ráta sa bhliain is ionann agus ceathair agus séú faoin gcéad—
(a) dá pháigh, arna ríomh ina suim bhliantúil, agus
(b) de luach bliantúil, arna chinneadh faoi alt 59 den Acht seo, a shochair oifige, más ann.
(2) An ranníocaíocht a bheas le déanamh ag seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil faoin alt seo, féadfaidh an t-údarás áitiúil sin í d'fháil trí asbhaintí tréimhsiúla as a pháigh, ach, mura ndéantar aon asbhaint den tsórt sin is dligh d'údarás áitiúil a dhéanamh as a pháigh, féadfaidh an t-údarás áitiúil sin, gan dochar d'aon leigheas eile, an tsuim d'aisgabháil trína coimeád as aon tsuimeanna a bheas dlite uathu dhó nó as aon liúntas is iníoctha acu leis nó ina leith.
(3) Más rud é, faoi alt 64 den Acht seo, go mbeidh cnapshuimeanna, liúntais nó aiscí a dheonfas údarás áitiúil iníoctha ag údarás áitiúil eile, aistreoidh an t-údarás áitiúil céadluaite sin ó am go ham (ach uair sa ráithe ar a laghad) chun an údaráis áitiúil eile—
(a) más coiste gairm-oideachais an t-údarás áitiúil céadluaite —leath na suimeanna uile a fuaireadar i bhfoirm ranníocaíochta faoin alt seo,
(b) in aon chás eile—iomlán na suimeanna sin uile.
Ranníocaíochta ó sheirbhíseach bunaithe a thabhairt thar n-ais dó.
57.—(1) Sa Chuid seo den Acht seo, ciallaíonn an abairt “na ranníocaíochta,” maidir le seirbhíseach bunaithe, a gcomhshuim seo a leanas—
(a) aon ranníocaíochta a bheas déanta aige faoi alt 56 den Acht seo,
(b) i gcás aon ranníocaíochta a bheith déanta aige faoi alt 31 den Acht seo, na ranníocaíochta sin,
(c) i gcás aon ranníocaíochta a bheith déanta aige faoi alt 85 den Acht Cóireála Meabhair-Ghalar, 1945 (Uimh. 19 de 1945), na ranníocaíochta sin,
(d) i gcás ranníocaíochta a bheith déanta aige faoin Asylum Officers Superannuation Act, 1909, na ranníocaíochta sin,
ach gan áireamh a dhéanamh ar aon ranníocaíochta acu sin a bheas tugtha thar n-ais dó agus ná beidh aisíoctha aige.
(2) Má scoireann seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil, a mbeidh deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, de bheith i seilbh a fhostaíochta ar aon chúis seachas mí-iompar agus ná deonfar aisce faoi alt 53 den Acht seo dhó, bhéarfaidh an t-údarás áitiúil na ranníocaíochta thar n-ais dó.
(3) Má baintear ainm seirbhísigh bhunaithe d'údarás áitiúil den chlár faoi fho-alt (3) d'alt 40 den Acht seo, bhéarfaidh an t-údarás áitiúil na ranníocaíochta thar n-ais dó.
(4) Más rud é, maidir le seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil a mbeidh cúig bliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, go bhfionnfar tar éis aon bhliana áirithe (is bliain dar tosach lá cothroim bliana an lae a chéad-tháinig sé chun bheith ina sheirbhíseach amhlaidh) go raibh sé gan bheith ag obair don údarás áitiúil mar bhuan-tseirbhíseach dhá chéad lá nó níos mó sa bhliain sin, bhéarfaidh an t-údarás áitiúil thar n-ais dó aon ranníocaíochta a rinne sé faoi alt 56 den Acht seo i leith na bliana sin.
(5) I gcás seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil a mbeidh níos lú ná bliain de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, d'fháil bháis, bhéarfaidh an t-údarás áitiúil na ranníocaíochta thar n-ais dá ionadaí dlíthiúil pearsanta.
(6) Má scoireann seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil, a mbeidh deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin aige, de bheith i seilbh a fhostaíochta ar aon chúis seachas mí-iompar, agus nach nglacfaidh sé aon fhostaíocht eile faoi údarás áitiúil a ndéanfaí seirbhíseach bunaithe de dá buaidh, agus nach mbeidh teideal aige chun liúntais faoi alt 49 den Acht seo ná chun aisce pósta faoi alt 55 den Acht seo, bhéarfaidh an t-údarás áitiúil na ranníocaíochta thar n-ais dó.
(7) Má déantar seirbhíseach bunaithe d'údarás áitiúil a dhíbhe as a fhostaíocht de dheasca mí-iompair, féadfaidh an t-údarás áitiúil, más dóigh leo go bhfuil fátha speisialta ann chun dhéanamh amhlaidh, na ranníocaíochta a thabhairt thar n-ais dó.
(8) Má thugann údarás áitiúil na ranníocaíochta thar n-ais agus go mbeidh sa mhéid a bhéarfar thar n-ais suim i leith ranníocaíocht a rinne an seirbhíseach a bheas i gceist agus atá ar seilbh ag údarás áitiúil eile nó ag bord ospidéil mheabhairghalar, íocfaidh an t-údarás nó an bord sin an tsuim sin thar n-ais leis an údarás áitiúil a thug na ranníocaíochta thar n-ais.
(9) Beidh feidhm, maidir le ranníocaíochta a bhéarfar thar n-ais faoin alt seo ag an bproviso atá ag gabháil le fo-alt (1) d'alt 31 den Finance Act, 1922.
Ciall an fhocail “páigh.”
58.—(1) Sa Chuid seo den Acht seo, is é ciall atá leis an bhfocal “páigh”—
(a) ní fholaíonn sé—
(i) íocaíochta i leith breisaimsire,
(ii) costais taistil ná liúntais eile in aghaidh costas áirithe, nó
(iii) íocaíochta as obair chorr-aimsireach nó shealadach nó as post a líonadh go sealadach nó mar ionadaí go dtí go ndéanfar buan-cheapachán;
(b) faoi réir míre (a) den fho-alt seo, folaíonn sé gach uile tháille, puntáiste agus íocaíocht eile airgid a bhéarfar chun a úsáide féin do sheirbhíseach i gcáil sheirbhísigh dó.
(2) Féadfaidh an tAire, más oiriúnach leis, a ordú, le hordú, maidir le híocaíochta de shaghas sonraithe is saghas a luaitear i bhfo-mhír (i) nó (iii) de mhír (a) d'fho-alt (1) den alt seo, go mbeid, chun críocha na Coda seo den Acht seo, ina gcuid de pháigh sheirbhísigh áirithe nó gach seirbhísigh d'aicme áirithe nó de pháigh gach seirbhísigh, agus air sin, d'ainneoin fo-ailt (1) den alt seo, folóidh an focal “páigh” sa Chuid seo den Acht seo, maidir leis an seirbhíseach sin, le seirbhísigh den aicme sin, nó le gach seirbhíseach (do réir mar is iomchuí), íocaíochta den tsaghas sin.
Luach saothair inphinsin seirbhísigh bhunaithe a ríomh.
59.—(1) Cinnfidh údarás áitiúil, ó am go ham agus aon uair a ordós an tAire amhlaidh, an luach bliantúil in airgead atá ar gach ceann (más ann) de shochair oifige seirbhísigh bhunaithe agus coimeádfaid ar taispeáint, i ngach oifig nó foras a bheas á chothabháil acu agus in áit fheiceálach a mbeidh teacht air ag a seirbhísigh, liosta de na luacha a cinnfear amhlaidh do shochair oifige na seirbhíseach bunaithe a bheas ar fostú san oifig nó uaithi nó sa bhforas sin nó uaidh.
(2) Ní foláir cinneadh faoi fho-alt (1) den alt seo a bheith ceadaithe ag an Aire.
(3) Má bhíonn seirbhíseach bunaithe ag fáil ráta áirithe páighe aon lá faoi leith, is é is luach saothair inphinsin dó chun críocha na Coda seo den Acht seo an lá sin ná—
(a) mura lú ná trí bliana an tréimhse, nó comhshuim na dtréimhsí, a bheas sé i dteideal faoin gCuid seo den Acht seo d'áireamh mar sheirbhís—
(i) más rud é, ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí arb é nó arb iad na trí bliana deiridh den tréimhse, nó de chomhshuim na dtréimhsí, a bheas sé i dteideal, faoin gCuid seo den Acht seo, d'áireamh mar sheirbhís, go raibh sé ag fáil páighe do réir an ráta áirithe sin nó go raibh sé sa ghrád céanna seirbhíseach—an méid páighe a gheobhadh sé i mbliain arna áireamh do réir an ráta áirithe sin, nó
(ii) in aon chás eile—an tríú cuid de chomhshuim na méideanna a fuair sé i bhfoirm páighe ar feadh na tréimhse nó na dtréimhsí sin arb é nó arb iad na trí bliana sin, nó, mura raibh sé ar lánpháigh ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtreímhsí sin, an tríú cuid de chomhshuim na méideanna a gheobhadh sé amhlaidh dá mbeadh sé ar lán-pháigh ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí sin, nó
(b) i gcás inar lú ná trí bliana an tréimhse, nó comhshuim na dtréimhsí, a bheas sé i dteideal, faoin gCuid seo den Acht seo, d'áireamh mar sheirbhís—
(i) más rud é, ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí sin, go raibh sé ag fáil páighe de réir an ráta áirithe céanna nó go raibh sé sa ghrád céanna seirbhíseach—an méid páighe a gheobhadh sé i mbliain arna ríomh do réir an ráta áirithe sin, nó
(ii) in aon chás eile—meánaíocht sheachtainiúil, arna hiolrú faoi dhó caogad, na méideanna a fuair sé i bhfoirm páighe ar feadh na tréimhse nó na dtréimhsí sin nó, mura raibh sé ar lán-pháigh ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí sin, meánaíocht sheachtainiúil, arna hiolrú faoi dhó caogad, na méideanna a gheobhadh sé amhlaidh dá mbeadh sé ar lán-pháigh ar feadh iomlán na tréimhse nó na dtréimhsí sin,
maraon leis an luach bliantúil, arna chinneadh an tráth sin faoi fho-alt (1) den alt seo, ar a shochar oifige, más ann.
An uimhir uasta buantseirbhíseach d'athrú.
60.—(1) Féadfaidh údarás áitiúil ó am go ham, le rún, an uimhir uasta daoine a bheas aon tráth áirithe ina bhfostaíocht mar bhuan-tseirbhísigh d'athrú.
(2) Tiocfaidh rún faoin alt seo i ngníomh an lá a bheas sonraithe ann chuige sin, lá nach luaithe ná mí tar éis dáta an rúin.
(3) Ní rithfear an chéad rún ó údarás áitiúil faoin alt seo mura mbeidh cúig bliana ar a laghad caite ón dáta a tháinig an Chuid seo den Acht seo i bhfeidhm maidir leo agus ní déanfar aon rún ina dhiaidh sin uathu faoin alt seo a rith mura mbeidh cúig bliana ar a laghad caite ó dháta an rúin deiridh roimhe sin den tsórt sin.
(4) Is feidhm fhorcoimeádta chun críocha na nAcht um Bainistí Chontae, 1940 agus 1942, agus chun críocha an Achta nó na nAcht a bhaineas le bainistí aon chontae-bhuirge, rún a rith faoin alt seo.
Forála maidir le neamhláithreachta áirithe ó fhostaíocht.
61.—(1) Más rud é, in aon chás ina mbeidh feidhm maidir le seirbhíseach d'údarás áitiúil ag forála fo-ailt (2) d'alt 38 nó míre (c) d'fho-alt (1) nó míreanna (c) agus (d) d'fho-alt (2) d'alt 63 den Acht seo, go bhfionnfar, má tharla an seirbhíseach a bheith as láthair óna fhostaíocht ag an údarás áitiúil i rith aon cheann de na trí bliana iomchuí, gurbh é ba chúis leis sin é a bheith breoite, an obair ar a raibh sé ar fostú a bheith ar stad go sealadach, méid seachtainiúil na hoibre sin do laghdú go sealadach nó aon chúis sealadach eile nach dá ghníomh ná dá fhaillí féin, is tuigthe chun críocha na bhforál sin gur bhuan-tseirbhíseach don údarás áitiúil é le linn dó bheith as láthair i gcás (agus sa chás sin amháin) ina gcomhlíonfar na coinníollacha seo a leanas, is é sin le rá:—
(a) gur fhill sé ar fhostaíocht an údaráis áitiúil i gceann na tréimhse a chaith sé as láthair nó, má mhair an tréimhse sin i ndiaidh deireadh na bliana sin, i gceann na tréimhse sin i ndiaidh deireadh na bliana sin,
(b) nár shia ná seasca lá an tréimhse a chaith sé as láthair,
(c) i gcás gurbh é a bhí sa tréimhse a chaith sé as láthair ceann de dhá thréimhse nó níos mó a chaith sé as láthair-amhlaidh sa bhliain sin, nár shia ná seasca lá comhshuim na dtréimhsí sin a chaith sé as láthair.
(2) Más rud é, in aon chás ina mbeidh feidhm maidir le seirbhíseach d'údarás áitiúil is comhalta d'Fhórsa Cúltaca na bhFórsaí Cosanta ag forála fo-ailt (2) d'alt 38 nó míre (c) d'fho-alt (1) nó míreanna (c) agus (d) d'fho-alt (2) d'alt 63 den Acht seo, go bhfionnfar, má tharla an seirbhíseach a bheith as láthair óna fhostaíocht ag an údarás áitiúil i rith na dtrí mblian iomchuí, gurbh é ba chúis leis sin é a bheith ag freastal agus ag comhlíonadh a dhualgais mar chomhalta den Fhórsa Cúltaca sin, is tuigthe, chun críocha na bhforál sin, gur bhuan-tseirbhíseach don údarás áitiúil é le linn é bheith as láthair.
Teoranta aoise do sheirbhísigh bhunaithe.
62.—(1) Beidh feidhm ag forála ailt 8 den Acht Talmhaíochta (Leasú), 1944 (Uimh. 3 de 1944) (alt a bhaineas le teoranta aoise d'oifigí faoi choiste talmhaíochta a shocrú) maidir le fostaíocht sheirbhísigh bhunaithe do choiste talmhaíochta amhail is dá mb'oifig an fhostaíocht sin.
(2) Beidh feidhm ag forála ailt 6 den Acht Gairm-Oideachais (Leasú), 1944 (Uimh. 9 de 1944) (alt a bhaineas le teoranta aoise d'oifigí faoi choiste gairm-oideachais a shocrú) maidir le fostaíocht sheirbhísigh bhunaithe do choiste gairm-oideachais amhail is dá mb'oifig an fhostaíocht sin.
(3) Beidh feidhm ag forála ailt 23 den Acht Rialtais Áitiúil, 1941 (Uimh. 23 de 1941) (alt a bhaineas le teoranta aoise d'oifigí faoi údaráis áitiúla áirithe a shocrú) maidir le fostaíocht sheirbhísigh bhunaithe faoi údarás áitiúil, seachas coiste talmhaíochta, coiste gairm-oideachais, coiste freastail scoile, Bord Ospidéil Fiabhrais Bhaile Atha Cliath nó Bord Ospidéil Fiabhrais Chorcaighe, amhail is dá mb'oifig an fhostaíocht sin.
Forála idirlinne do Chuid III.
63.—(1) Más rud é—
(a) ar an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm maidir le húdarás áitiúil gur buan-tseirbhíseach don údarás áitiúil duine, agus
(b) ná beidh slán aige an tráth sin—
(i) más seirbhíseach briogáide tóiteáin é, cúig bliana caogad d'aois, nó
(ii) in aon chás eile, seasca bliain d'aois, agus
(c) gur trí bliana nó níos mó an tréimhse leanúnach, dar críoch dáta na Coda seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm amhlaidh, a bhí sé ina bhuan-tseirbhíseach don údarás áitiúil,
féadfaidh sé, laistigh de shé mhí ar a fhaid tar éis an Chuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm amhlaidh, a iarraidh i scríbhinn ar an údarás áitiúil a ainm d'iontráil sa chlár agus air sin iontrálfaidh an t-údarás áitiúil a ainm sa chlár agus beidh éifeacht ag an iontráil amhail is dá ndéantaí é ar an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm, ach tosnóidh a dhliteanas (más ann) chun ranníocaíochta a dhéanamh faoin gCuid seo den Acht seo an tráth a hiontrálfar a ainm sa chlár.
(2) Más rud é—
(a) ar an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm maidir le húdarás áitiúil, gur buan-tseirbhíseach d'údarás áitiúil duine, agus
(b) ná beidh slán aige an tráth sin—
(i) más oifigeach briogáide tóiteáin é, cúig bliana caogad d'aois, nó
(ii) in aon chás eile, seasca bliain d'aois, ag
(c) gur lú ná trí bliana an tréimhse leanúnach, dar críoch dáta na Coda seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm amhlaidh, a bhí sé ina bhuan-tseirbhíseach don údarás áitiúil, agus
(d) go leanfaidh sé de bheith ina bhuan-tseirbhíseach don údarás áitiúil go dtí am nuair a bheas trí bliana sa tréimhse leanúnach, arb é an t-am sin is críoch di, a bhí sé ina bhuan-tseirbhíseach don údarás áitiúil,
féadfaidh sé, laistigh de shé mhí ar a fhaid i ndiaidh an ama sin, a iarraidh i scríbhinn ar an údarás áitiúil a ainm d'iontráil sa chlár agus air sin iontrálfaidh an t-údarás áitiúil a ainm sa chlár agus beidh éifeacht ag an iontráil, amhail is dá ndéantaí í ar an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm amhlaidh, ach tosnóidh a dhliteanas (más ann), chun ranníocaíochta a dhéanamh faoin gCuid seo den Acht seo an tráth a hiontrálfar a ainm sa chlár.
(3) Más rud é, ar an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm maidir le húdarás áitiúil gur buan-tseirbhíseach don údarás áitiúil duine, ní hiontrálfar a ainm i gclár aon údaráis áitiúil mura faoin alt seo a déanfar an iontráil nó mura tar éis a ainm d'iontráil faoin alt seo a déanfar sin.
(4) Duine ar bith a n-iontrálfar a ainm faoin alt seo i gclár údaráis áitiúil, beidh teideal aige go n-áireofaí mar sheirbhís aon tréimhse, roimh an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm maidir leis an údarás áitiúil, a chaith sé ina bhuan-tseirbhíseach don údarás áitiúil nó d'aon chomhlucht ar haistríodh a gcumhachta agus a ndualgais chun an údaráis áitiúil, ach amháin aon tréimhse den tsórt sin, in aon bhliain ba bhliain ar fad roimh an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm amhlaidh, dar thosach an lá a chéad-tháinig sé chun bheith ina sheirbhíseach amhlaidh nó aon lá cothroim bliana ón lá sin agus a bhí sé dhá chéad lá nó níos mó gan bheith ag obair don údarás áitiúil nó don chomhlucht sin mar bhuan-tseirbhíseach.
(5) Ní hiarrfar aon ranníocaíocht faoi alt 56 den Acht seo—
(a) ó sheirbhíseach bunaithe do bhardas contae-bhuirge ba sheirbhíseach don bhardas sin díreach roimh an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm maidir leo agus a bhí cláraithe an tráth sin i gclár de bhuanfhostaithe a bhí á choimeád acu an tráth sin,
(b) ó sheirbhíseach bunaithe do bhardas buirge Dhún Laoghaire ba sheirbhíseach don bhardas sin díreach roimh an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm maidir leo agus a bhí cláraithe acu an tráth sin i gclár de bhuan-fhostaithe a bhí á choimeád acu an tráth sin,
(c) ó sheirbhíseach bunaithe do Choiste Gairm-Oideachais Chathair Bhaile Atha Cliath ba sheirbhíseach don choiste sin díreach roimh an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm maidir leo agus a bhí, an 14ú lá de Shamhain, 1930, ina dhuine lenar bhain alt 53 d'Acht 1925.
(6) Más rud é—
(a) go bhfuair duine bás an lú lá d'Eanáir, 1947, nó dá éis sin agus roimh an gCuid seo den Acht seo a theacht i bhfeidhm maidir le bardas contae-bhuirge nó buirge Dhún Laoghaire nó Coiste Gairm-Oideachais Chathair Bhaile Atha Cliath,
(b) go raibh an duine sin, díreach roimh é d'fháil bháis, ina sheirbhíseach don bhardas sin agus é cláraithe an tráth sin i gclár de bhuan-fhostaithe a bhí á choimeád an tráth sin ag an mbardas nó ina seirbhíseach don Choiste sin agus gur dhuine é, an 14ú lá de Shamhain, 1930, lenar bhain alt 53 d'Acht 1925, agus
(c) go bhféadfadh an duine sin, dá mba ná fuair sé bás agus gur fhan sé i seirbhís an bhardais nó an Choiste sin, a iarraidh go n-iontrálfaí a ainm faoi fho-alt (1) den alt seo,
beidh ag an mbardas nó ag an gCoiste sin dar sheirbhíseach é cumhacht a bheas infheidhmithe as a gcomhairle féin agus, d'ainneoin aon fhorála eile den Acht seo, nach mbeidh aon achomharc ina leith, chun an aisce chéanna (más ann) a dheonadh faoi alt 53 den Acht seo a deonfaí dá mba rud é gur tháinig an Chuid seo den Acht seo i bhfeidhm maidir leo díreach roimh bhás an duine sin agus go raibh a ainm iontrálta an tráth sin faoi fho-alt (1) den alt seo.
(7) Beidh éifeacht ag forála an ailt seo d'ainneoin aon fhorála eile sa Chuid seo den Acht seo.
CUID IV.
Ilghneitheach
An t-údarás áitiúil ag a mbeidh íocaíocht le déanamh.
64.—(1) I gcás—
(a) ina ndeonfaidh údarás áitiúil cnapshuim, liúntas nó aisce faoin Acht seo, nó
(b) ina ndéanfaidh údarás áitiúil ranníocaíochta a thabhairt thar n-ais faoin Acht seo, nó
(c) ina gceangaltar leis an Acht seo ar údarás áitiúil suim d'íoc thar n-ais,
is iad a dhéanfas an chnapshuim, an liúntas, an aisce nó an ranníocaíocht d'íoc nó an tsuim d'íoc thar n-ais ná—
(i) más coiste gairm-oideachais an t-údarás áitiúil sin—an t-údarás áitiúil a dhéanann, faoin Acht Gairm-Oideachais, 1930 (Uimh. 29 de 1930), an ranníocaíocht áitiúil bhliantúil d'íoc i leith costas an choiste,
(ii) más coiste talmhaíochta do chontae an t-údarás áitiúil sin—comhairle na contae sin,
(iii) más coiste d'aon údarás áitiúil amháin an t-údarás áitiúil sin—an t-aon údarás áitiúil amháin sin,
(iv) in aon chás eile—an t-údarás áitiúil sin.
(2) Má ceangaltar faoin Acht seo ar údarás áitiúil aon chuid d'íoc thar n-ais d'íocaíocht a luaitear i bhfo-alt (1) den alt seo, is leis an údarás áitiúil a rinne an íocaíocht faoin bhfo-alt sin a híocfar thar n-ais í.
(3) Aon íocaíocht a dhéanfas údarás áitiúil de bhun fo-mhíre (i) d'fho-alt (1) den alt seo, ní háireofar í chun críche aon teorann a cuirtear le méid aon ranníocaíochta áitiúla bliantúla is iníoctha ag an údarás áitiúil faoin Acht Gairm-Oideachais, 1930 (Uimh. 29 de 1930), arna leasú le haon achtachán ina dhiaidh sin.
(4) Íocfar , as airgead a sholáthrós an tOireachtas, le húdarás áitiúil a íocfas aon chnapshuim nó liúntas nó aisce arna dheonadh ag coiste gairm-oideachais faoin Acht seo, i gcabhair ar an ráta nó don chiste as a n-íocfar an chnapshuim nó an liúntas nó an aisce, leath gach íocaíochta a dhéanfas an t-údarás áitiúil i leith na cnapshuime, an liúntais nó na haisce.
Aire Stáit d'aisgabháil íocaíochta.
65.—(1) Aon tsuim is gá do dhuine faoin Acht seo d'íoc nó d'aisíoc le hAire Stáit, nó a thabhairt thar n-ais dó nó d'íoc thar n-ais leis, féadfar, gan dochar dá haisgabháil ar aon tslí eile, í d'aisgabháil trína hasbhaint go hiomlán nó go páirteach as aon airgead is iníoctha ag aon Aire Stáit chun críche ar bith leis an duine sin.
(2) An chumhacht chun airgead d'asbhaint faoi fho-alt (1) den alt seo, is cumhacht í atá faoi réir éileamh, agus gan dochar d'éilimh, an Chiste Ráthaíochta faoi na hAchta Talamh-Cheannaigh.
Airgead d'íoc thar n-ais i leith seirbhíse faoi údarás eile.
66.—(1) Má dhéanann údarás áitiúil (dá ngairmtear an t-údarás deontach san alt seo) cnapshuim, liúntas nó aisce a dheonadh faoin Acht seo do dhuine ar bith nó ina leith agus, le linn méid an chéanna a chinneadh, go ndearnadh aon tréimhse sheirbhíse faoi údarás áitiúil eile nó faoi údarás cuain nó bord ospidéil mheabhair-ghalar (dá ngairmtear an t-údarás ranníocach san alt seo) a chur san áireamh, íocfaidh an t-údarás ranníocach thar n-ais leis an údarás deontach cuid den chnapshuim, den liúntas nó den aisce (nó, más coiste gairm-oideachais an t-údarás deontach, cuid de leath na cnapshuime, an liúntais nó na haisce) arna cinneadh do réir tréimhsí seirbhíse an duine sin faoin údarás ranníocach agus faoin údarás deontach agus do réir a luach saothair ar fead na dtréimhsí sin, agus socrófar an chuid sin trí chomhaontú idir an údarás ranníocach agus an t-údarás deontach nó, cheal comhaontuithe, socróidh an tAire é (tar éis dó dul i gcomhairle, más údarás cuain an t-údarás ranníocach, leis an Aire Tionscail agus Tráchtála.)
(2) Chun críocha fo-ailt (1) den alt seo is tuigthe gur sheirbhís faoi údarás ranníocach seirbhís faoi choiste den údarás ranníocach sin, agus aon tseirbhís a tugadh faoi chomhchoiste de dhá údarás ranníocacha nó níos mó is tuigthe gur sheirbhís faoi gach údarás ranníocach acu sin í.
Athrú ar chuid de liúntas a deonfar d'oifigeach nó seirbhíseach bunaithe a bheas ag fáil bónais.
67.—Más bónas, arna áireamh do réir treoir-uimhir chostais mhaireachtana, cuid de luach saothair oifigigh nó seirbhísigh bhunaithe tráth a scortha de bheith i seilbh a oifige nó a fhostaíochta, ansin, an chuid d'aon liúntas a deonfar dó faoin Acht seo agus is inchurtha i leith an bhónais sin, beidh sí faoi réir an athrúcháin chéanna, más ann, a mbeadh feidhm aige i gcás aoisliúntais a deonfaí do stát-sheirbhíseach a bhí ag fáil luach saothair den tsamhail chéanna agus a scoir roimh an lú lá de Shamhain, 1946.
Liúntas a chealú ar dhuine a chiontú i gcion.
68.—(1) I gcás duine a ciontófar ar dhíotáil in aon chion agus a gcuirfear pian-tseirbhís, nó aon téarma príosúntachta le daor-obair nó is sia ná dhá mhí dhéag, de phianbhreith air a bheith, tráth an chiontuithe, ag fáil liúntais arna dheonadh ag údarás áitiúil faoin Acht seo, beidh an liúntas arna chealú air sin agus scoirfidh sé de bheith iníoctha.
(2) Má déantar neamhniú ar chiontú a dtiocfaidh cealú liúntais faoin alt seo dá dheasca nó má tugtar saor-mhaithiúnachas don duine ciontaithe déanfar, i gcás an ciontú a neamhniú, an cealú a chur ar neamhní amhail ó dháta an chiontuithe agus, i gcás saor-mhaithiúnachas a thabhairt, amhail ó dháta an tsaormhaithiúnachais.
(3) I gcás aon liúntas a chealú faoin alt seo, féadfaidh an t-údarás áitiúil a dheoin an liúntas, más cuí leo sin, an liúntas d'aisiriú go hiomláin nó go páirteach le toiliú an Aire.
Marthain éiglíochta d'fhionnadh.
69.—(1) Má deontar liúntas faoin Acht seo do dhuine a bheas faoin aois a sonraítear don liúntas sin i bhfo-alt (2) den alt seo ar an bhforas go bhfuil sé éagumasach ar a dhualgas a chomhlíonadh de dheasca buan-éiglíochta meabhrach nó coirp, beidh éifeacht ag na forála seo a leanas:
(a) déanfaidh an t-údarás áitiúil, a mbeidh an liúntas iníoctha acu, a fhionnadh ó am go ham, go dtí go sroichfidh an duine sin an aois sin, an maireann a éiglíocht agus, chuige sin, féadfaid, más cuí leo, socrú a dhéanamh i gcóir scrúduithe dochtúra agus a cheangal air dul faoi na scrúduithe sin;
(b) má fhaillíonn an duine sin go toiliúil nó má dhiúltaíonn sé dul faoi aon scrúdú dochtúra den tsórt sin, scoirfear den liúntas d'íoc;
(c) má dhéanann dhá dhochtúir leighis cláraithe ar a laghad a ainmneos an t-údarás áitiúil sin a dheimhniú go bhfuil deireadh le héiglíocht an duine sin agus má tairgtear dó oifig nó fostaíocht inphinsin faoi údarás áitiúil de shaghas is ionann agus an oifig nó an fhostaíocht a bhí aige agus ar ráta luach saothair nach lú ná an ráta a bhí á íoc leis díreach roimh é do scor de bheith i seilbh na hoifige nó na fostaíochta sin a bhí aige, déanfaidh an t-údarás áitiúil sin, faoi réir a cheaduithe ag an Aire, an liúntas a chealú agus air sin scoirfear dá íoc.
(2) Is í an aois a luaitear i bhfo-alt (1) den alt seo ná—
(a) le haghaidh liúntais a deonfar d'oifigeach nó seirbhíseach briogáide tóiteáin—cúig bliana caogad,
(b) le haghaidh aon liúntais eile—seasca bliain.
(3) Má tairgtear, de bhun míre (c) d'fho-alt (1) den alt seo, oifig nó fostaíocht nua do dhuine dar deonadh liúntas i leith tréimhse de sheirbhís áitiúil inphinsin agus go nglacfaidh sé í, agus go gcealófar an liúntas faoin alt seo, beidh éifeacht ag na forála seo a leanas ar é do scor de bheith i seilbh na hoifige nó na fostaíochta nua:
(a) chun críocha míre (a) d'alt 13 nó míre (a) d'alt 42 den Acht seo, is tuigthe nach tréimhse a bhfuair sé cnap shuim nó liúntas ina leith an tréimhse sin;
(b) aon chnapshuim nó aisce a deonfar dó nó dá ionadaí dlíthiúil pearsanta faoi Chuid II nó Cuid III den Acht seo, laghdófar í de mhéid na cnapshuime (más ann) a deonadh dó i dteannta an liúntais;
(c) is tuigthe an tréimhse sheirbhíse san oifig nó sa bhfostaíocht nua do leanúint as an tréimhse sin agus ní tabharfar aird ar an tréimhse a raibh sé ag fáil an liúntais ar a feadh.
(4) Aon díospóid idir údarás áitiúil agus duine i dtaobh oifig nó fostaíocht nua a tairgfear don duine sin a bheith, chun críocha míre (c) d'fho-alt (1) den alt seo, de shaghas is ionann agus an oifig nó anfhostaíocht a bhí aige, is é an tAire iomchuí a chinnfeas í agus is cinneadh críochnaitheach a chinneadh sin.
An tAire do chinneadh amhras, etc., áirithe.
70.—Má éiríonn aon amhras, díospóid nó ceist nó más é tuairim an Aire gur dócha sin d'éirí i dtaobh duine a bheith ina oifigeach chun críocha an Achta seo nó ina oifigeach d'ospidéal meabhair-ghalar nó i dtaobh duine a bheith ina sheirbhíseach chun críocha an Achta seo nó ina sheirbhíseach d'ospidéal meabhair-ghalar, is é an tAire a chinnfeas an t-amhras, an díospóid nó an cheist agus is cinneadh críochnaitheach a chinneadh sin.
Rialacháin ag sonrú na n-aicmí d'oifigigh agus seirbhísigh bhriogáide tóiteáin.
71.—Féadfaidh an tAire rialacháin a dhéanamh ina sonróidh—
(a) na haicmí oifigeach d'údaráis bhriogáide tóiteáin faoin Acht Briogáideacha Tóiteáin, 1940 (Uimh. 7 de 1940), is oifigigh bhriogáide tóiteáin chun críocha an Achta seo, agus
(b) na haicmí seirbhíseach do na húdaráis sin is seirbhísigh bhriogáide tóiteáin chun críocha an Achta seo.
Rialacháin á cheadú d'oifigeach do choiste gairmoideachais seirbhís mar mhúinteoir d'áireamh.
72.—(1) Féadfaidh an tAire, tar éis dó dul i gcomhairle leis an Aire Oideachais agus le toiliú an Aire Airgeadais, rialacháin a dhéanamh á cheadú d'oifigeach do choiste gairm-oideachais a raibh aige, roimh é a theacht chun bheith ina oifigeach den tsórt sin, seirbhís mhúinteoireachta mar mhúinteoir scoile náisiúnta nó mar mhúinteoir meánscoile nó mar mhúinteoir scoile gairmoideachais nó ceardscoile nó mar mhúinteoir d'aon dá chineál nó níos mó acu sin an tseirbhís mhúinteoireachta sin d'áireamh mar sheirbhís, agus féadfar a ordú leis na rialacháin sin an cineál seirbise múinteoireachta agus an cion di is féidir d'áireamh amhlaidh agus a mhéid is féidir agus an modh inar féidir an tseirbhís mhúinteoireachta d'áireamh amhlaidh.
(2) Má dhéanann údarás áitiúil onapshuim, liúntas nó aisce d'íoc le hoifigeach nó ina leith agus, le linn méid na cnapshuime, an liúntais nó na haisce a chinneadh, go ndearnadh aon tréimhse a thug an t-oifigeach ina mhúinteoir meánscoile d'áireamh de bhun rialachán faoin alt seo, féadfaidh an tAire Airgeadais, tar éis dó dul i gcomhairle leis an Aire Oideachais, a chinneadh cad é an chuid nó cad iad na coda (más ann) den chnapshuim, den liúntas nó den aisce a híocfar as Ciste Pinsin na Meán-Mhúinteoirí, agus air sin féadfaidh an tAire Oideachais aon chuid nó coda a cinnfear amhlaidh d'íoc thar n-ais leis an údarás áitiúil as an gciste sin.
(3) Má dhéanann údarás áitiúil cnapshuim, liúntas nó aisce d'íoc le hoifigeach nó ina leith agus, le linn méid na cnapshuime, an liúntais nó na haisce a chinneadh, go ndearnadh aon tréimhse a thug an t-oifigeach ina mhúinteoir scoile náisiúnta d'áireamh de bhun rialachán faoin alt seo, féadfaidh an tAire Airgeadais, tar éis dó dul i gcomhairle leis an Aire Oideachais, a chinneadh cad é an chuid nó cad iad na coda (más ann) den chnapshuim, den liúntas nó den aisce a bheas ina muirear ar an Stát, agus air sin féadfaidh an tAire Oideachais aon chuid nó coda a cinnfear amhlaidh d'íoc thar n-ais leis an údarás áitiúil as airgead a sholáthrós an tOireachtas.
Achomhaire chun an Air.
73.—(1) Más cúis mhí-shásaimh le duine údarás áitiúil d'fhaillí nódo dhiúltú cnapshuim, liúntas nó aisce a dheonadh faoin Acht seo nó ranníocaíochta a thabhairt thar n-ais faoin Acht seo, féadfaidh sé achomharc a dhéanamh chun an Aire i gcoinne na faillí nó an diúltuithe sin.
(2) Más cúis mhí-shásaimh le duine méid aon chnapshuime, liúntais nó aisce a dheonfas údarás áitiúil faoin Acht seo, féadfaidh sé achomharc a dhéanamh chun an Aire i gcoinne na méide sin.
(3) Aon achomharc ó dhuine faoin alt seo i gcoinne faillí maidir le ranníocaíochta a dheonadh nó a thabhairt thar n-ais, déanfar é tráth nach déanaí ná ocht mí tar éis na himthosca a theacht a líomhnós sé a chuir de cheangal ar an údarás áitiúil na ranníocaíochta a dheonadh nó a thabhairt thar n-ais agus déanfar aon achomharc eile faoin alt seo tráth nach déanaí ná sé mhí tar éis an chinneadh is abhar don achomharc.
(4) Ar achomharc a dhéanamh faoin alt seo, féadfaidh an tAire, le hordú, diúltú don achomharc nó pé forála a dhéanamh is dóigh leis a bhí sé ceart ag an údarás áitiúil a dhéanamh, agus aon fhorála a dhéanfas an tAire amhlaidh beidh éifeacht acu amhail is dá mb'iad an t-údarás áitiúil a rinne iad.
(5) Is cinneadh críochnaitheach cinneadh an Aire ar achomhare faoin alt seo.
An liomatáiste muirir d'íocaíocht ó údarás áitiúil.
74.—(1) Aon tsuim is iníoctha ag údarás áitiúil faoin Acht seo i leith tréimhse a thug duine ina oifigeach nó ina sheirbhíseach don údarás áitiúil sin, muirearófar í ar an líomatáiste ar a ndéanfaí luach saothair an duine sin a mhuirearú dá leanadh sé de bheith i seilbh na hoifige nó na fostaíochta céanna faoin údarás áitiúil sin.
(2) Aon tsuim is iníoctha ag údarás áitiúil faoin Acht seo i leith tréimhse a thug duine ina oifigeach nó ina sheirbhíseach d'údarás áitiúil eile, muirearófar í ar an líomatáiste ar a muirearaítear na costais faoina ndeachaigh an t-údarás áitiúil céadluaite ag soláthar airgid don údarás áitiúil eile.
(3) Má dhéanann údarás áitiúil cnapshuim, aisce nó liúntas a dheonadh d'oifigeach nó seirbhíseach nó ina leith agus, le linn méid an chéanna a ríomh, go ndearnadh tréimhse sheirbhíse faoi údarás áitiúil eile d'áireamh, is tuigthe chun críocha an ailt seo, íoc na cnapshuime, an liúntais nó na haisce ag an údarás áitiúil céadluaite a bheith arna dhéanamh i leith seirbhíse an duine sin fúthu sin amháin.
Liúntas d'fhionraí nó a laghdú ar an té a bheas á fháil d'athcheapadh.
75.—(1) I gcás duine lena mbeidh liúntas iníoctha faoin Acht seo nó faoi aon Acht eile ag údarás áitiúil nó ag bord ospidéil mheabhair-ghalar d'fháil aon íocaíochta (lena n-áirítear an luach in airgead atá ar shochair oifige, más ann) ó údarás áitiúil nó ó bhord ospidéil mheabhair-ghalar nó as airgead arna sholáthar ag an Oireachtas i leith seirbhísí a tugadh, ní hiocfar níos mó den liúntas leis in aon bhliain áirithe ná an oiread agus is cóimhéid, i dteannta na híocaíochta sin, leis an luach saothair (lena n-áirítear an luach in airgead atá ar shochair oifige, más ann) ar a ndearnadh an liúntas a ríomh.
(2) Aon údarás áitiúil nó bord ospidéil mheabhair-ghalar a bheas ag íoc liúntais le duine lena mbaineann fo-alt (1) den alt seo, féadfaid ó am go ham, do réir mar is cuí leo chun éifeacht a thabhairt d'fho-alt (1) den alt seo, na híocaíochta a rinneadar, a bheas déanta nó le déanamh acu i leith an liúntais d'fhionraí, a mhaolú, a laghdú nó a choigeartú ar shlí eile.
(3) Má bhíonn agus faid a bheas, de bhun an ailt seo, liúntas gan íoc, fágfar gan íoc freisin aon chuid den liúntas sin is iníoctha thar n-ais faoin Acht seo nó faoi aon Acht eile.
(4) Má bhíonn agus faid a bheas, de bhun an ailt seo, maolú nó laghdú ar an méid is iníoctha i leith liúntais, déanfar freisin aon chuid den liúntas sin is iníoctha thar n-ais faoin Acht seo nó faoi aon Acht eile a laghdú i gcomhréir leis sin.
Liúntas, etc., a shannadh.
76.—(1) Beidh éifeacht ag na forála seo a leanas maidir le haon íocaíocht (dá ngairmtear an deontas san alt seo) is iníoctha faoin Acht seo nó faoi Chuid IV d'Acht 1925 ag údarás áitiúil le duine ar bith (dá ngairmtear an fáltaí san alt seo), is é sin le rá:—
(a) gach sannadh agus muirearú a déanfar ar an deontas agus gach comhaontú chun an deontas a shannadh nó a mhuirearú, beid ar neamhní ach amháin sa mhéid gur chun tairbhe do bhean chéile nó d'fhear céile nó do ghaolta cleithiúnacha an fháltaí iad, agus i gcás féimhíochta an fháltaí ní híocfar an deontas le haon iontaobhaí ná duine eile a bheas ag gníomhú thar ceann an chreidiúnaí;
(b) i gcás aon chúnamh poiblí a thabhairt de bhun an Achta um Chúnamh Phoiblí, 1939 (Uimh. 27 de 1939), don fháltaí nó do dhuine ar bith a dhlíos sé faoin Acht sin a chothabháil, féadfaidh an t-údarás áitiúil iomlán an deontais nó aon chuid de d'íoc leis an údarás cúnaimh phoiblí a bhéarfas an cúnamh, agus féadfar an cion den deontas a híocfar amhlaidh d'úsáid chun aisíoctha aon tsuimeanna a bheas caite ar an gcúnamh sin agus, faoina réir sin, déanfaidh an t-údarás cúnaimh phoiblí é d'íoc leis an bhfáltaí nó é d'úsáid chun tairbhe dhó;
(c) má fhaillíonn an fáltaí duine ar bith a chothabháil a dhlíos sé a chothabháil, féadfaidh an t-údarás áitiúil, as a gcomhairle féin, iomlán an deontais nó aon chuid de d'íoc leis an duine sin nó d'úsáid chun tairbhe dhó;
(d) má chítear don údarás áitiúil an fáltaí a bheith ina dhuine mímheabhrach nó a bheith éagumasach i slí eile ar ghníomhú, féadfaid pé cion den deontas is oiriúnach leo d'íoc leis an bhforas nó leis an duine ar a mbeidh cúram an fháltaí, agus féadfaid an barrachas (más ann) nó pé cuid de is oiriúnach leo d'íoc chun nó i leith cothabhála agus tairbhe mná céile nó fir chéile nó gaolta cleithiúnacha an fháltaí;
(e) má bhíonn an fáltaí nó an t-oifigeach nó an seirbhíseach a mbeidh an deontas iníoctha ina leith tar éis bháis agus go mbeidh suim nach nó ná céad punt dlite ar scór an deontais, féadfar, más oiriúnach leis an údarás áitiúil, déanamh d'éagmais promháide nó cruthúnais eile ar theideal ionadaithe pearsanta an duine mhairbh, agus féadfar an tsuim d'íoc leis na daoine nó a roinnt ar na daoine a chífear don údarás áitiúil a bheith i dteideal tairbhiúil chun eastáit phearsanta an duine mhairbh sin nó í d'íoc le haon duine nó daoine nó a roinnt ar aon duine nó daoine acu sin, nó, i gcás neamhdhlisteanachta an duine mhairbh, í d'íoc le pé daoine nó a roinnt ar pé daoine is oiriúnach leis an údarás áitiúil, agus beidh an t-údarás áitiúil agus aon oifigeach dóibh a dhéanfas an íocaíocht saor ó gach dliteanas maidir le haon íocaíocht nó roinnt den tsórt sin;
(f) aon tsuim is iníoctha le mionaoiseach ar scór an deontais, féadfar í d'íoc leis an mionaoiseach féin nó le pé duine agus ar pé coinníollacha chun tairbhe don mhionaoiseach is oiriúnach leis an údarás á itiúil;
(g) má dhéanann an t-údarás áitiúil íocaíocht le haon duine de bhun an ailt seo is cúiteantas maith ar an tsuim a híocfar admháil an duine sin.
(2) Féadfaidh an tAire rialacha a dhéanamh á cheangal dearbhuithe a dhéanamh chun aon chríche a bhaineas le híocaíochta a déanfar de bhun an ailt seo agus ní bheidh duine lena ndéanfar aon íocaíocht den tsórt sin i dteideal an íocaíocht sin d'fháil má fhaillíonn sé aon dearbhú a dhéanamh a ceanglófar air leis na rialacha sin a dhéanamh.
(3) Duine ar bith a dhéanfas míráiteas go toiliúil i dtaobh beachta abhartha in aon dearbhú faoi aon riail arna déanamh faoin alt seo, beidh sé ciontach i gcion faoin alt seo agus ar a chiontú ann ar an slí achomair dlífear fíneáil nach mó ná caoga punt a chur air nó príosúntacht ar feadh aon téarma nach sia ná trí mhí.
Aisce nó liúntas i gcás díobhála.
77.—(1) Má déantar díobháil d'oifigeach nó do sheirbhíseach d'údarás áitiúil—
(a) ag comhlíonadh a dhualgais dó, agus
(b) gan faillí uaidh féin, agus
(c) de dheasca díobhála éigin is inchurtha go sonrach i leith nádúir a dhualgais,
féadfaidh an t-údarás áitiúil, le toiliú an Aire, pé aisce nó liúntas saoil nó liúntas ar feadh tréimhse teoranta in airgead, is réasúnach leis an údarás áitiúil agus a ceadófar le rialacháin faoin alt seo, a dheonadh dhó féin agus, má gheibheann sé bás laistigh de sheacht mbliana tar éis dáta na díobhála agus gur de dheasca na díobhála é, dá bhaintrigh (nó, i gcás ban-oifigigh nó ban-tseirbhísigh, dá baintreach fir), dá athair nó dá mháthair, i gcás iad a bheith i lán-chleithiúnas air tráth a bháis, agus dá leanaí nó i leith a leanaí, nó d'aon duine nó i leith aon duine acu sin.
(2) Aon liúntas a deonfar faoin alt seo do dhuine díobhálta ní raghaidh sé, i dteannta aon liúntais eile (lena n-áirítear an luach blianachta, arna ríomh i pé slí a ordós an tAire, ar aon chnapshuim) is iníoctha ag údarás áitiúil agus a mbeidh sé cáilithe chuige, thar cúig séú den luach saothair (lena n-áirítear an luach in airgead atá ar shochair oifige, más ann) ar dá réir a ríomhfar an liúntas eile sin.
(3) Féadfaidh an tAire rialacháin a dhéanamh chun críocha an ailt seo.
Sonraí ar shochair a thabhairt d'oifigeach nó seirbhíseach roimh scor dó.
78.—(1) Má bhíonn ar intinn ag oifigeach nó seirbhíseach d'údarás áitiúil scor as a oifig nó a fhostaíocht ar dháta áirithe, féadfaidh sé, tráth nach déanaí ná sé mhí agus nach luaithe ná dhá mhí dhéag roimh an dáta sin, fógra a thabhairt i scríbhinn don údarás áitiúil ina n-ineosfaidh—
(a) gurb intinn dó scor ar an dáta sin,
(b) na fátha gurb intinn dó scor,
(c) gur mian leis go dtabharfaí dhó sonraí ar na sochair a bheas aige ar scor dó.
(2) Má thugann oifigeach nó seirbhíseach fógra faoin alt seo d'údarás áitiúil á rá gur mian leis go dtabharfaí dhó sonraí ar na sochair a bheas aige ar scor dó, bhéarfaidh an t-údarás áitiúil, laistigh de dhá mhí, ráiteas don oifigeach nó don tseirbhíseach ina luafaid—
(a) más intinn dóibh, ar scor dó amhlaidh, aon chumhacht d'fheidhmiú a bheirtear dóibh leis an Acht seo nó le haon Acht eile chun aon chnapshuim, liúntas nó aisce a dheonadh dhó nó chun aon ranníocaíochta a thabh airt thar n-ais dó nó chun aon bhlianta a chur lena sheirbhís nó chun méid aon chnapshuime nó liúntais a mbeidh sé ina theideal a mhéadú nó a laghdú,
(b) más intinn dóibh aon chumhacht acu sin a luaitear i mír (a) den fho-alt seo d'fheidhmiú, sonraí ar an modh inarb intinn dóibh an chumhacht d'fheidhmiú,
(c) méid (más aon mhéid é) gach cnapshuime, liúntais nó aisce nó ranníocaíochta ar dóigh leo, ag féachaint dá n-intinn mar bheas luaite de bhun míreanna (a) agus (b) den fho-alt seo, teideal a bheith aige chun a íoctha leis nó a thabhartha thar n-ais dó ar scor dó amhlaidh,
ach má bheartaíd a lua sa ráiteas gurb intinn dóibh aon chumhacht d'fheidhmiú ar gá toiliú nó ceada an Aire chun a feidhmithe, ní thabharfaid an ráiteas mura n-aontaí agus go dtí go n-aontóidh an tAire leis.
(3) Beidh feidhm ag forála ailt 73 den Acht seo (nó, i gcás cumhacht faoi aon Acht eile d'fheidhmiú, ag aon fhorála comhréireacha den Acht sin) maidir le ráiteas, i dtaobh a n-intinne, a bhéarfas údarás áitiúil faoi mhír (a) nó (b) d'fho-alt (2) den alt seo amhail is dá mbeadh an t-oifigeach nó an seirbhíseach lena mbaineann an ráiteas tar éis scor agus amhail is dá mba nithe a chinn an t-údarás áitiúil ar dháta an ráitis a thabhairt na nithe sin is intinn dóibh.
(4) Más rud é—
(a) go dtarlóidh an scor a bheas ar intinn ag oifigeach nó seirbhíseach d'údarás áitiúil agus a bheas luaite i bhfógra faoi fho-alt (1) den alt seo ar an dáta agus ar na fátha a bheas luaite sa bhfógra, agus
(b) go gcuirfear i gcrích an intinn ag údarás áitiúil a bheas luaite sa ráiteas a bhéarfar dó de bhun míreanna (a) agus (b) d'fho-alt (2) den alt seo, nó, má d'athraigh an tAire an intinn sin de thoradh achomhairc, an intinn sin arna hathrú amhlaidh,
ní bheidh an intinn sin, mar bheas sí curtha i gcrích, faoi réir aon achomhairc ansin.
Liúntas a mhéadú i gcásanna áirithe.
79.—(1) Má rinne údarás áitiúil nó bord ospidéil mheabhairghalar liúntas nó cnapshuim a dheonadh roimh an Acht seo a rith do dhuine nó i leith duine maidir lena scor, tar éis an lú lá d'Iúil, 1940, de bheith i seilbh aon oifige nó fostaíochta ina seirbhís, féadfaid, laistigh de dhá mhí dhéag tar éis an tAcht seo a rith, bisiú amháin (ar a mhéid) ar ráta an liúntais nó ar mhéid na cnapshuime a dheonadh, agus is é a bheas sa bhisiú sin bisiú de mhéid a cheadós an tAire iomchuí agus, i gcás bisiú ar liúntas, beidh éifeacht aige amhail ón dáta a scoir an oifig nó an fhostaíocht de bheith ar seilbh nó ón lú lá de Shamhain, 1946, pé acu sin is déanaí.
(2) I gcás aon liúntas den tsórt a luaitear in alt 46 d'Acht 1925 a bheith i gcúrsa a íoctha an lú lá de Shamhain, 1946, coigeartófar an liúntas, go n-éifeacht amháil ón lá sin, ar an modh seo a leanas:—
(a) an chuid (más ann) den liúntas a ríomhadh do réir an bhónais éigeandála faoin Ordú Cumhachta Práinne (Uimh. 312), 1944 (R. & O. R., Uimh. 36 de 1944), scoirfidh sé de bheith iníoctha;
(b) déanfar an bisiú nó an bhreis a cuireadh leis an liúntas faoi fho-alt (2) d'alt 46 d'Acht 1925 a choigeartú amhail is dá mba do réir treoir-uimhir chostais mhaireachtana 270 a ríomhfaí é agus air sin scoirfidh sé de bheith inathruithe.
(3) Má dhéanann údarás áitiúil nó bord ospidéil mheabhairghalar liúntas nó cnapshuim a dheonadh faoin Acht seo nó faoi aon Acht eile do dhuine nó i leith duine maidir lena scor roimh an lú lá d'Aibreán, 1950, de bheith i seilbh aon oifige nó fostaíochta ina seirbhís, féadfaid, i gcás liúntais, é a dheonadh do réir ráta is airde, de mhéid a cheadós an tAire iomchuí, ná an ráta dob iomchuí chuige sin mura mbeadh an fo-alt seo agus, i gcás cnapshuime, suim a dheonadh is mó, de mhéid a cheadós an tAire iomchuí, ná an tsuim dob iomchuí chuige sin mura mbeadh an fo-alt seo.
(4) Más cúis mhí-shásaimh le duine diúltú nó faillí a bhéarfar, i rith na tréimhse de dhá mhí dhéag tar éis an tAcht seo a rith, i mbisiú a dheonadh faoi fho-alt (1) den alt seo, féadfaidh an duine sin, i gcás diúltuithe, achomharc a dhéanamh, tráth nach déanaí ná sé mhí tar éis an diúltuithe, nó, i gcás faillí, achomharc a dhéanamh, tráth nach déanaí ná sé mhí tar éis an tréimhse sin de dhá mhí dhéag a bheith caite, chun an Aire iomchuí i gcoinne an diúltuithe nó na faillí.
(5) Más cúis mhí-shásaimh le duine bisiú a deonfar faoi fho-alt (1) den alt seo, féadfaidh sé, tráth nach déanaí ná sé mhí tar éis an bisiú a dheonadh, achomharc a dhéanamh ina choinne chun an Aire iomchuí.
(6) Ar achomharc a dhéanamh chuige faoin alt seo, féadfaidh an tAire iomchuí le hordú, diúltú don achomharc nó pé socruithe a dhéanamh is dóigh leis ba cheart don údarás áitiúil iomchuí nó don ospidéal meabhair-ghalar iomchuí a dhéanamh, agus aon tsocrú a dhéanfas an tAire iomchuí amhlaidh beidh éifeacht aige amhail is dá mb'iad an t-údarás sin nó an bord sin a rinne é.
(7) Is cinneadh críochnaitheach cinneadh an Aire iomchuí ar achomharc faoin alt seo.
(8) San alt seo—
ciallaíonn an abairt “an tAire iomchuí”—
(a) maidir le húdarás áitiúil seachas údarás ospidéil mheabhair-ghalar, an tAire, agus
(b) maidir le húdarás ospidéil mheabhair-ghalar, an tAire Sláinte.
Foráil ghinearálta i dtaobh liúntas a bheith ina liúntas saoil.
80.—Ach amháin mar foráltar a mhalairt leis an Acht seo, is liúntas ar feadh saoil an té dá ndeonfar é liúntas a deonfar faoin Acht seo.
Teoranta aoise d'oifigigh agus seirbhísigh Bhord Ospidéil Fiabhrais Bhaile Atha Cliath agus Bhord Ospidéil Fiabhrais Chorcaighe.
81.—Beidh feidhm ag forála ailt 23 den Acht Rialtais Áitiúil, 1941 (Uimh. 23 de 1941) (alt a bhaineas le teoranta aoise d'oifigí faoi údaráis áitiúla áirithe a shocrú) maidir le hoifig oifigigh nó le fostaíocht sheirbhísigh do Bhord Ospidéil Fiabhrais Bhaile Atha Cliath nó do Bhord Ospidéil Fiabhrais Chorcaighe amhail is dá mb'oifig faoi údarás áitiúil chun críocha an Achta sin an oifig nó an fhostaíocht sin.
Oifigeach d'údarás áitiúil a theacht chun bheith ina stát-sheirbhíseach.
82.—(1) An tseirbhís áitiúil inphinsin a bheas ag oifigeach bunaithe d'údarás áitiúil ag a mbeidh deich mbliana ar a laghad de sheirbhís áitiúil inphinsin agus a ceapfar chun poist bhunaithe sa stát-sheirbhís is tuigthe, chun críocha na nAcht Aoisliúntas, gur seirbhís i bpost bunaithe sa stát-sheirbhís aige í.
(2) I gcás duine ag a raibh, tráth an Achta seo a rith, post bunaithe sa stát-sheirbhís agus—
(a) a ceapadh chun an phoist sin tar éis an 6ú lá de Nollaig, 1922, agus
(b) a bhí díreach roimh é a cheapadh amhlaidh ina oifigeach inphinsin faoi chomhlucht áitiúil amháin nó níos mó chun críocha Coda IV d'Acht 1925,
do dhéanamh iarratais, tráth nach déanaí ná bliain tar éis an tAcht seo a rith, chun an Aire iomchuí ag iarraidh deimhniú ar na beachta a luaitear i míreanna (a) agus (b) den fho-alt seo, fiosróidh an tAire sin an scéal agus, más deimhin leis na beachta sin a bheith ann, deimhneoidh sé amhlaidh agus cuirfidh sé sa deimhniú sonraí ar sheirbhís áitiúil inphinsin an duine sin ar dháta a cheaptha amhlaidh.
(3) I gcás deimhniú d'eisiúint faoi fho-alt (2) den alt seo maidir le duine ar bith, is tuigthe chun críocha na nAcht Aoisliúntas gur seirbhís i bpost bunaithe sa stát-sheirbhís aige a sheirbhís áitiúil inphinsin mar bheas sin luaite sa deimhniú.
(4) Más rud é, faoi na hAchta Aoisliúntas agus na hachtacháin (lena n-áirítear an tAcht seo) a bhaineas le deonadh aoisliúntais agus cúitimh i leith cailliúint oifige d'oifigigh d'údaráis áitiúla, go bhfuil difríocht idir na sochair a fhaibhríos nó na coinníollacha a cháilíos daoine chun sochair, féadfaidh an tAire Airgeadais a chinneadh go ndéanfar modhnuithe sonraithe i gcomhréir leis an difríocht sin d'aon chás áirithe lena mbaineann fo-alt (1) nó fo-alt (3) den alt seo in aon mhéid a bheas le deonadh faoi na hAchta Aoisliúntas, agus déanfar dá réir sin na modhnuithe a cinnfear amhlaidh.
(5) I gcás ina ndéanfar, de bhuaidh an ailt seo, liúntas, cnapshuim nó aisce d'íoc le duine nó ina leith faoi na hAchta Aoisliúntas, féadfaidh an tAire Airgeadais a chinneadh cad é an chuid nó cad iad na coda den íocaíocht a bheas ina muirear do réir fo-ailt (6) den alt seo.
(6) I gcás ina gcinnfidh an tAire Airgeadais faoi fho-alt (5) den alt seo go mbeidh cuid nó coda d'íocaíocht le duine nó ina leith ina muirear do réir an fho-ailt seo—
(a) cinnfidh an tAire cé acu ar údarás áitiúil amháin darbh oifigeach an duine sin, nó ar dhá údarás áitiúla nó níos mó arbh oifigeach do gach ceann acu an duine sin, a bheas an chuid nó na coda sin ina muirear,
(b) má chinneann an tAire gur ar údarás áitiúil amháin a bheas an chuid nó na coda sin ina muirear, íocfaidh an t-údarás áitiúil sin méid na coda nó na gcoda sin leis an Aire,
(c) má chinneann an tAire gur ar dhá údarás áitiúla nó níos mó a bheas an chuid nó na coda sin ina muirear, cinnfidh sé freisin an méid a bheas ina mhuirear ar gach údarás áitiúil faoi leith acu sin agus íocfaidh an t-údarás áitiúil sin an méid sin leis an Aire,
(d) aon tsuim a híocfar leis an Aire faoin alt seo íocfar isteach sa Stát-Chiste nó cuirfear chun tairbhe don Stát-Chiste í do réir ordacháin an Aire Airgeadais.
Stát-sheirbhíseach a theacht chun bheith ina oifigeach d'údarás áitiúil.
83.—(1) Má bhíonn liúntas, cnapshuim nó aisce iníoctha faoin Acht seo nó faoi aon Acht eile le duine nó ma leith, agus le linn méid na híocaíochta a chinneadh, go ndearnadh aon tréimhse sheirbhíse ag an duine sin i bpost bunaithe sa stát-sheirbhís d'áireamh, féadfaidh an tAire Airgeadais a chinneadh cad é an chuid nó cad iad na coda den íocaíocht a bheas ina muirear ar an Stát agus air sin féadfar an chuid nó na coda sin a cinnfear amhlaidh d'íoc thar n-ais leis an údarás áitiúil as airgead a sholáthrós an tOireachtas.
(2) Más rud é, faoi na hAchta Aoisliúntas agus na hachtacháin (lena n-áirítear an tAcht seo) a bhaineas le deonadh aoisliúntais nó cúitimh i leith cailliúint oifige d'oifigigh d'údaráis áitiúla, go bhfuil difríocht idir na sochair a fhaibhríos nó na coinníollacha a cháilíos daoine chun sochair, féadfaidh an tAire, le toiliú an Aire Airgeadais, a chinneadh, in aon chás áirithe ina mbeidh seirbhís sa stát-sheirbhís le ríomh, go ndéanfar, le linn méid an deontais sin a ríomh, modhnuithe sonraithe sa mhéid sin, agus déanfar dá réir sin na modhnuithe a cinnfear amhlaidh.
Forála speisialta do chásanna áirithe.
84.—(1) Más rud é, maidir le duine is oifigeach inphinsin d'údarás áitiúil tráth an Achta seo a rith, go mbeidh na coinníollacha seo a leanas comhlíonta, is é sin le rá:
(a) go raibh sé, díreach roimh é a cheapadh ina oifigeach den tsórt sin, i seilbh poist bhunaithe ar feadh tréimhse i stát-sheirbhís Shaorstáit Éireann,
(b) go raibh sé, díreach roimh an tréimhse a luaitear i mír (a) den fho-alt seo, i seilbh poist bhunaithe ar feadh tréimhse i stát-sheirbhís an Rialtais Shealadaigh,
(c) go raibh sé, díreach roimh an tréimhse a luaitear i mír (b) den fho-alt seo, i seilbh poist bhunaithe ar feadh tréimhse i stát-sheirbhís Dháil Éireann,
(d) go raibh sé, díreach roimh an tréimhse a luaitear i mír (c) den fho-alt seo, ina oifigeach inphinsin ar feadh tréimhse d'údarás áitiúil,
féadfar na tréimhsí sin uile a chomhshuimiú agus a n-áireamh mar sheirbhís chun críocha aon Achta (lena n-áirítear an tAcht seo), i dtaobh aoisliúntais oifigeach d'údaráis áitiúla, a bhaineas leis an duine sin.
(2) Más rud é, maidir le duine i seilbh poist bhunaithe i státsheirbhís an Rialtais tráth an Achta seo a rith, go mbeidh na coinníollacha seo a leanas comhlíonta, is é sin le rá:
(a) go raibh sé díreach sar a dtáinig sé i seilbh an phoist sin, i seilbh poist bhunaithe ar feadh tréimhse i státsheirbhís Shaorstáit Éireann,
(b) go raibh sé, díreach roimh an tréimhse a luaitear i mír (a) den fho-alt seo, i seilbh poist shealadaigh ar feadh tréimhse i stát-sheirbhís Shaorstáit Éireann,
(c) go raibh sé, díreach roimh an tréimhse a luaitear i mír (b) den fho-alt seo, ina oifigeach inphinsin ar feadh tréimhse d'údarás áitiúil,
féadfar na tréimhsí a luaitear i míreanna (a) agus (c) den fho-alt seo a chomhshuimiú agus a n-áireamh mar sheirbhís chun críocha na nAcht Aoisliúntas mar bhainid leis an duine sin.
(3) Más rud é, maidir le duine i seilbh poist bhunaithe i státsheirbhís an Rialtais tráth an Achta seo a rith, go mbeidh na coinníollacha seo a leanas comhlíonta, is é sin le rá:
(a) go raibh sé, díreach sar a dtáinig sé i seilbh an phoist sin, i seilbh poist bhunaithe ar feadh tréimhse i státsheirbhís Shaorstáit Éireann,
(b) go raibh sé, díreach roimh an tréimhse a luaitear i mír (a) den fho-alt seo, i seilbh poist bhunaithe ar feadh tréimhse i stát-sheirbhís an Rialtais Shealadaigh,
(c) go raibh sé, díreach roimh an tréimhse a luaitear i mír (b) den fho-alt seo, i seilbh poist bhunaithe ar feadh tréimhse i stát-sheirbhís Dháil Éireann,
(d) go raibh sé, díreach roimh an tréimhse a luaitear i mír (c) den fho-alt seo, ina oifigeach inphinsin, ar feadh tréimhse, d'údarás áitiúil,
féadfar na tréimhsí sin uile a chomhshuimiú agus a n-áireamh mar sheirbhís chun críocha na nAcht Aoisliúntas mar bhainid leis an duine sin.
(4) Más rud é, maidir le duine i seilbh poist bhunaithe i státsheirbhís an Rialtais tráth an Achta seo a rith, go mbeidh na coinníollacha seo a leanas comhlíonta, is é sin le rá:
(a) go raibh sé, díreach sar a dtáinig sé i seilbh an phoist sin, i seilbh poist bhunaithe ar feadh tréimhse i stát-sheirbhís Shaorstáit Éireann,
(b) go raibh sé, díreach roimh an tréimhse a luaitear i mír (a) den fho-alt seo, ina oifigeach inphinsin ar feadh tréimhse d'údarás áitiúil,
(c) go raibh sé, díreach roimh an tréimhse a luaitear i mír (b) den fho-alt seo, i seilbh poist bhunaithe ar feadh tréimhse i stát-sheirbhís Shaorstáit Éireann,
féadfar na tréimhsí sin uile a chomhshuimiú agus a n-áireamh mar sheirbhís chun críocha na nAcht Aoisliúntas mar bhainid leis an duine sin.
(5) Más rud é, faoi na hAchta Aoisliúntas agus na hachtacháin (lena n-áirítear an tAcht seo) a bhaineas le deonadh aoisliúntais agus cúitimh i leith cailliúint oifige d'oifigigh d'údaráis áitiúla, go bhfuil difríocht idir na sochair a fhaibhríos nó na coinníollacha a cháilíos daoine chun sochair, féadfaidh an tAire Airgeadais a chinneadh go ndéanfar modhnuithe sonraithe i gcomhréir leis an difríocht sin d'aon chás áirithe lena mbaineann fo-alt (3) nó fo-alt (4) den alt seo in aon mhéid a bheas le deonadh faoi na hAchta Aoisliúntas, agus déanfar dá réir sin na modhnuithe a cinnfear amhlaidh.
(6) I gcás ina ndéanfar, de bhuaidh an ailt seo, liúntas, cnapshuim nó aisce d'íoc le duine nó ina leith faoi na hAchta Aoisliúntas, féadfaidh an tAire Airgeadais a chinneadh cad é an chuid nó cad iad na coda den íocaíocht a bheas ina muirear do réir fo-ailt (7) den alt seo.
(7) I gcás ina gcinnfidh an tAire Airgeadais faoi fho-alt (6) den alt seo go mbeidh cuid nó coda d'íocaíocht le duine nó ina leith ina muirear do réir an fho-ailt seo—
(a) cinnfidh an tAire cé acu ar údarás áitiúil amháin darbh oifigeach an duine sin nó ar dhá údarás áitiúla nó níos mó arbh oifigeach do gach ceann acu an duine sin a bheas an chuid nó na coda sin ina muirear,
(b) má chinneann an tAire gur ar údarás áitiúil amháin a bheas an chuid nó na coda sin ina muirear, íocfaidh an t-údarás áitiúil sin méid na coda nó na gcoda sin leis an Aire,
(c) má chinneann an tAire gur ar dhá údarás áitiúla nó níos mó a bheas an chuid nó na coda sin ina muirear, cinnfidh sé freisin an méid a bheas ina mhuirear ar gach údarás áitiúil faoi leith acu sin agus íocfaidh an t-údarás áitiúil sin an méid sin leis an Aire,
(d) aon tsuim a híocfar leis an Aire faoin alt seo íocfar isteach sa Stát-Chiste nó cuirfear chun tairbhe don Stát-Chiste í do réir ordacháin an Aire Airgeadais.
Caomhaint ar leanúnacht seirbhíseach seirbhíseach do Bhardas Luimnigh.
85.—(1) I gcás seirbhíseach don bhardas a bheith as láthair óna dhualgas ar feadh aon tréimhse lena mbaineann an t-alt seo agus ina ndéanfaí, mura mbeadh an t-alt seo, an tréimhse a chaith sé as láthair d'áireamh, chun críocha na n-achtachán pinsin, mar bhriseadh ar leanúnacht a sheirbhíse leis an mbardas, beidh éifeacht chun na gcríocha sin ag na forála seo a leanas:—
(a) is tuigthe nach briseadh ar leanúnacht a sheirbhíse leis an mbardas an tréimhse a chaith sé as láthair, agus
(b) d'ainneoin forál na míre sin roimhe seo, ní déanfar faid na tréimhse a chaith sé as láthair a chur san áireamh nuair a beifear ag ríomh faid a sheirbhíse leis an mbardas ná, i gcás liúntas saoil nó aisce a dheonadh dhó, nuair a beifear ag ríomh méid an liúntais nó na haisce sin.
(2) San alt seo—
ciallaíonn an abairt “an bardas” Méara, Seanóirí agus Buirgéisigh Luimnigh;
ciallaíonn an abairt “tréimhse lena mbaineann an t-alt seo” aon tréimhse dar thosach an 30ú lá de Mheitheamh, 1944, nó aon lá dá éis sin, agus dar chríoch an 6ú lá d'Iúil, 1944, nó aon lá roimhe sin;
ciallaíonn an abairt “na hachtacháin phinsin,” maidir le seirbhíseach don bhardas, na hachtacháin (lena n-áirítear an tAcht seo) a rialaíos liúntas saoil nó aisce a dheonadh dhó ar é do scor de bheith ar fostú.
Aoisliúntais áirithe a dheoin Bardas Chorcaighe a dhéanamh bailí.
86.—Aon aoisliúntas a dheoin Ard-Mhéara, Seanóirí agus Buirgéisigh Chorcaighe d'aon duine dá seirbhísigh i rith na tréimhse dar thosach an 9ú lá de Mheán Fómhair, 1926, agus dar críoch an 31ú lá de Mhárta, 1948, beidh sé bailí i ngach slí agus féadfar dá réir sin leanúint den liúntas sin d'íoc tar éis an tAcht seo a rith.
Ciall na habairte “oifigeach inphinsin” i gCuid IV d'Acht 1925.
87.—Ní fholóidh an abairt “oifigeach inphinsin” i gCuid IV d'Acht 1925 agus is tuigthe nár fholaigh sí riamh oifigeach ospidéil mheabhair-ghalar d'údarás áitiúil.
Feidhm a bheith ag Cuid IV d'Acht 1925 maidir le buantseirbhísigh áirithe.
88.—(1) Beidh feidhm ag Cuid IV d'Acht 1925 maidir le buan-tseirbhíseach do chomhlucht áitiúil a dtiocfaidh Cuid III den Acht seo i ngníomh maidir leo (nach comhlucht áitiúil lena mbaineann alt 53 d'Acht 1925) is buan-tseirbhíseach a mbeidh, an lá a thiocfas an Chuid sin III i ngníomh maidir leis an gcomhlucht sin, seasca bliain d'aois nó níos mó slán aige, nó, i gcás seirbhísigh bhriogáide tóiteáin, cúig bliana caogad d'aois nó níos mó slán aige, amhail is dá mb'oifig inphinsin a fhostaíocht, agus chun críocha na feidhme sin—
(a) folóidh an focal “tuarastal” páigh,
(b) nuair a beifear ag ríomh a sheirbhíse ar dheireadh a theacht lena fhostaíocht, ní háireofar ach a sheirbhís leanúnach faoin gcomhlucht áitiúil sin.
(2) Beidh feidhm, faoi réir na bhfo-alt ina dhiaidh seo den alt seo, ag Cuid IV d'Acht 1925 maidir le buan-tseirbhíseach do choiste gairm-oideachais a dtiocfaidh Cuid III den Acht seo i ngníomh maidir leo is buan-tseirbhíseach a mbeidh, an lá a thiocfas an Chuid sin III i ngníomh maidir leis an gcoiste sin, seasca bliain d'aois nó níos mó slán aige, amhail is dá mb'oifig inphinsin a fhostaíocht, agus chun críocha na feidhme sin—
(a) folóidh an focal “tuarastal” páigh,
(b) nuair a beifear ag ríomh a sheirbhíse ar dheireadh a theacht lena fhostaíocht ní háireofar ach a sheirbhís leanúnach faoin gcoiste sin nó faoi aon chomhlucht arbh iad an coiste sin a gcomharbaí.
(3) Ní bheidh feidhm ag alt 50 d'Acht 1925 maidir leis na coistí gairm-oideachais agus a seirbhísigh dá dtagartar i bhfo-alt (2) den alt seo, agus ina ionad sin achtaítear leis seo gurb iad a íocfas gach suim is iníoctha faoi Chuid IV d'Acht 1925 mar bheirtear feidhm di leis an alt seo maidir le liúntas nó aisce a deonadh fúithi do dhuine a bhí roimhe sin ina sheirbhíseach do choiste gairm-oideachais ná an t-údarás áitiúil a dhéanann, faoin Acht Gairm-Oideachais, 1930 (Uimh. 29 de 1930), an ranníocaíocht áitiúil bhliantúil d'íoc i leith costas an choiste sin agus go gcruinneofar í tríd an ráta trína gcruinnítear, agus go n-íocfar í as an gciste as a n-íoctar, agus go muirearófar í ar an líomatáiste ar a muirearaítear, faoi seach, an ranníocaíocht áitiúil bhliantúil sin, ach ní háireofar aon tsuim den tsórt sin chun críocha aon achtacháin a theorannaíos méid an ráta sin.
(4) Íocfar as airgead a sholáthrós an tOireachtas le húdarás áitiúil a bheas ag íoc aon liúntais nó aisce de bhun fo-ailt (3) den alt seo, i gcabhair ar an ráta nó ar an gciste as a n-íocfar an liúntas nó an aisce amhlaidh, leath gach íocaíochta a dhéanfas an t-údarás áitiúil i leith an liúntais nó na haisce.
Seirbhís sa stát-sheirbhís d'áireamh i gcásanna áirithe.
89.—Aon oifigeach do chomhlucht áitiúil—
(a) a ceapadh ina oifigeach den tsórt sin roimh thosach feidhme Coda II den Acht seo, agus
(b) a bhfuil feidhm maidir leis ag Cuid IV d'Acht 1925 nó ag aon Acht a ritheadh roimh Acht 1925 agus, bhaineas le haoisliúntas, agus
(c) a bhí, tráth a cheaptha ina oifigeach den tsórt sin, i seilbh poist bhunaithe sa stát-sheirbhís,
beidh sé i dteideal a sheirbhís chun críocha na nAcht Aoisliúntas tráth a cheaptha amhlaidh d'áireamh mar sheirbhís chun críocha na Coda sin IV nó an Achta sin a ritheadh roimh Acht 1925.
Seirbhís mar mhúinteoir scoile d'áireamh i gcásanna áirithe.
90.—Aon oifigeach do choiste gairm-oideachais a bhfuil feidhm maidir leis ag Cuid IV d'Acht 1925 nó ag aon Acht a ritheadh roimh Acht 1925 agus a bhaineas le haoisliúntas, beidh sé i dteideal aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís chun críocha na Coda sin IV nó an Achta sin a ritheadh roimh 1925 is tréimhse is cead dó d'áireamh do réir rialachán faoi alt 72 den Acht seo.
Seirbhís faoi údarás cuain d'áireamh i gcásanna áirithe.
91.—Aon oifigeach d'údarás áitiúil a bhfuil feidhm maidir leis ag Cuid IV d'Acht 1925 nó ag aon Acht a ritheadh roimh Acht 1925 agus a bhaineas le haoisliúntas, beidh sé i dteideal aon tréimhse d'áireamh mar sheirbhís chun críocha na Coda sin IV nó an Achta sin a ritheadh roimh Acht 1925 is tréimhse a thug sé i seilbh poist inphinsin i seirbhís údaráis áitiúil.
Liúntais faoi Chuid IV d'Acht 1925 d'oifigigh a bheas ag fáil bónais chostais mhaireachtana.
92.—(1) Baineann an t-alt seo le haon oifigeach do chomhlucht áitiúil arb é a bheas, ar dháta a scortha de bheith i seilbh oifige, ina thuarastal agus ina shochar oifige do réir bhrí Coda IV d'Acht 1925—
(a) méid (dá ngairmtear an bónas éigeandála san alt seo) a deonadh de dhroim na héigeandála a dearbhaíodh, le rúin a rith gach Teach den Oireachtas an 2ú lá de Mheán Fómhair, 1939, a bheith ann, agus
(b) bisiú nó breis sealadach (dá ngairmtear an bónas costais mhaireachtana san alt seo) adúradh tráth a dheonta a bheith á dheonadh in aghaidh an chostais mhaireachtana mhéadaithe agus a ríomhtar do réir méid na coda eile (dá ngairmtear an bun-tuarastal san alt seo) dá thuarastal agus dá shochar oifige lúide an bónas éigeandála agus, atá, faoi réir Acht na nUdarás Áitiúla (Costas Beatha), 1940 agus 1945, inathruithe ó am go ham do réir an mheán-chostais mhaireachtana sa Stát, agus
(c) an bun-tuarastal.
(2) Aon liúntas a deonfar faoi Chuid IV d'Acht 1925 d'aon oifigeach d'údarás áitiúil lena mbaineann an t-alt seo, beidh dhá chuid ann, eadhon:
(a) cuid i leith an bhun-tuarastail agus an bhónais chostais mhaireachtana agus a ríomhfar do réir an bhuntuarastail amháin agus a méadófar sa tslí a sonraítear i bhfo-alt (2) d'alt 46 d'Acht 1925,
(b) cuid i leith an bhónais éigeandála agus a ríomhfar dá réir.
(3) Beidh feidhm ag na forála sin roimhe seo den alt seo maidir le liúntas a deonadh faoi Chuid IV d'Acht 1925 roimh an Acht seo a rith agus a mbeadh feidhm ag na forála seo maidir leis nuair a deonadh an liúntas dá mbeadh na forála sin i bhfeidhm an tráth sin.
Liúntais agus aiscí faoi Chuid IV d'Acht 1925 gan toiliú an Aire.
93.—D'ainneoin aon ní i gCuid IV d'Acht 1925, ní gá toiliú an Aire chun go ndeonfaí faoin gCuid sin—
(a) liúntas bliantúil de mhéid nach mó ná an seascadú cuid de thuarastal agus sochar oifige bliantúil an deonaí in aghaidh gach bliana iomláine dá sheirbhís, nó
(b) aisce faoi fho-alt (3) nó fo-alt (4) d'alt 44 d'Acht 1925.
AN SCEIDEAL.
Achtachain a hAthghairmtear.
Uimhir agus Bliain | Geartheideal | Méid na hAth ghairme |
An tAcht Rialtais Áitiúil, 1925. | Ailt 49 agus 52. | |
Fo-alt (3) d'Alt 22. | ||
Ailt 83 agus 84. |